Nectar 3V H8 Begrippen

Ademhalingsstelsel

Bestaat uit de organen luchtpijp, bronchiën en longen; de taak is: zuurstof opnemen uit de lucht en koolstofdioxide afgeven aan de lucht.

Aders

Bloedvaten met dunne wanden, die het bloed van de organen terugvoeren naar het hart.

Aorta

Grootste slagader; voert zuurstofrijk bloed vanuit de linkerkamer in de richting van alle organen, behalve de longen.

Bloedplasma

Lichtgele vloeistof in je bloed; hierin zitten voedingsstoffen en afvalstoffen opgelost.

Bloedvatenstelsel

Bestaat uit de organen hart en bloedvaten; de taak is: het vervoeren van stoffen naar en van alle organen in je lichaam.

Boezems

Twee bovenste ruimtes in je hart.

Borstademhaling

Het bewegen van je ribben om te ademen.

Buikademhaling

Het bewegen van je middenrif om te ademen.

Bronchiën

Vertakkingen van de luchtpijp.

Cellen

Kleine 'bouwsteentjes' waaruit mensen, dier en planten bestaan.

Celkern

Rond bolletje in de cel dat alles regelt wat er in de cel gebeurt.

Celmembraan

Dun vlies aan de buitenkant van een cel.

Cholesterol

Vetachtige stof die aan de wanden van bloedvaten plakt, waardoor het bloedvat nauwer wordt; het bloed stroomt daardoor minder goed.

Cytoplasma

Dikke vloeistof waarin de celkern dobbert.

Energie

Heb je nodig om actief te zijn en om warm te blijven; energie komt vrij bij de verbranding van glucose.

Gaswisseling

Uitwisselen van gassen in de longblaasjes: zuurstof gaat vanuit de lucht in de longblaasjes naar het bloed, koolstofdioxide gaat vanuit het bloed naar de lucht in de longblaasjes.

Glucose

Belangrijkste energierijke voedingsstof (brandstof) voor de verbranding.

Grote bloedsomloop

Bloed stroomt vanuit de linkerkamer, via een orgaan, naar je rechterboezem; de functie is onder andere het afgeven van zuurstof aan de cellen en het opnemen van koolstofdioxde.

Haarvaten

Kleinste en dunste soort bloedvaten; hier worden stoffen uitgewisseld tussen het bloed en de cellen van een orgaan.

Hartinfarct

Door een vernauwing in een kransslagader komt er onvoldoende bloed bij het hart: een stukje hart(spier) sterft dan af.

Hartkleppen

Kleppen tussen boezems en kamers; voorkomen dat het bloed terugstroomt naar de boezems.

Hartslag

Pompbeweging van het hart: boezems trekken samen - kamers trekken samen - hartpauze.

Hemoglobine

Rode kleurstof in de rode bloedcellen; hieraan hecht zuurstof zich vast.

Holle aders

Twee grote aders, die zuurstofarm bloed uit de andere aders naar de rechterboezem van het hart voeren.

Kamers

Twee onderste ruimtes in je hart.

Keelholte

Hierin komt de ingeademde lucht vanuit je neusholte en mondholte.

Kleine bloedsomloop

Bloed stroomt vanuit de rechterkamer, via je longen, naar je linkerboezem; de functie is het opnemen van zuurstof en het afgeven van koolstofdioxide.

Kleppen

Voorkomen dat bloed terugstroomt, doordat ze maar naar één kant open kunnen; kleppen zitten in ader en in en bij het hart.

Koolstofdioxide

Afvalstof van de verbranding van glucose; je geeft het af aan de lucht als je uitademt.

Kransaders

Aders die zuurstofarm bloed van het hart zelf naar een holle ader vervoeren.

Kransslagaders

Slagaders die het hart zelf van zuurstof en voedingsstoffen voorzien.

Longader

Ader die zuurstofrijk bloed van de longen naar de linkerboezem voert.

Longblaasjes

Blaasjes aan het einde van de luchtpijptakjes; hier gaat zuurstof naar het bloed en koolstofdioxide gaat uit het bloed.

Longen

In je longen gaat zuurstof vanuit de lucht in je bloed en koolstofdioxide vanuit je bloed naar de lucht.

Longslagader

Slagader die zuurstofarm bloed vanuit de rechterkamer naar de longen voert.

Luchtpijp

Hierin komt de lucht vanuit je keelholte.

Luchtpijptakjes

De kleinste buisjes aan het eind van de bronchiën; ze zitten in je longen.

Middenrif

Stevig gespierd vlies tussen je borstholte en buikholte.

Mondholte

Hier komt de lucht je lichaam binnen als je door je mond inademt.

Neusholte

Binnenkant van je neus, waarlangs de lucht binnenkomt als je door je neus inademt; de neusholte is bekleed met slijmvlies.

Orgaanstelsel

Aantal organen in het lichaam die samenwerken aan dezelfde taak.

Organen

Delen van het lichaam met een bepaalde taak.

Rode bloedcellen

Cellen in het bloed die zuurstof vervoeren.

Romp

Lichaam zonder hoofd, armen en benen; bestaat uit de borstholte en de buikholte.

Slagaderkleppen

Kleppen aan het begin van de longslagader en de aorta; ze voorkomen dat het bloed terugstroomt naar de kamers.

Slagaders

Bloedvaten met dikke, gespierde wanden, die bloed van het hart naar de organen voeren.

Slijmcellen

Cellen in het slijmvlies die slijm maken.

Slijmvlies

Laagje cellen dat aan de binnenkant van je luchtwegen zit; het produceert slijm.

Spierstelsel

Bestaat uit al je spieren en heeft als taak je lichaam te laten bewegen.

Trilhaarcellen

Cellen in het slijmvlies van je luchtpijp en bronchiën met trilharen, die slijm met stofdeeltjes naar de keelholte duwen.

Uitscheiding

Verwijderen van afvalstoffen uit je bloed en daarna uit je lichaam.

Uitscheidingsorganen

Organen die afvalstoffen verwijderen: nieren, longen en huid.

Verbranding

Afbreken van glucose met behulp van zuurstof; er komt energie bij vrij; de verbranding in een schema: glucose + zuurstof --> koolstofdioxide + water + energie.

Verteringsstelsel

Bestaat uit onder andere slokdarm, maag en de dunne en dikke darm; de functie is het kleiner maken van grote voedingsstoffen zodat ze in het bloed kunnen worden opgenomen.

Water

Afvalstof van de verbranding van glucose; je scheidt het uit via urine, door zweten en uitademen.

Zuurstof

Gas in de lucht die je inademt; is nodig voor de verbranding van glucose.

Zenuwstelsel

Bestaat uit hersenen, ruggenmerg en zenuwen; de taak is het aansturen en laten samenwerken van je organen.