Verpleegkunde Colleges leerdoen(Anatomie, Sociologie, zorg en zingeving enzovoort) | Quizlet

Celmembraan

Buitenste laag cel, bepaalt welke stoffen de cel in gaan

Mitochondriën

Maakt energie

Ribosoom

Aanmaken van eiwitten

Cytoplasma

stroperige vloeistof in de cel

Ruw Endoplasmatisch reticulum

produceert en transporteert eiwitten voor de cel

Glad Endoplasmatisch reticulum

Stoffen vanuit Ruw ER transporteren naar golgi-apparaat

Celkern

Regelt alles wat er in de cel gebeurt

Golgi-apparaat

Verwerkt, verpakt en vervoert eiwitten

Lysosoom

Breekt afvalstoffen af en helpt bij afbraak ongewenste celcomponenten

Opbouw mens

Organisme -> Orgaanstelsel -> Orgaan -> Weefsel - Cel

Functiesystemen mens

- Houding- en bewegingsapparaat

- Tractus circulatorus (hart)

- Tractus respiratorus (longen)

- Tractus digestivus (maag- darm stelsel)

- Tractus urinarius (urine)

- Huid

- Besturingssystemen (zenuwstelsel + hormoonstelsel)

Steunweefsel

Steunweefsel zorgt voor stevigheid en bescherming in het skelet of tussen organen. Er zijn drie typen; bindweefsel, kraakbeenweefsel en botweefsel.

Botweefsel: Functie: Steun/stevigheid, bescherming, aanhechting Omgeven door bindweefsel

Kraakbeenweefsel: Stevig en vervormbaar, glad. Functie: Vormgeving, steun, groeikernen bot.

Bindweefsel: Verbind andere weefsels, sterk + vervormbaar zoals pezen + gewrichtskapsel

Spierweefsel

-Beweegbaar

- 'sliding filament' principe: dit is hoe dunne actinefilamenten en dikke myosinefilamenten langs elkaar glijden binnen het sarcomeer of zo spieren samen te trekken of te ontspannen

- energiebehoefte: heeft energie nodig in de vorm van ATP

- aansturing

Botten menselijk lichaam

Zie andere kaartenset

Hoe kan de mens bewegen

spieren trekken aan pezen die aan botten bevestigd zijn, waardoor deze botten, onder leiding van de bewegingszenuwen, gaan bewegen binnen de gewrichten.

Verschillende gewrichten

- Scharniergewrichten-> in één richting

- Kogelgewrichten-> meerdere richtingen

- Rolgewricht-> In een richting draaiende beweging: Ellepijp over spaakbeen

- Zadelgewrichten-> twee richtingen

- Vlakke gewrichten-> glijdende beweging

Hoe werkt het spierstelsel

Het spierstelsel werkt doordat zenuwimpulsen ervoor zorgen dat spiervezels samentrekken, waardoor de spier korter en dikker wordt. Deze verkorting trekt via pezen aan botten, wat beweging veroorzaakt. De samentrekking gebeurt op microscopisch niveau doordat actine- en myosinefilamenten in de spiervezels over elkaar heen schuiven.

Hoezo is een efficiënte en doeltreffende besturing van de mens als geheel belangrijk

Je kan overleven, een betere aanpassing aan de omgeving en je kan dingen bereiken door een goede gezondheid. Ook word je niet ziek

Kenmerken besturingssysteem

- Input van informatie

- Verwerking van informatie

- Output van (verwerkte) informatie

- Terugkoppeling / feedback

Twee besturingssystemen mens

Hormoonstelsel: Aanmaken en transporteren van hormonen.

Zenuwstelsel: - Dendrieten -> soma -> axon -> synaps

Opvang -> verwerking -> voortgeleiding -> overdracht

Wat is een neuron

1. De kleinste functionele eenheid van het zenuwstelsel.

Een neuron is elektrisch geladen en zorgt ervoor dat de impulsen mee gaan naar de juiste plekken in het lichaam (bijv. spier of klier). Ze geven informatie over aan andere neuronen, spieren of klieren

Wat is een klier?

