Kaarten: Gedragsneurowetenschappen (B-KUL-P0M09A): hoofdstuk 10 | Quizlet

Klassieke conditionering?

Pavlov stelde echter vast dat prikkels die het voeden van het dier voorafgaan na verloop van tijd eveneens speekselafscheiding uitlokken. Hij zag in dat dergelijke anticipatoire reflexen tijdens het experiment waren aangeleerd.

Operante conditionering?

Een bekrachtigende (belonende of bestraffende) prikkel is gekoppeld aan een gedraging. Het dier (of persoon) leert wat de gevolgen zijn van zijn gedrag en past het in functie daarvan aan (law of effect).

Wat doet Edward Thorndike?

Katten in puzzle box zouden vroeg of laat (toevallig) de juiste hendels overhalen om de box te openen en zicht toegang te verschaffen tot het voedsel. Na enkele beurten zouden de katten de box veel sneller openen, vermits ze ondertussen hadden geleerd de juiste handelingen efficiënt en gericht uit te voeren.

Waar is de informatie die we leren opgeslagen?

Niet op een specifieke plaats in de schors van onze grote hersenen, maar wel verspreid over de cortex in een diffuus cellulair netwerk.

Wat is Hebbiaanse plasticiteit?

De stelling van Donald O. Hebbe dat repetitieve, simultane activiteit van met elkaar verbonden zenuwcellen, bepaalde groie- of metabole processen in gang zet, die er uiteindelijk toe leiden dat de synaptische verbinding tussen deze cellen versterkt wordt. Dit model van synaptische plasticiteit verklaart het vermogen van het zenuwstelsel om informatie op te slaan in synaptische netwerken en de kneedbaarheid van de cortex onder invloed van prikkels uit de omgeving.

Wat bepaalt de complex structuur van het volwassen zenuwstelsel?

De interactie tussen genetische informatie en omgevingsfactoren. De impact van de omgeving is uitzonderlijk groot, en speelt zich af op verschillende niveaus - van het dagelijkse micromilieu (elke seconde van het individuele leven) tot de bredere familiale en maatschappelijke omgeving.

Is het zo dat de verbindingen tussen hersencellen tot stand kwamen tijdens vroege ontwikkeling en dan voor rest van het leven onveranderd bleven?

Nee, processen van synaptische plasticiteit en neurogenese ervoor zorgen dat onze hersenen continu blijven veranderen (neuroplasticiteit).

Wat toont de reorganisatie van thalamische neuronen na amputatie aan?

De processen van synaptische plasticiteit en neurogenese, die ervoor zorgen dat onze hersenen continu blijven veranderen (neuroplasticiteit). Inderdaad, volgroeide zenuwcellen in de thalamus en andere delen van het CNS hebben het vermogen om nieuwe uitlopers en contacten te vormen. In dit geval zullen neuronen die oorspronkelijk signalen uit de geamputeerde vinger doorgaven, het vermogen ontwikkelen om signalen uit de resterende vingers door te sturen.

Van welke processen vormt plasticiteit en neurogenese de basis van?

Gebeurt weleens ook tijdens leren van nieuwe informatie, nieuwe vaardigheden, of bij herstel na hersenbeschading (bijv. een beroerte/stroke, waar bepaalde hersendelen onomkeerbaar beschadigd zijn en moeten de resterende gebieden de functie overnemen, met hulp van (revalidatie en) neuroplasticiteit. Therapie en farmacolische behandeling afhangen ook in essentie van de plasticiteit van de hersenen.

Wat is cognitie?

De hersenprocessen die te maken hebben met het verwerven en het gebruiken van kennis.

Wat is leren?

Het proces waarbij gedrag verandert in functie van ervaring en kennis. Geheugen = voorwaarde om te kunnen leren.

Wanneer spreken we van een cognitieve stoornis?

Het onvermogen om te leren bij een verder normaal functionerend en gemotiveerd organisme wordt geïnterpreerd als cognitieve stoornis.

