TÜRKÇE 1. ÜNİTE

Açıklatıcı Anlatım TANIMINI YAP

Bilgi verme amacı ile oluşturulan yazılarda kullanılan anlatım tekniğidir.

Tartışma TANIMINI YAP

Yazarın kendi doğrularına okuyucuyu inandırmak , onu kendi gibi düşündürmek için kullandığı anlatım tekniğidir. Yazar kendi düşüncesinin doğruluğunu savunur , eleştirdiği düşüncenin ise yanlışlığını kanıtlamaya çalışır.

Öyküleyici Anlatım TANIMINI YAP

Bir olayın yer, zaman, kişi, olay ögeleri ile anlatıldığı anlatım biçimidir.

Öykülemede olaylar genellikle oluş sırasıyla verilir.

Öykileyi anlatımda bir anlatıcı bulunur eğer olayı yazar yaşadıysa (ben,biz) eğer olayı başkası yaşadıysa (o, onlar) kullanılmıştır.

Betimleyici Anlatım TANIMINI YAP

Betimleme sözcüklerle resim çizme sanatıdır.

Okuyucunun gözünde canlanacak şekilde bir anlarım söz konusudur.

Yazar betimleme yaparken kendi düşüncesini ve yorumunuda katabilir.

Sade ve anlaşılır bir dil kullanılır.

DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI

5 E AYRILIR

Tanımlama

Bir varlığın yada kavramın ne olduğunun anlatılmasına tanımlama denir.

Daha çok tartışmacı ve açıklayıcı anlatım tekniklerinde görülür.

Tanım, ‘‘NEDİR’’ sorusuna cevap verir.

Karşılaştırma

Birden fazla kavram yada %olayın% arasındaki benzerlik yada farklılıklarını içeren anlatım biçimidir.

Örneklendirme

Bir düşünce ve olayı daha anlaşılır kılmak için kullanılan bir yöntemdir ve amacı düşünceyi daha somut hale getirmektir.

Tanık gösterme

Yazar savunduğu düşüncenin doğruluğunu kanıtlamak için tanınan kişilerin sözlerini kullanmasıdır.

Sayısal verilerden yararlanma

Yazarın metinde ele aldığı konunun inandırıcılığını arttırmak için istatistiksel verilerden yararlanmasına denir.

SÖZ SANATLARI

5 E AYRILIR

Benzetme

Anlamı kuvvetlendirmek için aralarında farklı yönlerden ilgi bulunan 2 şeyden zayıf olanın kuvvetli olana benzetilmesine benzetme ‘‘TEŞBİH’’ denir.

Benzetmenin 4 ögesi bulunur bunlar; Benzeyen / Kendisine benzetilen / Benzetme yönü / Benzetme edatıdır

Örnek: Aslan gibi güçlü adamdır.

Benzeyen:adam / Kendisine benzetilen: aslan / Benzetme yönü: güçlü olması / Benzetme edatı :gibi

Abartma (MÜBALAĞA)

İfadenin etkisini arttırmak için ve anlatıma zenginlik katmak için bir şeyi olduğundan daha az yada daha çok göstermeye abartma (mübalağa) denir.

Örnek: Dünyalar kadar ödevim varmış.

Kişiselleştirme (TEŞHİS)

İnsan dışı varlıklara insana özgü özelliklerin verilmesine kişiselleştirme (Teşhis) denir.

Örnek: Bulutlar gülümsedi bu sabah güneşin el salladığı pemceremden.

Duvarlar yanlızlıktan sıkılmış birilerini bekliyor. / Deniz sessizliğini koruyor sanki birine kırılmış gibi.

Konuşturma (İNTAK)

Kişileştirilen varlıklara insan gibi konuşturma, onların ağzından bir şeyler söyleme sanatına konuşturma (intak) denir.

Her konuşturmada kişileştirme vardır ama her kişileştirmede konuşturma yoktur.

Örnek: Kedi bana gelip ‘‘ananı avradını s?keyim şu tabletten ders çalışmak efsane birşey’’ dedi.

Karşıtlık (TEZAT)

Birbirine zıt 2 durum, olgu yada fikrin bir arada kullanılmasına ‘‘tezat (zıtlık)’’ denir.

Örnek: Karanlık olmadan aydınlığın, aydınlık olmadan karanlığın bir önemi yoktur.