Temat 6: Układ krążenia i limfatyczny (fragmenty) oraz Temat 7: Układ nerwowy - ucho i oko (wybrane zagadnienia)

Karteczki tematyczne z zakresu układu krążenia, limfatycznego, grasicy oraz związanych z układem nerwowym struktur.

Miejscem diapedezy leukocytów w kierunku czynnika infekcyjnego są

żyłki zawłosowate

Główne miejsce występowania włókien Purkinjego

podwsierdziowo w obu komorach serca; pęczek Hisa dzieli się na podwsierdziową sieć przewodzących włókien mięśnia sercowego, dystalnie przeplatają się z kardiomiocytami

Gdzie znajduje się węzeł zatokowo-przedsionkowy (SA)

w ścianie bocznej prawego przedsionka, w pobliżu żyły głównej górnej

Perycyty – definicja

komórki mezenchymalne zwinięte wokół naczyń włosowatych, obecne w różnych lokalizacjach, mogą różnicować się w inne typy komórek; uczestniczą w regulacji przepływu krwi i tworzeniu macierzy pozakomórkowej

W których naczyniach występują komórki mięśniowe gładkokomórkowe

w żyłkach zawłosowatych i żyłkach mięśniowych (tunika media)

Zatoki tętnic szyjnych to baroreceptory – co to znaczy

regulują ciśnienie tętnicze krwi poprzez odruchy baroreceptorowe

Tętnice sprężyste – przykład i co to oznacza

aorta i pień płucny (oraz ich największe gałęzie); ściana bogata w elastynę pozwalająca na rozciąganie i sprężenie po wypływie krwi

Naczynia włosowate ciągłe – gdzie występują

w tkankach o stałej wymianie, takich jak mięśnie i tkanka nerwowa (i inne układy)

Naczynia włosowate zatokowe – gdzie występują

wątroba, śledziona, niektóre narządy endokrynne i szpik kostny

Naczynia włosowate porowate (fenestrated) – cecha charakterystyczna

liczne otworki (fenestra) w śródbłonku; błona podstawna częściowo nieciągła; występują w narządach o intensywnej wymianie, np. kłębuszki nerkowe, splot naczyniówkowy, gruczoły endokrynne, jelita

Fenestra (łac.) – co to

małe okienka w śródbłonku naczyń włosowatych

Gdzie znajdują się pericyty

wzdłuż naczyń włosowatych ciągłych i żyłek zawłosowatych; mogą wspierać stabilizację błon śródbłonka i regulować przepływ krwi

Obwódka zwierająca – co to

specyficzna obwódka zamykająca pomiędzy zbliżającymi się naczyniami śródbłonka; utrzymuje zamknięcie światła i wpływa na przepływ krwi

Unerwienie naczyń – gdzie jest więcej

więcej nerwów naczynioruchowych w tętnicach niż w żyłach (z wyjątkiem drobniejszych nerwów w układzie żylnym)

Gdzie znajdują się adipocyty w sercu

w nasierdziu (epicardium) – tkanka tłuszczowa nasierdzia

Główna struktura układu bodźcowo-przewodzącego serca

SA (węzeł zatokowo-przedsionkowy) – AV (węzeł przedsionkowo-komorowy) – pęczek Hisa – sieć przewodząca w podwsierdziu

Gdzie znajdują się włókna Purkinjego

w warstwie podwsierdziowej; przeważnie dystalnie od wierzchoła serca, łączą się z siecią przewodzącą mięśni sercowego

Co znajduje się w błonie środkowej serca

mięśniowa gładkokomórkowa (tunika media)

Ile warstw mięśni gładkich występuje w tętniczkach małego kalibru

3–10 warstw mięśni gładkich

Tętnica rozgałęzia się w co

metaarteriolę (końcowe odgałęzienie tętniczki przedwłosowatej)

Jakie otwory występują w naczyniach włosowatych porowatych

fenestrae – małe okienka w śródbłonku, czasem pokryte przeponami z proteoglikanów

Gdzie zachodzi wymiana małych cząstek w naczyniach włosowatych

w naczyń włosowatych (kapilarach) – zarówno w erytrocytach, jak i w innych substancjach między krwią a tkankami