Een klier is een orgaan met als hoofdfunctie het produceren of transporteren van specifieke stoffen, zoals hormonen, afweerstoffen, of andere lichaamsvloeistoffen. Voorbeelden zijn het produceren van speeksel door speekselklieren, het filteren van afvalstoffen door lymfeklieren, of het afgeven van hormonen door endocriene klieren zoals de schildklier.

Functie en onderdelen Centrale zenuwstelsel

Het centraal zenuwstelsel (CZS) bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg, en fungeert als de centrale verwerkingsunit die commando's verstuurt en informatie ontvangt.

Grote hersenen: bewustwording.

Kleine hersenen: Coördinatie/evenwicht

Hersenstam: basisfuncties zoals ademhaling en bloedsomloop.

Functie en onderdelen Perifeer zenuwstelsel

Het perifere zenuwstelsel (PZS) zijn alle zenuwen die buiten het CZS liggen, zoals die in je armen, benen en organen, en vormen de verbindingen tussen het CZS, je spieren en je organen om signalen door te geven

Consequenties disfunctionerend zenuwstelsel

Motorische problemen, pijn en geheugenproblemen.

Wat is het belang van zingeving in de zorg

Het verbetert de kwaliteit van leven van patienten. Helpt bij omgaan met ziektes

Wat wordt er verstaan onder zingeving in de zorg

- Existentiële uitdagingen (levenvragen over identiteit, leven en dood, etc.)

- Normatieve overwegingen en attitudes (wat er voor ieder het meest toe doet, verhouding tot zichzelf, familie, vrienden, etc.)

- Religieuze overwegingen en bronnen (geloof, overtuigingen, relatie met God, etc.)

Alledaagse zingeving (onbewust): Foto op nachtkastje, hobby, huisdier, bos bloemen, etc.

Belang van zingeving in verpleegkundige competentieprofiel en andere professionele kaders

Zingevingsbehoeften:

- Waardevol doel

- Morele rechtvaardiging, doe ik het goede

- Eigenwaarde, erkenning

- Competentie, invloed op eigen handelen

- Begrijpelijkheid (verklaren orde)

- Verbondenheid

- Transcendentie

Existentiële behoefte van mensen

- Gezien

- Gehoord

- Gekend

- Erkend

- Bevestigd worden

- Geborgenheid

Betekenis Existentiële

verwijst naar het menselijk bestaan en de diepgaande, fundamentele vragen die hiermee samenhangen, zoals de betekenis van het leven, individuele vrijheid en verantwoordelijkheid, en de eindigheid van het leven (sterfelijkheid)

Existentiële ervaringen:

- Breuk / contrastervaringen

- Maatschappelijke grenssituaties

- Ontologische onzekerheid

- Morele spanningen

- Piekerervaringen

Welke 4 lagen in het vier lagen model van Erhard Weihar

1. Laag van feiten

2. Laag van de emoties

3. Laag van de identiteit/levensbeschouwing

4. Laag van de spiritualiteit/betekenis

Wat is het belang van zingeving in het verpleegkundige begrippenkader NSM

De mens als verhalend wezen

- Vertellen van verhalen

- Verbindingen leggen

- Reflecteren

- Betekenis geven

- Valt onder de variabele spiritueel van het NSM. Zorgt voor het bevorderen van iemands welzijn, kan je op in spelen.

Wat zijn de 3 theorieën

Systeemtheorie: Hoe kijk ik naar de mens

Preventietheorie: Beschrijft het waarom en hoe van het voorkomen van ziekten en het bevorderen van gezondheid

Stress-coping theorie: - Als iemand te maken heeft met ziekte o.i.d., dan is er een bepaalde manier om daarmee om te gaan (stressoren en copingmechanisme), dit is gebaseerd op de stress-copingtheorie van Lazarus en Fortman

Wat is een clientsysteem

Een cliëntsysteem is een systeem dat continue in verbinding staat met de omgeving, er vindt telkens input en output plaats met de cliënt en de omgeving. Een systeem kan 1 of meerdere personen zijn (subsystemen). Je kijkt vanuit een holistisch, integraal perspectief (je neemt heel veel aspecten mee in jouw verpleegkundige zorg).