Wat is associatief leren?

Het is wanneer een organisme verschillende elementen of gebeurtenissen met elkaar in verband leert brengen. Klassieke conditionering zou dan verband leggen tussen twee prikkels, waar operante conditionering meer over een stimulus en een respons gaat.

Gebruik van conditionering vandaag de dag?

1) Belangrijke onderzoeksmethode bij de studie van leerprocessen en de neurofysiologie van geheugen en leren. 2) Principes ervan vormen de basis van gedragstherapeutische benaderingen.

Wat is het geheugenmodel van Atkinson en Shiffrin?

Binnenkomende informatie wordt korte tijd vastgehouden in het sensorische register. Vervolgens wordt de informatie naar het KTG overgebracht om, na verschillende bewerkingen, definitief in het LTG gestockeerd te worden. (Ganse proces eindigt dus in consolidatie van opgeslagen informatie in schors van grote hersenen. Hoeveelheid informatie zal afnemen tijdens de doorstroming en de verwerking.)

Wat is het KTG (ook werkgeheugen genoemd)?

Systeem voor tijdelijk vasthouden en bewerken van informatie. Zonder inspanning zal de informatie reeds na enkele seconden uit dit systeem verdwijnen.

Wat is consolidatie?

Na herhaling of andere cognitieve operaties wordt (een deel van) de informatie overgebracht naar het langetermijngeheugeh en voor langere periode vastgelegd (consolidatie).

Wat zijn de twee redenen voor moeilijk retrieval?

1) Door interferentie tussen verschillende soorten gelijkaardige informatie of 2) Doordat de toegang tot het kennisnetwerk niet (onmiddelijk) wordt gevonden.

Is de informatie in het LGT statisch?

Nee, het wordt regelmatig bijgewerkt, geen statisch gegeven.

Wat is reconsolidatie?

De process waardoor onze hersenen brengen de informatie vanuit het langterijmijngeuheugen dan bewust of onbewust terug naar het werkgeheugen, veranderen of werken de informatie bij en brengen de aangepaste informatie terug over naar het langetermijngeheugen. (Dus informatie in LTG is niet statisch, de informatie blijft door reconsolidatie actueel en paraat, maar dit kan ook naar de vorming van valse herinneringen leiden.)

Wat zijn valse herinneringen?

Herinnerigen die, na verloop van tijd, niet meer overeenkomen met de oorspronkelijke informatie.

Wat is de LTG verdeeld in?

1) Declaratief geheugen, waar zakelijke feiten, gebeurtenissen en ervaringen zijn opgeslagen, (onderverdeel in episodisch (gebeurtenissen) en semantisch, vnl. medio-temporale cortex en geassocieerd dieper gelegen hersendelen, ook de hippocampus in temporale kwab centrale rol speelt daarin). 2) Procedureel geheugen, waar vaardigheden en gewoonten, eenvoudige geconditioneerde responsen en reflexen opgeslagen worden.

Wat is de rol van de hippocampus ivm met geheugen?

Speelt een centrale/interface rol in declaratieve geheugenfuncties. Hij verzorgt dat de kennis netwerk wordt opgebouwde. Dus hij heeft vooral een rol voor werkgeheugen en andere functies waarbij een flexibele toegang tot de informatie vereist is. Speelt ook een rol in taken waarbij contextuele informatie wordt opgeslagen en opgeroepen tijdens de uitvoering van de taak (online memory performance). Zie patïent H.M. om te begrijpen waarom als we spreken van de hippocampus we associëert het met geheugen.

Wat is de casus van patiënt H.M.?

Schade aan hippocampus - zich wel feiten en gebeurtenissen herinneren van voor de schade (bijv. Hun naam of die van familieleden) maar kunnen geen niewue feiten leren of recente gebeurtenissen onthouden (bijv. wat gisteren gegeten hebben), maar kunnen wel nieuwe vaardigheden leren (bijv. fietsen) omdat dit afhangt van andere hersendelen (basale ganglia, cerebellum)

Hoe maakt het CNS stimuli met elkaar verbonden, of gedragingen te associëren of herinneringen op te slaan? volgnes Hebiaanse synaptische plasticiteit?