Perycyty – gdzie obecne i jaka funkcja

obecne wzdłuż naczyń włosowatych i żyłkach; wydzielają składniki MACIERZY POZAKOMÓRKOWEJ, regulują przepływ krwi, mogą różnicować się w mięśnie gładkie; ważne w barierze krew-mózg i w procesach regeneracyjnych

Co to jest obwódka zamykająca między śródbłonkiem

specjalna struktura śródbłonka tworząca zamknięcie światła naczynia – ogranicza przepływ między komórkami; występuje w naczyniach ciągłych

Gdzie jest większe unerwienie naczyn naczynioruchowych w tętnicach vs żyłach

w tętnicach naczynioruchowych – większa gęstość nerwowa niż w żyłach

Jakie są adipocyty w sercu i gdzie one występują

Adipocyty występują w nasierdziu (epicardium); tworzą tkankę tłuszczową nasierdzia

Gdzie znajduje się SA node – lokalizacja

w prawej ścianie przedsionka w pobliżu żyły głównej górnej, w ścianie bocznej prawego przedsionka

Gdzie znajdują się włókna Purkinjego – lokalizacja w stosunku do wierzchołka

w pobliżu wierzchołka serca (podwsierdziowo) i tworzą sieć przewodzącą; dystalnie przeplatają się z kardiomiocytami

Gdzie znajdują się komórki mięśniowe gładkokomórkowe w układzie naczyniowym

w żyłkach zawłosowatych i żyłkach mięśniowych (tunika media)

Zatoki tętnic szyjnych – funkcja

baroreceptory regulujące ciśnienie tętnicze krwi

Naczynia włosowate ciągłe – charakterystyka

obfita sieć naczyń w tkankach o stałej wymianie, np. mięśnie i tkanka nerwowa; błona podstawna ciągła

Naczynia włosowate zatokowe – charakterystyka

zlokalizowane w wątrobie, śledzionie, niektórych narządach endokrynnych i w szpiku kostnym; śródbłonki z otwartymi przeponami; bardzo dużą przepuszczalnością

Naczynia włosowate porowate – charakterystyka

fenestrae w śródbłonku z licznymi otworami; występują w narządach o intensywnej wymianie, takich jak nerki (kłębuszki), splot naczyniówkowy, gruczoły endokrynne i jelita

Gdzie znajdują się naczynia włosowate zatokowe (sinusoids) w organizmie

wątroba, śledziona, szpik kostny i inne narządy endokrynne; charakteryzują się nieciągłym śródbłonkiem i szerokimi przegrodami międzykomórkowymi

Co odpowiada za koordynację rytmu serca – główne elementy

układ bodźcowo-przewodzący: SA node -> AV node -> pęczek Hisa -> włókna Purkinjego; umożliwia synchronizację skurczów obu przedsionków i komór

Które tkanki składają szkiele serca

tkanka łączna zbita o utkaniu nieregularnym; otacza zastawki, tworzy punkty przyczepu mięśni i część przegrody międzykomorowej

Gdzie znajdują się komórki Purkinjego względem warstwy serca

w warstwie podwsierdziowej; są częścią układu przewodzącego i prowadzą impuls do komór roboczych

Główne źródło zasilania nasierdzia w sercu – co amortyzuje ruchy serca

warstwa tłuszczu nasierdzia (tłuszcz nasierdzia amortyzuje ruchy serca)

Gdzie przebiega AV node

w dnie prawego przedsionka; ułatwia opóźnienie przekazywania impulsu między przedsionkami a komorami

W jaki sposób na śródbłonku powstaje hemostaza – substancje wydzielane przez śródbłonek

heparyna, tPA, czynnik von Willebranda; endothelina-1 i ACE (enzym konwertujący angiotensynę) są również związane z funkcjami śródbłonka; ()

Co to są ciałka przyzwojowe (chemoreceptory) – miejsce lokalizacji

kłębki tętnic szyjnych i łuk aorty; są to baro i chemoreceptory autonomicznego układu nerwowego; otoczone siecią naczyń włosowatych i komórkami kłębków; produkcja neuroprzekaźników w ich komórkach

Gdzie znajdują się HEV (naczynia o wysokim śródbłonku)

w strefie przykorowej węzłów chłonnych – miejsca przenikania limfocytów z krwi do węzła

