Filipino Psychology Kabanata 1: Mga Anyo ng Sikolohiya sa Kontekstong Pilipino

Sikolohiya sa Pilipino

• pagkakasunod sunod ng ma pangyaayaring may kinalaman sa sikolohiya sa ating bansa

• data or researches (ex.ilang schools and nag ooffer ng psych sa bansa)

Sikolohiya ng mga Pilipino

• teorya ng sinumang nais mag aral tungkol sa kalikasang sikolhiya maging sa Pilipinas o sa ibang bansa

• western or Philippine concepts on understanding Filipino personality and development

Sikolohiyang Pilipino

• bunga ng karanasan, kaisipan, at oryentasyong Plipino

• pag intindi ng mga PIlipino sa sarili nilang karanasan (ex. understanding indigenous communities)

Mga Batayan ng Sikolohiyang Pilipino

1. Ang kinagisnang sikolohiya

• kaalamnag sikolohikal ng katutubong Pilipino

• kaugaliang minana ng mga Pilipino (ex, elemento, effect ng rituals)

2. Mga batayan sa tao at sa kaniyang diwa

• sikolohiyang rasyonal (tomasitikong pananaw0

• pilosopikal na ugat (descartes at aristotle)

• materyal at imateryal na aspekto ng buong tao

• dalawang kaluluwa: diwa at ng katambal nito

• foundation of a personn including both physical and inner self

3. Mga batayan sa panahon ng pagbabagong isip

• katuturang sikolohikal ng mga may akda ng mga pilipino

• filipino writers

4. Mga batayan sa panahon ng pagpapahalaga sa kilos at kakayahan ng tao

• sikolohiya ng damdamin (alonzo)

• talino ng mga negrito(hartendorp)

• mahalaga s alipunan ang salogang eksperomental

• ugnayan ng kaalamang pangliggwistika sa kilos ng tao

• kahalagahan ng research at experiments

• valuing human actions and capabilities

5. Batayan sa panahon ng pagpapahalaga sa suliranin sa lipunan

• hinikayat ni Aldaba- Lim ang sikolohistang Pilipino na makinig sa suliranin ng bayan

• praktikal na kabutihang maidudulot ng resulta ng research

6. Ang batayan sa wika, kultura, at pananaw

• wikang pilipino at wikng katutubo sa plipinas

• gumamit ng ibat ibang midyum, sistema, at pamamaraan sa pananaliksik upang matiyak ang kasaklawan ng natuklasan

Mga Termino sa Sikolohiya

1. kamalayan

damdamin at kaalamang nararanasan

2. ulirat

pakiramdam sa paligid

3. isip

• kaalaman at pagkaunawa

• mga bagay na alam na natin

4. diwa

ugali, kilos, o asal

5. kalooban

damdamin

6. kaluluwa

budhi ng tao

Mga Konsepto sa sikolohiyang pilipino

1. mga kautubong konsepto

• pekulyar lamang sa pilipinas at may tanging kahulugan na higit na malapit sa karanasang pilipino

• konsepto na sa atin lang naaggaling at ginagamit (ex. saling pusa, pamasok butas,pagkapikon, balik- bayan, balik- yabang)

2. mga konseptong bunga ng pagtatakda ng kahulugan

• pagtatakda ng kagulugan teknikal sa isang konseptong makahulugan sa pilipino

• paglilinaw at pagdideepen ng kahulugan (ex. alala(memory) at gunita (recall)

• example is understandding the concept of hiya not just embarassment, but as cultural behavior

3. and pag- aandukha o pagbibigay ng katutubong kahulugan sa ideya at sa salitang hiram

• sa banyaga ang pinagmulan ng isang kahulugan at ito’y binibigyan ng katutubong kahulugan

• (ex. if you have a chance, take it, paniyaniyansing)

4. ang pagbibinnyag o paggamit ng katutubong salita para sa pandaigdigan o banyagang konsepto

• paggamit sa mga katutubong salita para sa pandaigdigang konsepto

• local to global perspective (ex. hiya, utang na loob)

5. ang paimbabaw na asimilasyon ng taguri at konseptong hiram

• paimbabaw na asimilasyon ng isang salita o konsepto galing sa ibang kultura

• (ex. reimporsment)

6. mga ligaw at banyagang konsepto

• pag aaangkin sa konseptong nilikha sa ibang bansa

• (ex. home for the aged)

Apat na Tradisyon sa kaisipang sikolohikal ng Pilipinas ( Four Filiations in Philippine Psychological thought)

1. academic- scientific psychology: the western tradition

• birth of scientific psychology in 1876

• entry of western psychology at Philippine Universities (UP)

• guide of fil psych

• influence of western tradition on fil psych

• more on behaviorism

2. academic- philosophical psychology: the western (mainly clerical) tradition

• psychology became an aspect of philosophy that was mainly pursued at UST through the leadership of individual monks, preachers, jesuits

• philosophical and rational thinking

• mostly western concept

3. ethnic psychology: indigenous psychology ( taal na sikolohiya)

4. 3. A- katutubong sikolohiya

5. indigenous psychology in terms of:

a. common to filipinos who oftentimes unaware of it

• this frame of of psychological theory can be called principally from language, literature but only as principles (kinagisnang sikolohiya) (ex.paano makisocialize ang pilipino s akapwa pilipino)

• b. psychologies or psychological systems worked out by filipinos with indigenous elements as basis

3. B- psychology of filipino (as observed by spaniards and as observed by or felt by filipinos)

1. based mainly on western system of thought like chinese, spaniards, then other foreigners

2. can be culled form filipino language, literature, art, stray comments of hermano pule, burgos, rizal

3.C- the practice of psychology by filipinos

1. normal techniques of enculturation/socialization, indigenous techniques or as affected by christianity or islam

2. proto- clinical practice (ancient techniques of tagapayo; manghuhula; use of dreams, therapy

4. psycho- medical system with religion as cohesive element and explanation

• the babaylan or katalonan; techniques of healing; theory of disease, its causation and therapy

• survival in towns and villages, overt or covert,messianic movements

• spiritista