ARALING PANLIPUNAN 10 - 3RD SUMMATIVE TEST

Bill of Rights

Ay ang unang sampong susog sa kunstitusyon.

Bill of Rights

Ginagarantiyahan nito ang mga karapatang sibil at kalayaan sa indibidwal, tulad ng kalayaan sa pagsasalita, pamamahayag, at relihiyon.

Seksyon 1

Hindi dapat alisan ng buhay, kalayaan o ari-arian ang sino mang tao nang hindi kaparaanan ng batas, ni pagkakitaan ang sino mang tao ng pantay na pangangalaga ng batas.

Seksyon 4

Hindi dapat mapagtibay ang batas na nagbabawas sa kalayaan sa pananalita, pagpapahayag, o ng mga pamamahayagan, o sa karapatan ng taong gaya ng mayapang magkatipon at magpetisyon sa pamahalaan upang ilahad ang karaingan.

Seksyon 5

Hindi dapat magbalangkas ng batas para sa pagtatag ng relihiyon o nagbabawal sa malayang pagsasagamit nito.

Seksyon 9

Ang mga pribadong ari-arian ay hindi dapat kunin ukol sa gamit pambayan nang walang wastong kabayaran.

Seksyon 12 (1)

Ang sino mang tao na sinisiyasat dahil sa paglabag ay dapat magkaroon ng karapatang mapatalastasan ng kaniyang karapatang magsawalang kibo at magkaroon ng abogadong may sapat na kakayahan at malaya na lalong kanais nais kung siya ang may pili.

Seksyon 10

Hindi dapat mapagtibay ng batas na sisira sa pananagutan ng mga kontrata.

Seksyon 15

Hindi dapat suspendihin ang pribilehiyo ng writ of habeas corpus, maliban kung may pananalakay o paghihimagsik kapag kinakailangan ng kaligtasan panbayan.

Seksyon 17

Hindi dapat pilitin ang isang tao na tumestigo laban sa kaniyang sarili.

Seksyon 18 (1)

Hindi dapat detenihin ang sino mang tao dahil lamang sa paniniwala sa politika.

Seksyon 20

Hindi dapat ibilanggo ang isang tao nang dahil sa pagkakautang o hindi pagbabayad ng sedula.

Karapatan ng mga Kababaihang Pilipino at Karapatan ng mga Katutubo.

Mga iba pang karapatan.

Republic Act No. 9710

The Magna Carta of Women na nagsasaad ng iba pang karapatan ng kababaihan.

Pisikal na Paglabag

Ang pananakit at pagsusugat sa katawan ng tao.

Torture

Di makataong paraan sa pagkuha ng impormasyon sa mga nahuhuling kriminal.

Police Brutality

Pang-aabuso hindi lamang sa kapangyarihan kundi paglabag din sa karapatang pantao.

Sikolohikal at Emosyonal na Paglabag

Ang pag-aaway at pagbibitaw na malulupit na salita.

Estruktural o Sistematikong Paglabag

Ito ay karaniwang nagaganap dahil sa mga estrukturang umiiralsa ating pamahalaan at sa mga alituntunin o batas na naipatupad dito.

Preferential Treatment

Ang mga nabibilang sa mataas na lipunan ay mabilis na nabibigyan ng atensiyon.

Karapatang makaboto, makapagtrabaho, makapag-aral

Karapatan ng Kababaihang Pilipino

National Commission on Indigenous People

Ang ibig sabihin ng NCIP.

Republic Act 8371

NCIP; layunin ng komisyong igalang at mapanatili ang mga paniniwala, kaugalian, tradisyon, at institusyon ng mga pangkat-etniko.

Proper Reproductive Health Care

Isa sa mga pinakamahalagang isyu na kinakaharap ng mga kababaihan sa buong mundo.

Republic Act No. 10354 - Responsible Parenthood and Reproductive Health Act

Layunin nitong ipapalaganap sa buong bansa ang mga paraan ng kontrasepsiyon, edukasyon seksuwal, at pangangalaga sa ina.

Condom

Isang gomang supot na isinusuot sa nakatayong ari ng lalaki upang iwasan ang mga semilya na makapasok sa matris ng babae.

Pills

Naglalaman ito ng mga hormone na pumipigil sa katawan ng babae na maglabas ng itlog bawat buwan.

Intrauterine Devices

Ay isang maliit na bagay na ipinapasok sa loob ng matris na isinasagawa ng health care provider na may ispesyal na pagsasanay.