Invloeden clientsysteem

Intrapersoonlijk

Interpersoonlijk

Extrapersoonlijk

Intrapersoonlijk

Binnen het persoon

Interpersoonlijk

tussen cliënt en familie/zorggever

Extrapersoonlijk

gebruik van rollator of subsidie

5 Variabelen NSM

- Fysiologisch -> de conditie

- Psychologisch -> hoe ver dement, pessimist <-> optimist

- Spiritueel -> zingeving

- Sociaal-cultureel -> een gezin om haar heen, of helemaal alleen

- Ontwikkelingsbepaald -> jong of oud

Wat is de visie op verlegen uit NSM

Mens als geheel zien, rekening houden met allerlei aspecten. Elke patient op eigen manier behandelen

Betekenis weerstand

Verdediging tegen invloeden van buitenaf; weerstandslijnen NSM

Afweer

Aanvallen van lichaamsvreemde stoffen/ziekteverwekkers in het lichaam; fysiologische variabele

Wat zijn de 3 verdedigingslinies

-1: Fysieke en chemische barrieres, huid en slijmvliezen

-2: Aangeboren afweer, niet-specifiek, witte bloedcellen

-3: Verworven afweer, specifieke reactie, geheugen cellen maken

Wat is dekweefsel

Ook wel epitheelweefsel. Het weefsel dat alle oppervlakken van ons lichaam bedekt. Epitheel is éénlagig weefsel opgebouwd uit platte, cilindrische, of kubische cellen.

Wat zijn leucocyten

Het zijn witte bloedcellen, het zijn essentiële afweercellen in je bloed en lichaam die je beschermen tegen infecties en schadelijke stoffen zoals virussen, bacteriën en schimmels

Wat is fagocytose

Fagocytose is het proces waarbij gespecialiseerde witte bloedcellen, genaamd fagocyten (zoals macrofagen en neutrofielen), ziekteverwekkers, zoals bacteriën, en andere schadelijke deeltjes omsluiten, opeten en vervolgens afbreken

Rubor

Roodheid

Calor

Temperatuur

Tumor

Zwelling

Dolor

Pijn

Functio laesa

Vermindering functie

Macrofaag

Type witte bloedcel, Gespecialiseerd in het opnemen en afbreken van micro-organismen, dode cellen, vuil en andere schadelijke stoffen via een proces genaamd fagocytose, eet alles wat niet lichaamseigen is

B-lymfocyten(B-cellen)

B-lymfocyten zijn verantwoordelijk voor de humorale afweer. Dit betekent dat ze, na activatie, uitrijpen tot plasmacellen die grote hoeveelheden antistoffen (ook wel immunoglobulinen genoemd) produceren.

T-lymfocyten(T-cellen)

T-lymfocyten zijn betrokken bij de cellulaire afweer. Ze hebben verschillende gespecialiseerde taken, waaronder:

Cel-gemedieerde afweer: Ze vernietigen cellen die geïnfecteerd zijn met virussen of die kankercellen zijn.

Bevordering van de B-cel reactie: Helper T-cellen kunnen de B-lymfocyten activeren om antistoffen aan te maken

Bouw huid

Volgorde: Opperhuid->Lederhuid->Onderhuids bindweefsel.

Opperhuid

Hoornlaag en kiemlaag. Ondoordringbaar en voorkomt uitdroging

Lederhuid

Bevat bloedvaten, zenuwen (voor tast, pijn, temperatuur), zweetklieren, talgklieren, haarzakjes en lymfevaten

Onderhuids bindweefsel

Vetweefsel, drukzintuigen, warmte-isolatie, energieopslag (vet) en schokdemping als stootkussen

Antigeenpresenterende cel

activeert specifieke leucocyten

Consequenties verstoorde weerstand en afweer

-Vatbaarder voor infecties

- Moeilijker herstel bij complicaties

-Verhoogd risico op auto-immuunziekten

Pathofysiologisch advies ter optimalisatie van weerstand/afweer

-Voeding -> een evenwichtig dieet ondersteunt het immuunsysteem

- Slaap -> voldoende en kwalitatieve slaap is essentieel

- Beweging -> regelmatige, lichte tot matige lichaamsbeweging vertrekt de immuunrespons

Infectiepreventie en hygiëne:

- Handhygiëne -> regelmatig handen wassen vermindert kans op infecties

- Omgevingshygiëne -> een schone omgeving vermindert blootstelling aan ziekteverwekkers

- Vaccinaties-> beschermen tegen ziekteverwekkers

Preventietheorie NSM

Is gericht op het handhaven van de systeemstabiliteit van de mens, oftewel het in balans houden van de verschillende onderdelen van een persoon (fysiek, psychisch, sociaal-cultureel, ontwikkeling en spiritueel).