We veronderstellen dat veranderingen in de sterkte van de verbindingen tussen neuronen het cellulaire mnemonische mechanisme vormen waarvan het CNS stimuli met elkaar verbond, gedragingen associëert, en herinneringen opslaagt.

Wat verklaart dat mensen alleen maar hoeven te denken aan voedsel om te watertanden, of dat kinderen al beginnen te wenen wanneer ze de kat zien die hen ooit heeft gekrabd?

Klassieke conditionnering. We vermoeden dat uit de hand gelopen conditioneringsprocessen eveneens aan de basis liggen van angstaandoeningen en fobieën.

Wat doet het leerproces? bijv. klassieke conditionering van de hond van Pavlov volgens Hebb?

Synaptische verbindingen geactiveerd heeft die voordien niet aanwezig of niet actief waren, waardoor de koppeling CS-CR tot stand is gekomen. Hebb ging ervan uit dat simultane activiteit van de sensoriële cellen (die hun CS-impuls doorsturen naar de hersenstam) en de autonome cellen (die de speekselklieren stimuleren) leidt tot de versterking van de synaptische verbinding tussen CS- en CR-cellen.

Waarop is operante conditionnering gebaseerd?

Op de versterking van de synapsen tussen enerzijds de cellen die het geconditioneerde gedrag initiëren, en anderzijds de cellen die de motorische sequentie aan de basis van dit gedrag verzorgen.

Welke gevolg heeft dit voor corticale netwerken?

We nemen aan bij uitbreiding dat de corticale netwerken, die overeenkomen met bepaalde kennisinhouden, tot stand koment met behulp van processen van synaptische plasticiteit (aangevuld met processen van neurogenese, zoals hieronder zullen zien).

Waarom gaan onderzoekers eerst op zoek naar hebbiaanse plasticiteit in de synapsen van de hippocampus?

Omdat het een centrale rol speelt in het declaratieve geheugen, en heeft werkerige connecties met de associatieve neocortex. De hippocampus ontvangt verbindingen vanuit temporale en zelfs frontale gebieden en stuurt signalen terug naar de neocortex. (zie vraag A38 ook). Ondertussen werd dit fenomeen vastgesteld in de meeste sensorimotorische en associatieve hersengebieden.

Wat is de weg van afferent corticale signalen naar de hippocampus?

Ze zullen een trisynaptisch circuit doorlopen dat contacten maakt in de gyrus dentatus, het CA3-gebied en vervolgens het CA1-gebied van de hippocampus.

Wat is de gyrus dentatus?

Een onderdeel van de hippocampus. Drie lagen. De middelste laag, de korrellaag, projecteert naar het CA3-gebied van de hippocampus. Rol in geheugen (vnl KTG?) en bij depressie (neurogenese gaat homhoog na antidepressiva; stress maakt neurogenese gaan omlaag). Het is een van weinige hersendelen waar nog op grote schaal neurogenese plaatsvindt na de geboorte.

Wat zijn hebbiaanse synapsen?

Synapsen in de drie gebieden dat afferent corticale signalen doorlopen naar de hippocampus en die beter of efficiënter worden wanneer ze gebruikt worden en die daarom uitvoerig werden onderzocht om de processen van neuroplasticiteit trachten te begrijpen.

Wat is langetermijnpotentiëring (LTP)?

Een aangehouden toename van de respons op stimulatie, die volgt na een fase van intense stimulatie. Aanwezijg in de synapsen tussen de afferente Schaffercollateralen en de piramidale cellen in het CA1-gebied van de hippocampus.

Wat doet stimulatie van de Schaffercollateralen?

Stelt glutamaat vrij uit de presynaptische zenuwuiteinden in het CA1-gebied.

Receptoren voor vrijgestelde stof van de Schaffercollateralen?

