Module 06: De structuur en verdubbeling van chromosomen

de structuur en verdubbeling van chromosomen

DNA in de celkern

• DNA: nucleïnezuur

  • polymeer van nucleotiden

Wat is een nucleotide?

het bestaat uit een monosacharide , fosfaatgroep en stikstofbase (A,C,G en T)

Waar staat de stikstofbase A voor?

adenine

stikstofbase C

cytosine

stikstofbase G

guanine

stikstofbase T

thymine

uit welk monosacharide bestaat DNA

desoxyribose

als je desoxyribose , stikstofbases en fosfaatgroep samen brengt wat krijg je dan?

dan heb je de basis DNA-moleculen , via stapeling 1 geheel wordt.

Hoe heet de structuurvorm van DNA?

dubbelehelixstructuur

Wat voor strengen zijn het?

2 complementaire strengen en antiparallele polynucleotide

A——T en C——G

Wat draagt de dubbele helixstructuur?

• genetische informatie

Wat is en doet een gen?

het is een stukje DN dat de code voor de aanmaak van 1 eiwit bevat

Hoe bindt een fosfaatgroep

met een 1 nucleotide

1 streng bestaat uit

fosfaatgroep en monosacharide

hoeveel kanten heeft een monosacharide

3

Met wat bindt A

T

met wat bindt C

g

Wat is een verschil tussen A—T en C—G

het aantal waterbruggen

A—T hebben er 2 en C—G hebben er 3

wat betekend anti-parallelle streng

dat de strengen niet gelijk zijn , de fosfaatgroep op het einde is omgewisseld in de andere streng

wat dpet de volgorde van de base?

het bepaalt de genetisch informatie , die dan de aanmaak van eiwitten regelt

wat is RNA?

het is een nucleïnezuur en polymeer van nucleotiden

wat is het verschil tussen RNA en DNA

• de monosacharide is anders :

  • RNA: ribose , DNA: desoxyribose

• RNA is enkelstreng en DNA: dubbelstreng

• en RNA: heeft U inplaats van T dat DNA juist heeft

Wat doet RNA

het is betrokken bij de vertaling van DNA-code naar eiwit

Wat is een chromatine

dat is DNA opgerold rond eiwitten

hoeveel chromatidedraden heeft de mens?

46 chromatidedraden

Wat gebeurt e rmet de chromatinedragen bij de celdeling?

ze rollen op tot 46 chromosomen

wat zijn chromosomen?

het zijn chromatinedraden , die bij de celdeling zijn opgerold

• het zijn 2 identieke zusterchromatiden aan elkaar geplakt , 1 helft = 1 chromatide

waarom wordt chromatine zodicht mogelijk op elkaar gerold?

voor de compactheid

Wat zijn chromosomen als je ze vergelijkt met chromatinen?

het is de meest efficiente manieer van het oprollen van Chromatinev

Wanneer is het gentisch materiaal het duidelijkst en waar?

voor de celdeling in de chromosomen

Hoeveel chromosomen heeft de mens?

46 chromosomen

waneer is een chromosoom zichtbaar?

• aan het begin van celdeling

Waar uit bestaat een chromosoom

• 2 identieke zusterchromatiden verbonden door een centromeer

wat is een centromeer?

• het is het verbindingspunt van 2 identieke zusterchromatiden

• het is een eiwit

• ligging bepaald het uitzicht van chromosoom

• microtubili

wat doen de microtubili en waar zitten ze?

• ze behoren tot het centromeer

• het zijn draden aan de buitenkant die bindingen aan gaan / maken

Karyogram

• chromosomenkaart

  • mens 22 paren lichaamschromosomen/ autosomen

  • 1 paar geslachtschromosomen

chromosomenkaart

aantal chromosomen kenmerkend voor elke soort

voorbeeld van chromosomenpaar

2 chromosomen met gelijkaardige genetische informatie

1 blondhaar en andere bruin haar ( gelijk : info haar , anders kleur)

autosomen/ lichaamschromosomen

22 paar

geslachtschromosomen

• X en Y

• X X = vrouw

• X Y = man

XX -chromosomen

vrouw

XY-chromosomen

man

kind chromosomen

• 1 paar geslachtschromosomen

  • van ma en pa 1 chromosoom ieders

=> genetisch info gemixt is

Homoloog chromosomenpaar

• dezelfde gen ( code voor dezelfde kenmerken)

• aard van kenmerken ( verschillen mogelijkheid)

• 1 chromosoom van moeder en 1 van vader

• diploid

  • 2n

• hapliod

aantal homologen chromosomenpaar

23 paar mens

diploid

• lichaamscel bevat homologe chromosomenparen '( 23 paar)

• 2n

haploïd

• voortplantingscel bevat geen homologe chromosomen (23)

  • want splitsing?

• n

afwijkingen:

• trisomie

• monosomie

• triploïd

trisomie

• een chromosomen paar komt 3 keer over

• vaak ni levensvatbaar

• herkenbaar als downsyndroom

• 21 chromosoom 3 x voor

monosomie

• wnr je in een chromosomenpaar mr 1 aparte chromosoom hebt

  • dus 45 chromosomen , 22 paren + 1 enkeling

• niet levensvatbaar

• syndroom van Turner

syndroom van turner

• alleen vrouwen

• 1 elke X geslachtschromosoom

• kenmerken

  • verminderde groei

  • ovarieel falen

  • hart- en nier aandoeningen en meer

triploïd

• bananen

• elke chromosom 3 keer

  • dit zijn bananen met zaden

DNA-replica

• DNA-topoisomerase

• helicase

• primase

• DNA-polymerase

  • leidende streng

  • achterblijvende streng

• okazaki-fragmenten

• DNA-ligase

Stap 1 DNA: ontwinden

• DNA-topoisomerase

• helicase

DNA-topoisomerase

haalt de winding uit de strengen

helicase

verbreekt de waterstofbruggen wat ervor zorgt dat

stap 2: aanmaak complementaire strengen

• primase

• DNA-polymerase

  • leidende streng

  • achterblijvende streng

    • okazaki-fragmenten

• DNA-ligase

primase

• RNA-primer

• maakt een begin waar dan de DNA-Polymerase zijn functie kan doen.

  • bij achterblijvende streng is makkelijk dan bij leidende streng

DNA-polymerase

• zorgt aanhechting van de nucleotiden

  • leidende streng: continu

  • achterblijvende streng: discontinu

DNA-polymerase : leidende streng

het continu , dus 1 begin en dan de aanhechting

DNA-polymerase achterblijvende streng

• verschillende beginnen , primers

• dus 1 deeltje aanhechten en dan primer volgend deel dan primer.

• de deeltjes = okazaki-fragmenten

DNA-ligase

• verbind de okazaki-fragmenten

• versterken van DNA

dochtercel

ouderlijke streng + complementair streng ( nieuwe)

bestaat Chromatine uit DNA of bestaat DNA uit chromatine

chromatine bestaat uit DNA

waarom okazaki-fragmenten

want strengen zijn antiparallel dus 1 streng in stukjes + opbouw vaste volgorde

DNA-replicatie (def)

is het proces waarbij een cel , een kopie van zijn DNA maakt. Dit gebeurt voordat een cel zich gaat delen, zodat beide nieuwe cellen hetzelfde DNA krijgen