Population Commission

Itinatag ito upang ganyakin ang mga mamamayan na pigilin ang paglaki ng pamilya.

Declaration on Population

Nilagdaan ni Pangulong Ferdinand Marcos, kasama ang 12 pang pinuno ng iba't ibang bansa.

Suliranin sa Paglaki ng Populasyon

Ito ay hadlang sa pangmatagalang kaunlaran ng ekonomiya.

Agency for International Development

Noong 1967 pinondohan ng US ang 80% ng kabuoang suplay ng family planning contraceptives sa Pilipinas.

Philippine Legislator's Committee on Population and Development (PLCPD)

Noong 1989 bumuo ang nagsabing komiteng mga pampublikong patakaran at lehislasyong hinggil sa pamamahala ng populasyon at kaunlarang Panlipunan at pang-ekonomiya.

1989

Noong ______ bumuo ang PLCPD ng mga pampublikong patakaran at lehislasyong hinggil sa pamamahala ng populasyon at kaunlarang Panlipunan at pang-ekonomiya.

Millennium Declaration

Noong 2000 lumagda ang Pilipinas sa _____________ at nangakong tutuparin pagdating ng taong 2015 ang pagtataguyod ng kalusugan at pagkakapantay-pantay ng kasarian.

2000

Noong ________ lumagda ang Pilipinas sa Millennium Declaration at nangakong tutuparin pagdating ng taong 2015 ang pagtataguyod ng kalusugan at pagkakapantay-pantay ng kasarian.

2003

Itinigil ng USAID ang 33 taong programang pamamahagi ng libreng kontraseptibo. Nagsimula ang Pilipinas maghanap ng sariling pondo para sa programa hinggil sa kontrasepsiyon.

Philippines Contraceptive Self-Reliance Strategy

Taong 2004 inilunsad ito ng Department of Health (DOH) upang mamigay ng mga contraceptives na gawa sa ating bansa.

Taong 2010

Ipinatupad ng pamahalaan sa tulong ng USAID ang pagpaplano ng pamilya (Family Planning).

Family Planning

Sa taong 2010 Ipinatupad ng pamahalaan sa tulong ng USAID ang ____________.

Abortion

Tumutukoy sa kusang/sapilitang pagpapalaglag ng sanggol sa sinapupunan.

Abortion

Maaari itong isagawa sa pamamagitan ng operasyon, pag-inom ng gamot at iba pa.

Abortion

Ito ay illegal sa Pilipinas

1,000

Ayon sa tala ng abortion sa Pilipinas noong 2008, __________ na Filipina ang namamatay sa abortion.

90,000

Ayon sa tala ng abortion sa Pilipinas noong 2008, ___________ ang nagkakaroon ng mga komplikasyon pagkatapos magsagawa ng abortion.

Artikulo II Seksyon 12 Ayon sa Saligang Batas ng 1987

Kinikilala ng Estado ang kabanalan ng buhay pampamilya at dapata pangalagaan at patatagin ang pamilya bilang isang institusyong panlipunan. Dapat nitong pangalagaan kapwa ang buhay ng ina at ang buhay ng sanggol sa sinapupunan mula sa paglilihi.

Penal Code 1870 during the Spanish Colonial Period, Revised Penal Code 1930 during the United State's Invasion

Sa ilalim ng mga batas ito ay ideneklarang krimen ang abortion.

6

Maaaring makulong ang mga sangkot at babaeng nagpalaglag nang hanggang _____________ na taon.

Natural Family Planning

Ito ay ang pinipiling paraan ng Simbahan upang makontrol ang populasyon.

Pangulong Ferdinand Marcos

Sistematikong pamamahagi ng mga kontraseptibo sa buong bansa.

Pangulong Corazon Aquino

Ibinigay sa mga mag-asawa ang karapatang magpasya kung ilang anak ang nais nila.

Pangulong Fidel V. Ramos

Population management.

Pangulong Joseph Estrada

Pagpapalaganap ng iba't ibang paraan ng pagpapababa ng Fertility Rate.

Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo

Natural Family Planning at malayang pagbebenta ng mga contraceptives sa bansa.

Pangulong Benigno Aquino III

Responsible Parenthood, Reproductive Health Law

Marso 2013

Noong __________, hinarangan ng Supreme Court ng Pilipinas ang pagpapaptupad ng RH Law.

Abril 2014

Noong _________ ay idineklara ng Kataas-taasang hukuman na ito ay hindi labag sa Saligang Batas subalit walo sa mga probisyon nito ang tinanggal o binago ng korte.