Dział 3.1 - Rośliny pierwotnie wodne

Rośliny pierwotnie wodne

przypominają pod wieloma względami protisty roślinopodobne - wyróżnia się wśród nich formy jednokomórkowe, kolonijne i wielokomórkowe o budowie plechowej. Są one organizmami autotroficznymi, które przeprowadzają fotosyntezę oksygeniczną.

Formy morfologiczne roślin pierwotnie wodnych

Formy plechowe

Glaukocystofity

Niewielka grupa organizmów jednokomórkowych lub kolonijnych. Wyst. w zbiornika wodnych, gdzie aktywnie pływają za pomocą wici lub unoszą się biernie w wodzie. Charakterystyczną cechą jest szczególna budowa chloroplastów. Są one bardzo podobne do komórek sinic - mają dwie błony białkowo-lipidowe, a obwodowo rozmieszczone tylakoidy zawierają chlorofil a oraz niebieskie i czerwone fikobiliny. Taka budowa chloroplastów jednoznacznie wskazuje na ich endosymbiotyczne pochodzenie.

Krasnorosty

Z wyjątkiem nielicznych gatunków słodkowodnych, zasiedlają przybrzeżne strefy ciepłych wód morskich. Zazwyczaj mają wielokomórkowe plechy niby tkankowe, które są przytwierdzone do podłoża za pomocą chwytników. W ich chloroplastach oprócz chlorofili i karotenoidów występują także fikobiliny charakterystyczne dla sinic. Z tego powodu plechy krasnorostów przybierają zwykle czerwone zabarwienie.

Zielenice

zasiedlają głównie środowiska wodne, ale wyst. też na lądzie, m.in. na korze drzew, a nawet na śniegu i lodzie, gdzie ich masowe pojawy wywołują zjawisko barwnego śniegu. Liczne zielenice wchodzą w związki symbiotyczne z różnymi gatunkami grzybów, współtworząc porosty. Do zielenic należą zarówno formy jednokomórkowe, jak i kolonijne oraz wielokomórkowe. W chloroplastach tych roślin wyst. chlorofile a i b, charakterystyczne dla roślin lądowych. Ponadto komórki większości zielenic są otoczone celulozową ścianę komórkową i zawierają typowy dla roślin materiał zapasowy - skrobię.

Endosymbioza pierwotna

Znaczenie roślin pierwotnie wodnych w przyrodzie i dla człowieka

Cykl rozwojowy ulwy sałatowej

Rozmnażanie się roślin pierwotnie wodnych

cechują się przemianą faz jądrowych połączona z przemianą pokoleń. Zjawisko to polega na regularnym następowaniu po sobie pokolenia rozmnażającego się za pomocą gamet - gametofitu (1n) - oraz pokolenia rozmnażającego się za pomocą zarodników - sporofitu (2n). Zarodniki są mejosporami - powstają w wyniku podziałów mejotycznych komórek macierzystych zarodników. Mejospory kiełkują w gametofity, a więc nie odtwarzają składu genetycznego organizmu rodzicielskiego - sporofitu. Ich powstawanie jest ściśle związane z rozmnażaniem płciowym. Mejoza, która prowadzi do powstania zarodników, jest mejozą pośrednią.