Primaire, secundaire en tertaire preventie:

- Primaire preventie: in stand houden van gezondheid en voorkomen van ziekte

- Secundaire preventie: gezondheid herstellen als die verstoord is

- Tertiaire preventie: gezondheid behouden tijdens de herstelfase

Primaire preventie

- Gezonde voeding

- Voldoende slaap

- Vergroten van flexibiliteit

Wat is sociologie

Sociologie is de wetenschap die het samenleven van mensen binnen grotere en kleinere sociale verbanden empirisch bestudeerd. Empirisch bestuderen is onderzoek doen, data verzamelen en dat bekijken. Wat kun je over de data zeggen

Wat is sociologische verbeeldingskracht

Sociologische verbeeldingskracht is het snappen dat dingen die in de omgeving of geschiedenis gebeuren invloed hebben op het individu

Socialisatie

mensen worden door elkaar gevormd. Je leert van een groep mensen de normen en waarden.

Sociaal proces

Is een proces waarbij individuen niet los bepalen wat ze gaan doen maar ook niet waarbij de samenleving een losse kracht is die iets bepaald. Bijv: Sociaal proces is niet kiezen van ik ga een rol wc papier komen maar ze doen het maar gewoon.

De student kan met behulp van de begrippen: sociale controle, regels en sancties uitleggen waarom mensen graag bij een groep willen horen;

Doordat er regels en sancties zijn, houden mensen zich aan de normen en waarden van de groep. Sociale controle is het proces waarbij mensen elkaar beïnvloeden om zich aan de regels te houden.

5 Vormen van kapitaal om doelen te bereiken

-Economisch kapitaal: Hebben je ouders geld om dingen te kopen die je wil.

-Cultureel kapitaal: Kun je de taal beheersen, heb je kennis en vaardigheden, normen.

-Sociaal kapitaal: Familie, vrienden, buren. Hoe zet je je netwerk in.

-Symbolisch kapitaal: Hebben van status, erkenning en waardering, kleding.

-Linguïstisch kapitaal: Taalvaardigheden, als je de taal beter beheerst kun je beter presteren.

Praktische voorbeelden sociologie

Je kan de client goed begrijpen, je snapt waar die staat, wat voor keuzes die maakt. Hoe gaat het bij mensen die heel weinig sociaal netwerk hebben t.o.v. iemand die een groot netwerk heeft.

Hoe lever je goed preventieve zorg: je moet snappen waarom mensen doen wat zij doen.

Beroepsziekten verpleegkundigen

-Houdings-en bewegingsapparaat

-Inwerking geweld: Lichamelijk & psychisch

-Besmetting met micro-organismen

-Prikaccidenten: Beschadiging van in ieder geval de huid van de hulpverlener met een mogelijk besmet voorwerp.

-Bacterien, viruspartikels, schimmels.

-Gevaarlijk: HBV, HCV, HIV

Risico en preventieve dingen hepatitis B

Preventief:

-Hygiënisch en bewust werken

Rust: prikaccidenten voorkomen

-Melding: bedrijfsongeval

-Actief vaccineren.

Risico

Hepatitis B besmetting kans hoog bij intensief bloedcontact, bloed of met bloed besmette vloeistof op slijmvlies, bijtaccident.

Globale beschrijving hepatitis B

Hepatitis heeft alles te maken met de lever. De lever zorgt voor stofwisseling, eiwitten en stollingsfactoren en de afbraak van o.a. geneesmiddelen.

Hepatitis: Hepar = lever, -itis = ontsteking.

