VVMU wk 1 tekst 1 Plato (Apologie)

Waarom benadrukt Socrates dat hij voor het eerst in zijn lange leven voor het gerecht verschijnt?,

Om te laten zien dat hij geen geoefend redenaar is en zijn woorden ongekunsteld zijn.

Hoe definieert Socrates de taak van de rechter?,

De rechter moet enkel letten op of er ware dingen gezegd worden.

Waarom benadrukt Socrates dat zijn eerdere aanklagers de waarheid niet spraken?,

Omdat hij nooit eerder voor het gerecht stond → hun beschuldigingen waren dus leugens.

Hoe spiegelt Socrates de aanklacht over het bederven van de jeugd terug?,

Hij benadrukt dat er al vanaf de jeugd van de rechters kwaad over hem gesproken werd.

Hoe koppelt Socrates de invloeden uit de kindertijd van de rechters aan zijn tegenstanders?,

De rechters zijn al in hun jeugd beïnvloed door leugens over Socrates.

Welke overeenkomst hebben de twee aanklagers van Socrates?,

Ze waren beiden kunstenaars (toneelschrijver en dichter).

Hoe verdedigt Socrates zich tegen de bewering dat hij zich bezighoudt met onderaardse of hemelse zaken?,"

Hij zegt dat hij die wetenschap niet beoefent, alleen vragen stelt over de claims van anderen."

Waarom maakt Socrates onderscheid tussen les geven tegen betaling en gratis les geven?,"

Hij toont met zijn armoede dat hij geen geld ontvangt, in tegenstelling tot sofisten."

Wat zei het orakel van Delphi over Socrates?,

Niemand is wijzer dan Socrates. Hij interpreteert dit als: hij weet dat hij niets weet.

Waarom zou een dichter zoals Meletos wrok hebben tegen Socrates?,"

Omdat Socrates liet zien dat dichters niets wisten, ondanks hun pretentie van wijsheid."

Waarom noemt Socrates de publieke perceptie van hem als wijs laster?

Zijn vermeende wijsheid werkt tegen hem, terwijl hij zelf geen wijsheid claimt

Waarom spreekt Socrates over zijn opdracht van de Godheid?

Hij ziet het orakel als opdracht om de vermeende wijzen kritisch te onderzoeken.

Waarom zegt Socrates dat Meletos zichzelf niet gelooft?,

Omdat Meletos retorische uitspraken doet die niet overeenkomen met zijn eigen overtuigingen.

Verandert Socrates zijn gedrag door de aanklachten?,"

Nee, hij blijft zijn gedrag volhouden, zelfs als dit zijn dood betekent."

"Wat moet je doen als de staat onrechtmatig handelt, volgens Socrates?

Tegen het onrecht in verzet komen, zelfs als dit de dood betekent.

Waarom zegt Socrates dat hij privé en publiek dezelfde persoon is?

Omdat hij geen onderscheid maakt en geen persoonlijk voordeel nastreeft → altijd de waarheid.

Hoe verdedigt Socrates zich tegen de aanklacht dat hij de jeugd bederft?,

Hij wijst erop dat geen enkele jongere hem ooit beschuldigd heeft; de aanklacht is politiek gemotiveerd.

Waarom benadrukt Socrates dat hij geen tranen zal laten of huilende kinderen voor het gerecht zal brengen?

Socrates benadrukt dat hij geen tranen zal laten of huilende kinderen zal meenemen, omdat emotionele beïnvloeding ook retoriek is. Alleen redenering is navolgbaar en betrouwbaar voor rechters.

Waarom vergelijkt Socrates rechters die zich laten beïnvloeden door emotionele uitbarstingen met vrouwen? (35a-b)

 

 

Hij suggereert daarmee dat vrouwen zich in hun oordeel laten meeslepen, niet alleen door hun eigen emoties, maar ook door de emoties van anderen, en daarom niet geschikt zijn voor politieke taken. Als moderne lezers stoot deze passage ons erg tegen de borst, hoewel het brede bewustzijn van de gelijkheid van alle mensen slechts enkele eeuwen oud is en het pas een kleine honderd jaar wordt erkend dat dit ook geldt voor het sekseverschil. Goedpraten kunnen we de uitspraak van Socrates niet, maar wel verklaren, door erop te wijzen dat vrouwen geen deel mochten nemen aan de politiek van Athene.

Welke straffen stelt Socrates voor zichzelf voor? En waarom?

 

 

 

Op basis van zijn eigen redenen, dat hij alleen voor het goede handelt en dat het in het eigen belang van Athene is om zijn lessen te ontvangen, stelt Socrates voor om hem te bestraffen met een feestmaal. Daarna erkent Socrates dat het onrealistisch is om zulke forse vooroordelen over hem binnen een korte tijd op te lossen, en dat de rechters waarschijnlijk een echte straf willen voorschrijven. Daarom stelt hij een boete voor die binnen zijn budget past.

Vraag 21

Welke beroemde uitspraak over de noodzaak van kritisch denken doet Socrates voordat de rechters zijn vonnis bepalen? (38a)

 

 

Socrates zegt dat een leven zonder onderzoek geen leven is. Dit sluit aan bij zijn eerdere uitspraak dat hij, met zijn kritische vragen, Athene werkelijk gelukkig maakt. De conclusie is als volgt: we worden pas gelukkig als we kritisch nadenken over ons leven en de mogelijkheid om deze te verbeteren door deugdzaam (we zouden nu zeggen: ethisch) te handelen.

Vraag 22

Op wat voor manier koppelt Socrates zijn uiteindelijke vonnis aan zijn toewijding aan kritische uitingen? (38d)

 

 

 

Hij zegt dat hij zijn vonnis te danken heeft aan het feit dat hij weigert te zeggen wat de rechters het liefste willen horen (verontschuldiging, emotie, etc.). Het is dus door zijn toewijding aan het vrije spreken van kritische uitingen dat hij ter dood wordt veroordeeld, met het volle bewustzijn dat zijn dood de consequentie kon zijn.