Wykład 2 - zaburzenia czynnościowe narządu ruchu

Zaburzenia czynnościowe - czego mogą dotyczyć, jaka jest ich wspólna cecha?

Mogą dotyczyć każdego elementu narządu ruchu, ich wspólna cecha jest odwracalny charakter

Jak zastosowanie terapii manualnej może wpłynąć na przywrócenie utraconej lub zaburzonej funkcji tkanek?

Poprzez poprawę właściwości jej struktur

Zaburzenia czynnościowe stawów:

• hipomobilnosc

• hipermobilnosc

• jakich ruchomości dotyczą zmiany?

1. Zmniejszona ruchomość w stawę (w tym jego zablokowanie)

2. Zwiekszona ruchomość w stawie

3. Kątowej, translatorycznej

Przyczyny powstawania zaburzeń czynnościowych stawów?

• Zaburzenia prawidłowych stereotypów postawy

• Zaburzenia prawidłowych wzorców ruchu

• Przeciążenia

Czym jest zablokowanie stawu?

Jest to stan odwracalnej zmniejszonej ruchomości w stawie, w jego zakresie ruchu. Może dotyczyć jednego lub kilku kierunków ruchu

Przyczyny zablokowania stawu (4)

• Brak równowagi mięśniowej

• Zmiany zwyrodnieniowe traczy międzykręgowej

• Niepoprawnie wykonany ruch

• Zaburzenia regulacji nerwowo-odruchowej

Stopnie zablokowania stawu wg. A Rosiny

• Stopień I - lekkie ograniczenie ruchu, pacjent może samodzielnie je usunac

• Stopień II - miękki blok, możliwość usunięcia mobilizacja

• Stopień III - twardszy blok, możliwość usunięcia kilkudniowa mobilizacja lub jednorazowa manipulacja

• Stopień IV - twardy blok, możliwość usunięcia manipulacja

• Stopień V - ankyloza, zanik fizjologii stawu

Zapis zmian ruchomości w stawach w formie opisowej wg. Kaltenborna-Evjentha

1. Hipomobilnosc:

• Stopień 0 - brak ruchu w stawie

• Stopień 1 - znacznie ograniczony ruch

• Stopień 2 - nieznacznie ograniczony ruch

2. Stopień 3 - ruchomość prawidłowa

3. Hipermobilnosc:

• Stopień 4 - zwiększony zakres ruchu, bez bolu

• Stopień 5 - bol, zwiększony zakres ruchu

• Stopień 6 - pełna niestabilność stawu

Zaburzenia czynnościowe mięśni - połączenie głowowo-szyjne, część szyjna kręgosłupa

• Mięśnie podpotyliczne, mięsień prostownik grzbietu cz. szyjna

• Mięśnie pochyłe

• M-O-S

1. Wysuniecie głowy w przód, wyprost w górnej części odcinka szyjnego

2. Zablokowanie I żebra, wadliwy stereotyp oddechu - oddychanie gornozebrowe

3. Bole okolicy głowy i twarzy

Zaburzenia czynnościowe mięśni - obręcz kończyny górnej

• Mięsień czworoboczny - część gorna

• Mięsień dźwigacz łopatki

• Mięsień podlopatkowy

• Mięsień nadgrzebieniowy

• Mięsień podgrzebieniowy

1. Uniesienie barku

2. Uniesienie łopatki i całej obręczy barkowej

3. Ograniczenie rotacji zew w stawie ramienno-łopatkowym

4. Ból w początkowej fazie odwiedzenia w stawie ramienno-łopatkowym, szczególnie z przyłożonym oporem

5. Ograniczenie rotacji wew w stawie ramienno-łopatkowym

Zaburzenia czynnościowe mięśni - ramie

• Mięsień dwugłowy ramienia

Ograniczenie wyprostu w stawie łokciowym i nawracania przedramienia

Zaburzenia czynnościowe mięśni - przedramię

• Prostowniki nadgarstka

• Zginacze nadgarstka

1. Łokieć tenisisty

2. Łokieć golfisty

Zaburzenia czynnościowe mięśni - klatka piersiowa

• Mięsień piersiowy większy

Zablokowanie I żebra, wysuniecie barków do przodu

Zaburzenia czynnościowe mięśni - dolna część piersiowa i lędźwiowa kręgosłupa

• Mięsień prostownik grzbietu

• Mięsień czworoboczny lędźwi

1. przodopochylenie miednicy, pogłębienie lordozy lędźwiowej, ograniczenie ruchomości kregoslupa