1) Ionotrope AMPA- en 2) NMDA-receptoren, o.a. NMDA-receptoren worden enkel actief bij intens gebruik (dus intense vrijstelling van glutamaat) en laten dan calciumionen binnenstromen door hun calciumkanaal.

Wat doet de influx van calciumionen vanuit intense vrijstelling van glutamaat in de postsynaptische cel? (Wat is het gevolg van glutamaat op CA1?)

Een potentïeren van de synaptische transmissie gedurende een periode van minuten tot uren door twee processen: 1) Influx van Ca2+ activeert reeks calciumafhankelijke enzymen, die de prikkelgevoeligheid van de postsynaptische cel verhogen. 2) Calciuminflux activeert ook de productie van retrograde messengers, zoals stiksftofoxide (NO), die terukgeren over de synaptische spleet en de presynaptische vrijstelling van glutamaat potentiëren (verhogt, verstrekt). Dit bewijst dus dat er in de hippocampus synapsen zijn die als u meer gebruikt, ze actiever worden -> Hebbianse plasticiteit.

Waar gebeurt adulte neurogenese?

Vnl. beperkt tot de gyrus dentatus van de hippocampus, de subentriculaire zone (SVZ) nabij de laterale ventrikels van de grote hersenen en de bulbus olfactorius (vooral bij diersoorten met een goed ontwikkeld reukvermogen).

Wat doet adult neurogenese?

We weten nog weinig over het functionele belang ervan, maar zorgt of ondersteunt blijkbaar de neuronale en structurele plasticiteit die nodig is om complexe en precieze informatie met een contextuele of ruimtelijke component te stockeren. In een veranderende omgeving wijzigt dergelijke informatie continu (zeker bij een mobiel en adaptief organisme als de mens) en moet dus regelmatig worden bijgewerkt.

Welke rol van de hippocampus maakt het noodzakelijk voor hippocampus om de meer universele mechanismen van synaptische plasticiteit aan te vullen met neurogenische plasticiteit?

De hippocampus speelt een belangrijke rol in ruimtelijke oriëntering en het onthouden van contextuele configuraties (om gedrag af te stemmen op de specifieke omstandigheden). De noodzaak om dergelijke informatie bij te werken en te actualiseren maakt neurogenese noodzakelijk, in aanvulling met de meer universele synaptische plasticiteit. (dus betekent dat voor andere gebieden het is niet zo noodzakelij, dat natuur hebt niet moeite waard gevonden om dat te doen?)

Therapeutische effect van sommige psychofarmaca of elektroconvulsieve therapie verband hiermee?

Effect ervan lijkt minstens voor een deel te steunen op neurogenese.

Hoe gebeurt het verwerven van moedertaal?

De ontwikkeling van de hersengebieden in de linker hersenhemisfeer is het gevolg van de interactie tussen enerzijds aangeboren ontwikkelingspatronen en anderzijds oefening, stimulatie en blootstelling aan taal. Gebeurt best in sensitieve periode (tussen 1 en 6 jaar waar kinderen bijzonder bekwaam in het verwerven van taal zijn). De hersenen is bijzonder bekwaam in het aanleren van complexe sequentiële handelingen (zoals leren spreken of schrijven).

Wat is het gebied van Broca?

Een hersengebied in de linker frontale cortex, dat samenwerkt met de motorische cortex om de bewegingen te sturen die nodige zijn om te spreken.

Wat is het gebied van Wernicke?

Een hersengebied in de linker temporale cortex dat samenwerkt met de primaire auditieve cortex (A1) om taal te herkennen en te begrijpen.

Waarom ervaren we soms een taal die we niet begrijpen als een aaneegesloten stroom van vocale geluiden?

Het gebied van Wernicke bevat vocale sjablonen die helpen om gesproken woorden te herkennen - geluiden die niet in deze sjablonen passen worden niet gepercipieerd als afzonderlijke woorden.

