Bio voeding en vertering

Conserveren

voedsel langer houdbaar maken

Conserveermiddel

Stof die een voedingsmiddel langer goed houd

Enzym

eiwit dat reacties versneld zonder zelf te worden verbruikt

Enzymactiviteit

snelheid waarmee een enzym een reactie versneld

optimumkromme

Diagram van de enzymactiviteit met een minimum, optimum en maximum

optimumtemperatuur

temperatuur waarbij de enzymactiviteit optimaal en het snelst is

Pasteuriseren

een product voor een korte tijd verhitten tot 72 graden

steriliseren

een product verhitten tot 130-140 graden

voedselinfectie

besmetting door ziekmakende bacterien of schimmels in voedsel

zuurgraad

geeft aan of een stof zuur (pH<7) neutraal (pH =7) of basisch (pH>7) is

beschermende stof

stof die helpt om ziektes te voorkomen (mineralen en vitaminen)

bouwstof

stof die wordt gebruikt bij de vorming van cellen en weefsels (opbouw en herstel)

brandstof

stof die wordt gebruikt bij de verbranding (vooral glucose)

eiwitten

voedingsstoffen die vooral worden gebruikt als bouwstof, soms als brandstof

koohlydraten

voedingstoffen die worden gebruikt als brandstof, bouwstof en reservestof

mineralen

voedingstoffen die worden gebruikt als bouwstof en beschermende stof (zouten en ijzer)

onverzadigd vet

zit vooral in plantaardige producten (noten, avocado en ook vis) verkleint het risico op hart en vaatziekten. Bouwstof

reservestof

stof die wordt opgeslagen voor later

verzadigd vet

zit vooral in dierlijke producten. Verhoogt risico op hart en vaatziekten. Brandstof

vetten

voedingstoffen die vooral worden gebruikt als brandstof, die ook kan worden opgeslagen als reservestof

Vitaminen

voedingstoffen die dienen als beschermende stof worden aangeduid met een letter en soms en nummer

voedingsmiddel

product at je eet en of drinkt

voedingsstof

bruikbaar bestanddeel van voedingsmiddelen (eiwitten, koohlydraten,vetten,water,mineralen en vitaminen)

voedingsvezel

plantaardige stof die mensen niet kunnen verteren; bevordert de darmbeweging en de stoelgang

water

voedingsmiddel die wordt gebruikt als bouwstof

energieverbruik

hoeveelheid energie er wordt verbruikt voor stofwisseling en lichamelijke activiteit samen

ondervoeding

tekort aan bepaalde voedingstoffen

schijf van vijf

hulpmiddel om alle voedingstoffen via voeding binnen te krijgen die per dag nodig zijn

darmperistaltiek

het afwisselend samentrekken van kring en lengtespieren

vertering

het afbreken van voedingsstoffen die niet door de darmwand heen kunnen. De verteringsproducten die wel door de darmwand heen kunnen worden in het bloed opgenomen

overvoeding

meer eten dan het lichaam nodig heeft aan energie

verteringsklieren

maken verteringssappen die vaak enzymen bevatten (speekselklieren,maagsapklieren,lever,alvleesklier en darmsapklieren)

verteringssap

kan voedingstoffen verten (bv speeksel en maagsap)

alvleesklier

produceert alvleessap

alvleessap

Verteringssap dat bestaat uit verschillende enzymen die eiwitten, koolhydraten en vetten verteren

anus

kringspier die de uitgang van de endeldarm afsluit

darmsap

verteringssap dat bestaat uit verschillende enzymen die de vertering van eiwitten en koolhydraten afmaken

dikke darm

hier wordt een groot deel van het water aan de voedselbrij onttrokken: hierin leven veel soorten bacterien die helpen bij de vertering

dunne darm

hier wordt de darmsap afgegeven aan de voedselbrij en wordt water met opgeloste voedingsstoffen opgenomen

emulgeren

grote vetdruppels verdelen in kleine vetdruppeltjes

endeldarm

slaat ontlasting op totdat je aandrang krijgt om te poepen

gal

vloeistoffen die vetten emulgeert

kiezen

vermalen het voedsel in de mondholte

lever

produceert gal

maag

hier wordt voedsel gekneed en vermengd met maagsap

maagportier

kringspier die de uitgang van de maag afsluit

maagsap

verteringssap dat onder andere bestaat uit water, zoutzuur en een enzym dat eiwitten verteerd

maagsapklieren

produceren maagsap

maagzuur

verteringssap dat zorgt voor een lage pH in de maag: doodt bacterien

mondholte

hier wordt voedsel gekauwd en vermengd met speeksel

slokdarm

hier wordt voedsel voortgeduwd naar de maag

speeksel

slijmerig verteringssap dat oa bestaat uit water en een enzym dat zetmeel verteerd: doodt bacterien

speekselklieren

produceren speeksel

tanden

delen het voedsel in kleine stukjes

tong

duwt gekauwd voedsel naar de kleeholte

twaalfvingerige darm

hier worden gal n alvleessap afgegeven aan de voedselbrij

verteringsenzymen

breken voedingsstoffen af tot verteringsproducten die kunnen worden opgenomen in het bloed

alleseter

organisme dat plantaardig en dierlijk voedsel eet

cement

dun laagje dat het tandbeen van de wortel bedekt

fluoride

een behandeling met fluoride zorgt ervoor dat het glazuur sterker wordt, waardoor de tanden beter beschermd zijn tegen zuur

glazuur

harde stof die het tandbeen van de kroon bedekt

knipkiezen

scherpe kiezen; knippen voedsel in stukken

knobbelkiezen

kiezen met een knobbelig oppervlak: knippen voedsel in stukken

planteneter

organisme dat plantaardig voedsel eet

plooikiezen

kiezen met harde richels en glazuur: malen voedsel fijn

tandbederf

aantasting van het gebit ddoor tandplak

tandbeen

het grootste deel waaruit tanden en kiezen bestaan: is bedekt met glazuur

tanderosie

aantasting van het gebit door zure voedingsstoffen

tandplak

dun laagje aanslag op tanden en kiezen: kan verkalken tot tandsteen

vleeseter

organisme dat dierlijk voedsel eet

wortel

hiermee zit een tand of kies bevestigd in de kaak