Hoofdstuk 5: Ik heb wel wat te zeggen, maar hoe?

Niet-waarneembaar gedrag (binnenkant)

Wat denk je, wat is je bedoeling, hoe voel je je ergens bij, …

Waarneembaar gedrag (buitenkant)

Wat doe je / zeg je / …

Observeren

Iemand observeren wil zeggen dat je het gedrag van die persoon doelgericht, nauwkeurig, systematisch en objectief waarneemt.

interpretatie

een eigen betekenis geven aan iets. Het gaat daarbij vaak om een oordeel dat uitgesproken wordt, een benoeming van gedrag. En dat is niet neutraal.

De transmissie

Overdracht van de boodschap van Zender naar Ontvanger

Ruis: 4 soorten

• Fysieke / mechanische ruis of kanaalruis

• Psychologische ruis

• Semantische ruis

• Fysiologische ruis

Fysieke ruis

Signalen van buitenaf

Psychologische ruis

Vooroordelen, interne gedachten of andere geestelijke obstakels

Fysiologische ruis

Lichamelijke obstakels

Semantische ruis

Gebrek aan kennis, verkeerde interpretatie of  Verschillende codes

Interne ruis

De miscommunicatie ontstaat tussen de Z & O

Externe ruis

Door factoren buiten het communicatieproces

Verbale communicatie

Geschreven / gesproken woorden

Non – verbale communicatie

Geen woorden! Wel: Gebaren / mimiek / tekens /afbeeldingen

Paraverbale communicatie

Extra info via: toon / pauzes /…

Vb: “Weet jij hoe laat het is?

Axioma

een stelling die voor waar wordt aangenomen, maar niet bewezen is.

5 communicatieaxioma’s (communicatiewetten)

1. Je kunt niet niet communiceren

2. Iedere communicatie heeft een inhouds en betrekkingsaspect

3. Ieder heeft zijn waarheid

4. We beïnvloeden mekaar digitaal en analoog

5. Communicatie verloopt symmetrisch of complementair

1. Het is onmogelijk niet te communiceren

Alles wat je doet, ook ‘niets’ doen, heeft betekenis voor de ander. Elk gedrag (ook slapen is gedrag!) is een vorm van communicatie. Er bestaat niet iets zoals ‘niet-gedrag’.

2. Elke communicatie heeft een inhoudsniveau én een betrekkingsniveau

Inhoudsniveau = de letterlijke inhoud van de boodschap, wat er gezegd wordt.

Betrekkingsniveau = de manier waarop iemand de boodschap moet opvatten, hoe iets gezegd wordt.

3. Door verschillend te interpreteren heeft ieder zijn waarheid

De zender en de ontvanger interpreteren hun eigen gedrag als een reactie op het gedrag van de ander. Jouw reactie ontlokt bij de ander een reactie ... en dat draait maar door. Communicatie is een circulair proces. In de communicatieleer spreekt men van interpunctie als men het heeft over oorzaak en gevolg in de communicatie bv. ‘Jij bent begonnen!’ tegenover ‘Neen, jij bent begonnen!’

4. Mensen beïnvloeden elkaar zowel digitaal als analoog

Digitale taal is communicatie die gebruikmaakt van tekens die door conventie vastgelegd zijn. Het gaat om woorden, symbolen en afgesproken gebaren. Digitale communicatie maakt gebruik van het verbale kanaal (woorden) en het non-verbale kanaal (tekens, symbolen). Je moet dit leren of iemand moet het je uitleggen. Analoge taal is communicatie die gebruikmaakt van tekens die niet door conventie zijn afgesproken. Men gebruikt die tekens niet altijd bewust. Analoge taal kan op verschillende manieren geïnterpreteerd worden. Dit kan leiden tot misverstanden in de communicatie.

5. Communicatie verloopt symmetrisch of complementair

In een relatie hebben we een bepaalde positie die afhangt van de situatie. Ofwel ben je leidend, ofwel ben je volgend, ofwel ben je de gelijke.

Inhoudsaspect

Inhoud van de boodschap, overgebrachte informatie.

Betrekkingsaspect

Relationele aspect, zegt iets over de manier waarop mensen tegenover elkaar staan, We drukken hiermee uit hoe we naar onszelf en onze gesprekspartner kijken en wat we van hem of haar verwachten.

Symmetrische communicatie

Gelijkheid

Complementaire communicatie

Ongelijkheid

Twee posities

• De leidende of superieure positie

• De volgende of inferieure positie