2. skośne ustawienie miednicy, czynnościowe skrócenie kd, ograniczenie ruchomości kręgosłupa

Zaburzenia czynnościowe mięśni - obręcz kd

• Mięsień lędźwiowy wiekszy

• Mięsień biodrowy

• Mięsień gruszkowaty

1. Zablokowanie przejścia piersiowo-lędźwiowego, dysfunkcja stawu krzyżowo-biodrowego i biodrowego, bole pseudowisceralne

2. Przodopocylenie miednicy, pogłębienie lordozy lędźwiowej, dysfunkcja segmentu L5-S1, dysfunkcja stawu krzyżowo-biodrowego

3. Zespol rzekomokorzeniowy

Zaburzenia czynnościowe mięśni - udo

• Mięsień prosty uda

• Mięsień napinacz powięzi szerokiej

• Przywodziciele stawu biodrowego

• Mięśnie kulszowo-goleniowe

1. Dysfunkcja segmentu L3-L4, przodopochylenie miednicy, ograniczenie wyprostu w stawie biodrowym

2. Skośne ustawienie miednicy, ograniczenie przywiedzenia w stawie biodrowym

3. Dysfunkcja krzyżowo-biodrowego i biodrowego

4. Zablokowanie głowy strzałki, objawy rzekomokorzeniowe

Zaburzenia czynnościowe mięśni - podudzie

• mięsień trójgłowy lydki

ograniczenie wyprostu w stawie skokowo-goleniowym

Test oporowy - cele?

• Wykonanie testu oporowego?

1. Służy do oceny siły mięśnia lub wywołaniu w jego miejscu lub miejscu jego przyczepów dolegliwości bólowych

2. Wykonanie: mięsień maksymalnie napiety, ustawienie stawu zbliżone do pośredniej pozycji spoczynkowej

Interpretacja testu oporowego wg. Cyriaxa

• Bolesność + duża siła

• Bolesność + mała siła

• Bezbolesność + mała siła

• Bezbolesność + duża siła

1. Małe uszkodzenie sciegnowo-miesniowe

2. Duże uszkodzenie sciegnowo-miesniowe

3. Uszkodzenie neurologiczne

4. Stan prawidłowy

Zaburzenia czynnościowe - różnicowanie w synergiach mięśniowych

1. Testowanie wyizolowanej funkcji mięśnia w tym samym stawie

2. Testowanie drugiej funkcji mięśnia w sąsiednim stawie

3. Testowanie z jednoczesnym hamowaniem

Techniki leczenia zaburzeń czynnościowych wg. Stodolnego

• Techniki lecznicze tkanek miękkich

• Techniki lecznicze tkanki mięśniowej

• Manipulacja stawowa

• Trakcje

• Mobilizacja i automobilizacja stawów

• Igloterapia punktów maksymalnej bolesności i punktów spustowych

Postępowanie terapeutyczne w przypadku zaburzeń czynnościowych?

• Mobilizacja: bierna, czynna

• Manipulacja

Cel manualnej mobilizacji stawów

Przywrócenie ślizgu stawowego → toczenia z poślizgiem, które jest warunkiem prawidłowego wykonania ruchu czynnego

Mobilizacja bierna

• Wielokrotnie powtarzane ruchy trakcyjne lub/i ślizgowe, z niewielka prędkością i ze wzrastającą amplituda, w celu zwiększenia ograniczonego zakresu ruchu

• Bierne, delikatne, sprężynujące ruchy, nie wykraczające poza fizjologiczne granice stawu

Mobilizacja czynna

• Aktywny udział pacjenta podczas zabiegu

• Świadome wprowadzanie napięcia w danym kierunku i utrzymania tego napięcia przez kilka - kilkanaście sekund

Manipulacja

Technika leczenia stawów, która przy zastosowaniu niewielkiej siły impulsu wykorzystuje duża prędkość i mała amplitudę

Czynniki niezbędne do przeprowadzenia prawidłowej manipulacji (7)

• Współpraca z pacjentem

• Mała sila

• Napięcie wstepne

• Utrzymanie stawu na końcu zakresu ruchu

• Bezbolesnosc bolu

• Mała amplituda

• Użycie impulsu, pozwalającego na przekroczenie fizjologicznej granicy ruchu w stawie

Działanie zabiegów medycyny manualnej

• reflektoryczne

• efekt mechaniczny