Welke gebied verantwoordelijk voor bewust begrijpen, nadenken over inhoud?

PFC.

Welke symphonie is uitgelokt op het moment dat ik begin iets uit te leggen?

De prefrontale cortex neemt het initiatief. Vervolgens zullen het gebied van Wernick en het gebied van Broca samenwerken via de fasciculus arcuatus (de zenuwbundel die deze gebieden verbindt) om de spraakbewegingen (articulatie) te laten aansturen door de motorische cortex. De motorische cortex bestuurt via de hersenzenuwen de spiertjes die de vocale keelstructuren controleren en zal ook de ademhaling afstemmen op het spreken.

Wat gebeurt ivm met taal voor mensen met dementie?

Ze zullen vaak moeite ervaren om te spreken of te lezen omdat ze zich bepaalde inhouden, termen of concepten niet herinneren of omdat hun vermogen om sequentiële handelingen te organiseren werd aangetast.

Wat is afasie?

Onvermogen om te spreken of taal te begrijpen bij mensen met een verder intact stel hersenen, cognitieve vermogens en functionerende vocale spieren. Kan geïsoleerd voorkomen na hersentrauma of ziekte, maar ook deel uitmaken van een progressieve aandoening die uiteindelijk verschillende cognitieve functies aantast.

Wat zijn de twee soorten afasie?

1) Afasie van Broca: onvermogen om vloeiend te spreken ondanks een normaal taalbegrip en intacte vocale functies, 2) Afasie van Wernicke: onvermogen om taal te begrijpen of complexe taal te produceren ondanks normale woordproductie en vocale functies.

Wat is dyslexie?

Als mensen met normale schoolse en intellectuele vaardigheden hardnekkige problemen blijven ervaren met lezen of spellen. Zeer frequente functiebeperking, die 5% bevolking treft.

Welke hersengebieden zijn betreft en hoe bij dyslexie?

Aanvankelijk: minder ontwikkeld taalgebieden in linker hemisfeer. Nu: Iets andere verdeling van witte en grijze stofe in de linker occipito-temporale en temporo-pariëtale hersengebieden. Gebieden in de linker hemisfeer iets anders werken, vooral de communicatie tussen de hersengebieden via associatieve hersenvezels minder efficiënt verloopt. Ook frontale kwab speelt rol in dyslexie.

Vanwaar komt dyslexie?

Minder efficiënte samenwerking tussen de hersengebieden dus wordt er te veel gesteund op het gebied van Broca voor de analyse van woorden. De hersenen gebruiken dan de langzamere route door de frontale kwab om taal te verwerken, waardoor het lezen trager en moeizamer verloopt.

Wat is de associatieve cortex, hoe verschilt het van de primaire sensorische en motorische gebieden?

Gebieden in de cerebrale cortex (ruwweg twee derde van de cerebrale cortex). De associatieve cortex ontvangt informatie die reeds verwerkt werd en vaak een combinatie is van verschillende sensorische modaliteiten (multimodale integratie). De primaire senorische en motorische gebieden krijgt ruwe data van de zintuigen en lichaam.

Wat zijn de twee stromen vanuit de primaire visuele cortex die abstracte informatie verwerken om objecten en personen te herkennen en visuele waarneming aan acties te koppelen?

1) Dorsale stroom van informatieverwerking loopt van de occipitale naar de pariëtale kwab en bepaalt waar voorwerpen zich bevinden en hoe visuospatiële acties moeten gebeuren ('waar' of 'hoe'). 2) Ventrale stroom, loopt van de occipitale naar de temporale kwab en staat in voor de herkenning van personen, gelaatsuitdrukkingen en objecten ('wie' of 'wat').

Wat zorgt de pariëtale associatiecortex voor?

Uitvoering van bewegingen (lichaamsgewaarwording en controle van bewegingen); schrijven en rekenen

Wat zorgt de temporale associatiecortex voor?

Verwerking van visuele en auditieve informatie; taal en geheugen (visueel en verbaal geheugen, episodisch geheugen, consolidatie).

