Biomedische Wetenschappen - De craniale zenuwen (H7)

Waar ontspringen de craniale zenuwen?

Vanuit de hersenstam

Hoeveel craniale zenuwen bestaan er?

12

Waar ontspringen spinale zenuwen?

Uit het ruggenmerg

Hoeveel craniale zenuwen zijn er betrokken bij het slikken?

6

Hoeveel craniale zenuwen voeren gehoorsinformatie naar de hersenen?

1 paar

Welke soorten craniale zenuwen bestaan er?

Zuiver sensorisch, zuiver motorisch, of gemengd

Uit wat bestaat het perifeer zenuwstelsel?

Craniale en spinale zenuwen (31 paar)

Is er van elke craniale zenuw maar 1 paar?

Neen, van elke craniale zenuw is er een linker en rechter craniale zenuw

Waar liggen de cellichamen van motorische neuronen waarvan de uitlopers in craniale zenuwen verlopen?

Liggen verspreid over de hele hersenstam

Welke craniale zenuwen zijn betrokken bij reuk en zicht?

• Nervus Olfactorius (N1)

• Nervus Opticus (N2)

• Nervus Oculumotorius (N3)

• Nervus Trochlearis (N4)

• Nervus Abducens (N6)

Welke craniale zenuwen zijn betrokken bij spraak, horen en slikken?

• Nervus Trigeminus (N5)

• Nervus facialis (N7)

• Nervus Vestibucochlearis (N8)

• Nervus Glossopharyngeus (N9)

• Nervus Vagus (N10)

• Nervus Accorius (N11)

• Nervus Hypoglossus (N12)

Zijn cellichamen gegroepeerd in kernen?

Ja

Door wat staan de kernen van cellichamen onder invloed van?

Onder invloed van het extrapiramidaal stelsel & piramidaal stelsel

Wat doet de tractus corticobulbaris?

Voert (bewuste) bevelen aan vanuit de gyrus precentralis van de hersenschors

Wat doen sensibele neuronen?

Ontvangen prikkels van receptorcellen via dendrieten in de craniale zenuwen en voeren die naar het centraal zenuwstelsel

Waar liggen de sensibele neuronen?

Liggen gegroepeerd in kernen in de hersenstam

Hoe sturen sensibele neuronen prikkels naar de hersenen?

Prikkels komen naar de dendrieten in de craniale zenuwen, daarna komen ze aan bij de receptorcellen waar sensibele neuronen zitten. Die sensibele neuronen sturen die informatie naar de thalamus via axonen. De thalamus stuurt die informatie dan naar de gyrus postcentralis van de hersenschors waar de bewustwording van de gevoelsinformatie plaatsvindt.

Nervus olfactorius

N1

= Reukzenuw (= puur sensorische zenuw)

Het neusslijmvlies in de neus bevat receptorcellen die gespecialiseerd zijn in het waarnemen van geurstoffen.

→ De opgevangen informatie gaat via de nervus olfactorius & thalamus naar de temporale kwab waar de verwerking van de informatie plaatsvindt.

Nervus opticus

N2

= Gezichtszenuw (= puur sensorische zenuw)

Visuele informatie gaat vanuit het netvlies gaat via de nervus opticus en tractus opticus naar de occipitale kwab

Nervus ocolumotorius

N3

= Motorische zenuw

• Alle bewegingen van de oogbol

  • Behalve lateraal & mediaal-onder

• Constrictie van de pupil (vernauwing)

Wat gebeurt er bij uitval van de 3de zenuw (nervus ocolumotorius)?

→ Oftalmoparese (oogblikverlamming)

• Aangetast oog die naar onder-lateraal kijkt

• Mydriase van de pupil (verwijding)

Nervus trochlearis

N4

= Motorische zenuw

Zorgt voor de mediaal-onder oogbeweging

Wat gebeurt er bij uitval van de 4de zenuw (nervus trochlearis)?

Dubbelzien (diplopie)

Nervus trigeminus

N5

= Gemengde zenuw

• Staat in voor de motorische bezenuwing van de spieren

  • Kaak

  • Weke verhemelte

  • Trommelvlies

• Staat in voor de gevoelswaarneming van het hoofd, kaak & aanzicht

Heeft 3 takken → boven, midden en onderaan het gezicht

Nervus abducens

N6

= Motorische zenuw

Zorgt voor de laterale oogbeweging

Nervus facialis

N7

= Gemengde zenuw

Bezenuwt al de spieren die betrokken zijn bij de gelaatsuitdrukking → voorhoofd, wangen en lippen

Bezenuwt de musculus stapedius van het middenoor

Heeft 3 delen → bovenste gedeelte, onderste gedeelte en sensibele gedeelte

Bovenste gedeelte van de motorische facialis kern

Ontvangt bilaterale innervatie zoals andere craniale zenuwen

Onderste gedeelte van de motorische facialis kern

Ontvangt enkel innervatie van de contralaterale tractus corticobulbaris

Sensibele gedeelte van de nervus facialis

Waarnemen van smaak in voorste 2/3 van de tong

Nervus vestibulocochlearis

N8

= Sensorische zenuw

2 takken:

• Nervus cochlearis → gehoorsinformatie vanuit de cochlea

• Nervus vestibularis → evenwichtsorgaan in het binnenoor

Nervus glossopharyngeus

N9

= Gemengde zenuw

Motorisch vlak → draagt bij tot de beweging van farynxspieren

Sensorisch vlak → draagt sensibele informatie naar de thalamus en daarna de hersenschors van het achterste derde van de tong & het weke verhemelte en de farynx

Nervus vagus

N10

= Gemengde zenuw

Motorisch vlak

• Verzorgt (onwillekeurige) motoriek van het grootste deel van de ingewanden

• Belangrijke rol voor de stem (strottenhoofd)

• Belangrijk voor de functie van het verhemelte (bezenuwing)

Sensorisch vlak

• Sensibiliteit van de larynx, farynx, gehoorgang, longen, en bepaalde organen zoals de maag

Nervus accessoirius

N11

= Motorische zenuw

Bezenuwt 2 belangrijke nekspieren

• Musculus trapedius

• Musculus sternocleidomastoideus

Zorgt voor bepaalde zenuwvezels in het weke verhemelte

• Musculus levator veli palatini

Nervus hypoglossus

N12

= Motorische zenuw

Controleert tongbewegingen

Gedeelde van de kern dat instaat voor de protrusie van de tong, ontvangt innervatie van de contralaterale tractus corticobulbaris