Paglinang ng Kakayahan para sa Mabisang Komunikasyon

M.A.K. Halliday (1973)

May gawa ng Gamit ng Wika sa Lipunan

Interaksyonal

Ang tungkulin ng wika na ginagamit ng tao sa pagtatag at pagpapanatili ng relasyong sosyal sa kapwa tao

Interaksyonal

Halimbawa: Pakikipagpalitan ng mensahe sa kaibigan na nasa malayong lugar gamit ang pagpapalitan ng liham o hindi kaya ay sa telepono.

Instrumental

Ang tungkulin ng wika na ginagamit sa pagtugon sa mga pangangailangan, pakikipag-usap o pag-uutos.

Instrumental

Halimbawa: Paggawa ng liham-pangangalakal.

Regulatori

Ang tungkulin ng wikang ginagamit sa pagkontrol o paggabay sa kilos o asal ng ibang tao.

Regulatori

Halimbawa: Paglalagay ng karatula sa lugar na pagmamay-ari gaya ng “No Trespassing.”

Personal

Ang tungkulin ng wikang ginagamit sa pagpapahayag ng sariling damdamin o opinyon.

Personal

Halimbawa: Pagsulat ng talaarawan tungkol sa naranasan mo sa panahon ng pandemya.

Imahinatibo

Ang tungkulin ng wikang ginagamit sa pagpapahayag ng imahinasyon sa malikhaing paraan.

Imahinatibo

Halimbawa: Pagpapahayag ng nararamdaman sa taong sinisinta sa pamamagitan ng pagsulat ng tula at pagbigkas nito.

Heuristik

Ang tungkulin ng wikang ginagamit sa paghahanap o paghihingi ng impormasyon.

Heuristik

Halimbawa: Pumunta ka sa isang kumperensiya ngunit hindi mo alam ang tamang daan patungo kaya ikaw ay nagtanong ng tamang direksyon.

Representatibo

Ang tungkulin ng wikang ginagamit sa pag-uulat ng mga pangyayari at pagpapaliwanag ng pagkakaugnay-ugnay ng mga bagay, pagpapahayag ng hinuha o pahiwatig sa simbolismo ng isang bagay o paligid.

Representatibo

Halimbawa: mga anunsiyo, pagbibigay ng mensahe, patalastas

Komunikatibo

Paglalapat ng mga kaalamang lampas sa gramatika o balarila.

Komunikatibo

Mahalaga rito ang mabisang paggamit ng wika para sa ganap na pagkakaunawaan.

Garcia, et al., 2008

Nagsabi na sa komunikatibo, mahalaga rito ang mabisang paggamit ng wika para sa ganap na pagkakaunawaan.

Lingguwistiko

Pinag-uukulan ng pansin ang wastong paglalapat ng mga tuntunin ng wika.

Lingguwistika

Maagham na pag-aaral ng wika.

Lingguwistika

Pinag-aaralan at sinusuri ang estruktura, katangian, at pag-unlad.

Ponema, morpema, leksikon, sintaks, diskors

Ang lingguwistika ay pagsusuri ng blank, blank, blank, blank, blank.

Ponema

Bawat tunog.

Morpema

Yunit ng salita

Leksikon

Salita

Sintaks

Pangungusap

Diskors

Pagpapahayag

Panlingguwistika, gramatika

Ang isang tao ay may kakayahang komunikatibo sa isang wika, kung taglay niya ang kakayahang blank at blank.

Tiongan, 2011

Nagsabi na ang isang tao ay may kakayahang komunikatibo sa isang wika, kung taglay niya ang kakayahang panlingguwistika at gramatika.

Dell Hymes

Nagbibigay ng ilang mungkahi kung paano dapat isaayos ang paggamit ng wika.

Dell Hymes

Ayon sa kaniya, kailangan isaalang-alang ang konsiderasyon upang matiyak na magiging mabida ang komunikasyon.

SPEAKING model

Modelo ni Dell Hymes

Settings at scene

Lugar at oras ng usapan

Participants

Mga taong sangkot sa usapan; nagsasalita at kinakausap

Ends

Layunin at mithiin ng usapan gayundin ang maaaring bunga ng pag-uusap.

Act Sequence

Pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari habang nagaganap ang pag-uusap.

Keys

Pangkalahatang tono o paraan ng pagsasalita; pormal o di-pormal.

Instrumentalities

Anyo at estilong ginagamit sa pag-uusap: pasalita, pasulat, harapan.

Pasalita, pasulat, harapan

Anyo at estilong ginagamit sa pag-uusap.

Norms

Kaangkupan at kaakmaan ng usapan ng isang sitwasyon.

Genre

Uri ng pananalita na nakalahad mula sa isang sitwasyon; nagsasalaysay, nakikipagtalo, o nagmamatuwid

Nagsasalaysay, nakikipagtalo o nagmamatuwid

Uri ng pananalita na nakalahad mula sa isang sitwasyon.