Wat zorgt de prefrontale cortex voor?

De meest abstracte rol, zorgt dat we complexe sequentiële handelingen kunnen plannen, dat doelgerichte gedragingen worden uitgevoerd in een gegeven ruimtelijke configuratie en dat informatie van corticale gebieden wordt geïntegreerd met informatie uit subcorticale gebieden. (bijv. basale ganglia, amygdala, hippocampus, diencephalon)

Wat is multimodale integratie?

Het proces waardoor associatieve gebieden integreren informatie van verschillende sensorische modaliteiten.

Wat doet de gyrucs cinguli? (anterieure cingulate cortex)

Behoort tot de prefrontale cortex. Integreert cognitie en emotie en zorgt bijv. voor dat we bepaalde situaties als ongemakkelijk of angstwekkend ervaren.

Wat is een sequentiële sensorimotorische handeling?

Een sequentie waar multimodale informatie, diverse geheugeninhouden, motivationele aspecten, enz. worden geïntegreerd om sequentiële, doelgerichte handelingen uit te voeren (bijv. naar de supermakt te fietsen). De mens heeft een uitzonderlijk vermogen om dergelijke handelingen uit te voeren, die we niet bij onze naaste verwanten de mensapen. Onze spraakvermogen zou daarvan een uitvloeisel kunnen zijn (want ook spreken is een precies een georganiseerde sequentie van sensorimotorische handelingen om gesproken taal te produceren).

Waarom is de prefrontale cortex de executieve centrum van de hersenen genoemd? (+ wat zijn hun denkprocessen)

Omdat hij zorgt voor de hogere controlefuncties (executieve functies dus) die ervoor zorgen dat handelingen in de juiste volgorde worden uitgevoerd, dat belangrijke handelingen prioriteit krijgen en dat ongewenste handelingen en gedragingen worden onderdrukt. De denkprocessen die door de prefrontale cortex worden aangestuurd betreffen interne processen waarbij emotie en cognitie samenkomen, multimodale input wordt geïntegreerd, toekomstige acties worden georganiseerd en gepland en acties uit het verlden worden geëvalueerd.

Wat is piekeren en ruminatie?

Cirkelredeneringen: voorbeelden waarbij interne redeneerprocessen die niet extern worden afgetoest of gerelativeerd net geen oplossing brengen. Dit verklaart wat JP zegt: we delegeren ons geestelijke gezondheid aan een grote aantal nummer hersenen.

Wat gebeurt bij mensen met schade aan de prefrontale cortex (bijv. frontotemporale dementie)?

Moeilijk kunnen planen, hun gedrag flexibel en aangepast organiseren en zullen vaak ongeremd zijn. (bijv. ongepast gedrag vertonen of excessief eten).

Geeft voorbeelden van hersengebieden die werken op een algemene, abstracte manier en hersendelen die meer in een algemene functie werken. (+ situatie bij beschadiging)

1) Hippocampus: specifieke functie in declaratief geheugen, amygdala betrokken bij emotioneel geheugen en angst. Beschadiging van die hersendelen = geheugenproblemen. 2) Prefrontale cortex (+ andere associatieve gebieden) = meer algemene functie. Aandacht richten op de omgevings- en interoceptieve prikkels die relevant zijn voor de uitvoering an de gerichte handeling. Ze zullen ook de acties plannen en initiëren. Beschadiging = naburige delen kunnen vaak de functie van het beschadigde stukje overnemen.

Wat is het DMN?

Netwerk van hersengebieden in de frontale, temporale, en pariëtale cortex actief (default mode network) wanneer we in gedachten zijn zonder specifieke focus en geen specifieke handelingen uitvoeren. Het DMN zou betrokken zijn bij bepaalde stoornissen en dat activatie van het DMN het psychisch welzijn zou bevorderen. Niet langer actief als we denken over onaangename herinneringen of ons beginnen te concentreren op bepaalde vraagstukken.