Główna funkcja miazgi czerwonej śledziony

filtracja krwi i usuwanie zużytych erytrocytów; magazynowanie żelaza z hemoglobiny; recyrkulacja krwi

Główna funkcja miazgi białej śledziony

grudki chłonne i PALS; miejsce aktywacji limfocytów B i T oraz różnicowania komórek plazmatycznych

Migdałek podniebienny – typ nabłonka krypty

nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący; krypty migdałka tworzą obszar litych grudek chłonnych

Kępki Peyera – gdzie występują

w błonie śluzowej i podśluzowej jelita cienkiego, głównie w jelicie krętym

Rdzeń węzłów chłonnych – co zawiera

sznury rdzenne (limfocyty T i B, komórki plazmatyczne) oraz zatoki rdzenne (makrofagi, neutrofile)

Selekcja pozytywna limfocytów T – gdzie zachodzi

w korze węzła chłonnego; przeżycie zależy od rozpoznawania MHC przez TCR

Główna funkcja grasicy

dojrzewanie limfocytów T i centralna tolerancja (selekcja negatywna)

Ciałka Hassala – co to

małe struktury w rdzeniu grasicy tworzone przez komórki nabłonkowe grasicy (TEC)

Z czego zbudowany jest zrąb (grasiczny) grasicy

tkanka łączna siateczkowa; zawiera komórki nabłonkowe grasicy i perycyty; wnika do miąższu w postaci torebki łącznotkankowej

Gdzie występują limfocyty B w węźle chłonnym

grudki chłonne w korze i sznury rdzenne w rdzeniu

Które komórki biorą udział w tworzeniu bariery krew-grasica

komórki TEC (komórki nabłonkowe Grasicy) + śródbłonek naczyniowy + pericyty

Główne miejsce, gdzie dojrzewają limfocyty T

grasica

Co tworzy tkanka zrębu śledziony

tkanka łączna siateczkowa

Główna funkcja śledziony (podsumowanie)

filtracja krwi, usuwanie uszkodzonych krwinek, recyrkulacja żelaza, magazynowanie krwi

Główne komórki APC w grasicy i w narządach limfatycznych

dendrytyczne komórki, limfocyty B, makrofagi (w kontekście układu odporności)

Gdzie znajdują się kępki Peyera – lokalizacja

w błonie śluzowej i podśluzowej jelita cienkiego; częściej w jelicie krętym

IgG – rola w układzie odpornościowym

IgG przenika przez łożysko; stanowi dominującą klasę przeciwciał we krwi dorosłych; bierze udział w odpowiedzi humoralnej i odporności swoistej

Rdzeń węzłów chłonnych – co go charakteryzuje

zawiera sznury rdzenne i zatoki rdzenne; jest miejscem koncentracji limfocytów i makrofagów

W jakiej części węzła chłonnego jest najwięcej limfocytów B

kora; w korze znajdują się grudki chłonne zawierające limfocyty B

Jaki nabłonek pokrywa krypty migdałków

nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący

Jaka część węzła chłonnego zawiera HEV

strefa przykorowa; HEV umożliwiają przenikanie limfocytów z krwi do węzła

Charakterystyka komórek pręcikowych (rdzeń śledziony)

wyścielają zatoki śledziony w miazdze czerwonej; są zlokalizowane w śledzionie; odpowiedzialne za utrzymanie funkcji filtracyjnych

Co to centralna tolerancja?

proces eliminacji autoreaktywnych limfocytów w grasicy (limfocyty T) – grasica jako narząd centralny

Jaka tkanka zrębu śledziony

tkanka łączna siateczkowa

Główne funkcje grasicy

dojrzewanie limfocytów T; centralna tolerancja; selekcja kluczowych komórek immunologicznych

Główna funkcja miazgi czerwonej śledziony

usuwanie starych i uszkodzonych krwinek czerwonych oraz odzyskiwanie żelaza

Limfocyty T cytotoksyczne – cecha charakterystyczna

CD8+; rozpoznają komórki zakażone i zabijają je przez perforyny i granzymy

Główne miejsce występowania komórek śródbłonka odpowiadających za tworzenie bariery krew–mózg

w narządach układu nerwowego i w mózgu; perycyty i komórki śródbłonka współtworzą barierę