Ontsteking kan leiden tot cirrose: cirrose kan leiding tot leverkanker -> dood

Proces vaccinatie

Gaat direct naar de 2e verdedigingslinie. Proberen virus op te ruimen via fagocytose, hierna naar linie 3, er worden antistoffen tegen het virus gemaakt. Ook ontstaan hier geheugencellen.

Rol van bloedcellen bij de afweer

Macrofagen: ruimen het virus op en presenteren antigenen.

Antigeenpresenterende cellen (APC's): activeren T-lymfocyten.

T-helpercellen: herkennen antigenen en activeren B-cellen.

B-cellen: maken specifieke antistoffen tegen hepatitis B.

T-suppressorcellen: remmen de afweerreactie zodra het virus is bestreden.

Geheugencellen (T- en B-memory): onthouden het virus en zorgen bij herinfectie voor een snellere en effectievere afweer.

De vaccinatie van binnen

Het vaccin doorloopt niet de eerste linie (want het wordt direct in het lichaam gespoten).

De tweede linie herkent de antigenen als lichaamsvreemd.

De derde linie maakt specifieke antistoffen en vooral geheugencellen tegen hepatitis B.

Hierdoor:

Bij een echte besmetting wordt het virus veel sneller en effectiever bestreden.

Vaak merkt de gevaccineerde persoon er dan niets van of krijgt hooguit milde klachten.

Wat is psychologie

De wetenschappelijke studie van menselijk gedrag en geestelijke processen

Verschillende psychologische perspectieven

-Behavioristisch perspectief: Focust op waarneembaar gedrag en hoe dit wordt aangeleerd door middel van conditionering en bekrachtiging.

-Perspectieven vanuit de gehele persoon: Kijkt naar het individu als een geheel, rekening houdend met verschillende facetten van iemands persoonlijkheid en motivatie.

-Ontwikkelingsperspectief: Onderzoekt hoe mensen veranderen en zich ontwikkelen gedurende hun leven, zowel op fysiek, cognitief als sociaal-emotioneel gebied, en de invloed van aanleg ('nature') en omgeving ('nurture').

-Sociocultureel perspectief: Belicht de invloed van de sociale en culturele omgeving op het gedrag en de mentale processen van een individu

Relatie tussen psychologie en gezondheid

- Gedrag leidt tot ziekte

- Ziekte leidt tot gedrag

- Gedrag als symptoom van ziekte

- Gedrag heeft invloed op het behandelresultaat

Rol van cognities in beleving en standhouding gezondheid

De gedachten, opvattingen en ideeën van een mens over zichzelf, anderen en de wereld. Als mensen goed over zichzelf denken blijven zij gezond.

Habituatie

Gewenning, je vertoont bepaald gedrag niet meer door niet meer op de prikkels te reageren.

Klassieke conditionering

Klassieke conditionering is een vorm van leren. Dit gebeurd door een neutrale prikkel (stimulus) te koppelen aan een stimulus die leidt tot een reflex.

Denk je het volgende in: Je hebt behoorlijke honger en naast je zit iemand een broodje te eten. Door alleen de geur van het broodje wordt er speeksel geproduceerd in je mond, je gaat er van kwijlen. Als nou iedere keer wanneer iemand een broodje zit te eten een toeter klinkt, dan ga je de toeter associëren met een broodje eten. Het geluid van de toeter alleen zorgt er al voor dat je speeksel gaat produceren

Operante conditionering

Als je iemand steeds hetzelfde principe kunt voorhouden en beloont dan blijft hij het constant doen. Je geeft een beloning.

Sociaal leren

Mensen leren van elkaar door elkaars gedrag te observeren, zij passen hun eigen gedrag aan op iemand anders zijn gedrag.

De plaats van psychologie in het Neuman Systems Model

Psychologie is een van de vijf variabelen binnen het Neuman Systems model. Psychologie draagt bij aan het begrijpen van de persoon, dit is nodig om een goede gezondheid te leveren aan de persoon

Wat is de waarde van psychologische kennis voor de verpleegkundige beroepsuitoefening

Je werkt met mensen, je moet hun begrijpen en je zou hun gedrag aan kunnen passen als je zelf goed gedrag vertoond. Het leidt tot betere communicatie, maar ook betere en efficiëntere zorg.