Taakverdeling tussen hersengebieden?

Opvallendste verschil = asymmetrische lokalisatie van de gebieden die met taal te maken hebben. Daarnaast lijkt de linker hemisfeer meer betrokken bij rekenvaardigheden en logisch redeneren, terwijl de rechter hemisfeer meer holistisch lijkt te werken en instaat voor ruimtelijke oriëntatie, gelaatsherkenning en muzikale vermogens. (twee hemisferen actief bij luisteren naar muziek. Taakverdeling blijft meestaal eerder relatief dan absoluut (samenwerking, vaak overdreven. Kunstenaars niet eerder 'rechts hemisferisch'?)

Wat is veroudering?

Een complex, interactief process dat de orgaansystemen op een verschileende manier aantast: vermoedelijk het gevolg van de combinatie van aflopende genetische programma's (elke cel kan slechts een gelimiteerd aantal keer delen) en van progressieve weefselschade (ten gevolge van infecties, oxidatieve processen, zonnestraling, enz.)

Wat is overlijden?

Het van sterven van de hersenen (ontbreken van hersenactiviteit). Maar niet alle cellen van het lichaam tegelijkertijd sterven wanneer we overlijden.

Afnemen hersenvolume als ouder worden?

Ja, het kan, tot 15%. De hersenbloeding verandert ook door veroudering van het hart en de bloedvaten.

Wat neem af met veroudering ivm de hersenen?

1) Neurale functies (synaptische transmissie, metabotrope receptorfuncties, miochondriale functies), 2) Achteruitgang van doorbloeding en werking van de steuncellen, 3) Snelle (fluïde) cognitieve functies (bijv. hoofdrekenen) nemen af, terwijl sommige gekristalliseerde functies tot op hoge leeftijd kunnen blijven verbeteren (bijv. taalgebruik).

Voorbeelden van verworven en aangeboren condities die de hersenfuncties sneller laten achteruitgaan dan normaal?

1) Neurodegeneratieve aandoeningen (Alzheimer, Parkinson), 2) metabole stoornissen of tekorten (leveraandoening, ondervoeding, vitaminedifciëntie, obesitas), 3) psychopathologie (depressie, slaapstoornissen, chronische stress), 4) infecties (syfilis, meningitis) en 5) substantiegebruik (bijv. alcohol, drugs, bijwerkingen van medicatie).

Meest wetenschappelijk onderbouwde manier om veroudering te vertragen?

Lichaamsbeweging. 1) Positief effect op vasculaire en vele andere fysiologische functies, alsook op stemming en emotioneel welbevinden, waardoor veroudering zowel rechtsreeks als onrechtsreeks wordt beïnvloed. 2) Cognitieve achteruitgang wordt wellicht ook afregemd door aangehouden cognitieve activiteit ('use it or lose it' principe).

Wat is dementie?

Alle aandoeningen waarbij het niveau van cognitief functioneren progressief achteruitgaat.

Twee vormen van ziekte van Alzheimer?

Snel evoluerende (familiale, preseniele vormen van de ziekte) en trage achteruitgang (seniele vormen, die optreden op oudere leeftijd).

Typische kenmerk van Alzheimer?

Optreden van extracellulaire afzettingen (amputatie) van het vermoedelijk toxische peptide amyloïd-bèta en intracellulaire vorming van kluwens (tangles) van het cytoskeletale eiwit tau.

Wat lijden patiënten met de ziekte van Alzheimer aan?

Grote aantallen hersencellen verliezen, waardoor hersenfuncties progressief aangetast worden. Temporale en frontale kwabben, waarna ziekte zich verder uitbreidt over rest van de hersenen.

Eerste tekens Alzheimer?

Meestal in de vorm van geheugenproblemen (door aantasting van de hippocampus en de temporale kwabben), maar breiden traag uit naar meer vitale hersenfuncties, waardoor patiënten soms na een jarenlang ziekteverloop sterven van verzwakking en aftakeling (decline).