hc 12 begrippen

Flashcards van collegeaantekeningen over onderzoeksprincipes en -praktijken, inclusief definities van belangrijke termen.

Anoniem onderzoek

Onderzoek waarbij geen persoonsgegevens worden verzameld, zodat de identiteit van deelnemers niet te achterhalen is.

Betrouwbaarheid en verantwoordelijkheid (fidelity en responsibility)

Het tot stand brengen van een vertrouwensrelatie tussen onderzoeker en deelnemer, en het accepteren van de verantwoordelijkheid om zich professioneel te gedragen.

Confirmation bias

De neiging van mensen om informatie te zoeken, interpreteren en onthouden op een manier die hun bestaande overtuigingen bevestigt, en tegenstrijdige info te negeren of weg te wuiven.

Controleerbaarheid

De mogelijkheid voor anderen om het onderzoek na te kijken en te controleren, bijvoorbeeld door toegang tot data of methodes.

Data management plan

Een gestructureerd document waarin een onderzoeker vastlegt hoe data verzameld, opgeslagen, beveiligd, gedeeld en bewaard worden tijdens en na het onderzoek.

De-identificatie

Het verwijderen of versleutelen van persoonsgegevens, zodat de data niet direct te herleiden zijn tot een individu.

Exploratief onderzoek

Onderzoek dat bedoeld is om ideeën, patronen of verbanden te verkennen, vaak als er nog weinig bekend is over het onderwerp.

Fabriceren

Data verzinnen, Bewuste schending

Falsifying

Het bewust Niet rapporteren bepaalde bevindingen, Aanpassen van de data, Foutief interpreteren van de data

File-drawer problem

De neiging dat onderzoeken met niet-significante resultaten vaak niet worden gepubliceerd, waardoor het lijkt alsof effecten sterker of vaker voorkomen dan in werkelijkheid het geval is.

Harking

Hypothesizing After Results are Known, Achteraf formuleren van hypotheses en doen alsof deze vooraf waren opgesteld

Integriteit

Het er naar streven om nauwkeurigheid, waarheidsgetrouw en eerlijk te zijn in rol van onderzoeker, docent, of beoefenaar van beroep (bijv. arts, psycholoog, etc.)

P-hackling

Het bewust of onbewust manipuleren van analyses om een statistisch significant resultaat (p < 0,05) te krijgen.

Plagiaat

Werk van anderen kopiëren, Bewuste schending

Post Publication Peer Review (PPPR)

Een vorm van wetenschappelijke beoordeling die plaatsvindt ná publicatie van een artikel, waarbij andere onderzoekers feedback geven, fouten signaleren of aanvullingen doen.

Pre-registratie

vooraf verplicht indienen onderzoeksprotocol. Publicatie onafhankelijk van uitkomst.

Publication bias

De vertekening die ontstaat doordat onderzoek met significante of positieve resultaten vaker wordt gepubliceerd dan onderzoek met niet-significante of negatieve resultaten.

Questionable Research Practices (QRP)

Onderzoeksgedrag dat wetenschappelijk oneerlijk of misleidend is, maar vaak niet officieel als fraude wordt beschouwd.

Repliceren

Het opnieuw uitvoeren van een onderzoek (met nieuwe data) om te zien of je dezelfde resultaten krijgt.

Reproduceerbaarheid

De mate waarin anderen hetzelfde onderzoek opnieuw kunnen uitvoeren en tot dezelfde resultaten komen, met dezelfde methode en data.

Reproduceren

Het opnieuw analyseren van dezelfde data met dezelfde methode om te kijken of je dezelfde uitkomsten krijgt.

Retractie

vorm van zelfcorrectie achteraf. Het officieel intrekken van een gepubliceerd wetenschappelijk artikel, meestal omdat er grote fouten of fraude in het onderzoek zijn ontdekt.

Transparantie

Openheid over de werkwijze, keuzes en data in onderzoek, zodat anderen kunnen begrijpen hoe het onderzoek is uitgevoerd.

Vertrouwelijk onderzoek

Onderzoek waarbij wél persoonsgegevens worden verzameld, maar waarbij onderzoekers zorgen dat deze niet herleidbaar zijn tot individuele deelnemers — bijvoorbeeld via de-identificatie.