Filosofie

Thales van Milete

• 6e eeuw VC

• eerste reductie

• arché = water

• eerste natuurfilosoof

• stelling van Thales: herleiden natuur tot wiskunde

Demokritos

• 4e eeuw VC

• reductie

• archè = atomen

• fysicalisme

• demystificatie

Pythagoras

• reductie

• stelling van pythagoras

• natuur kan door wiskunde begrepen worden

• relatie tussen toonladders en wiskundige intervallen

Anaximander van Milete

• 6e eeuw VC

• principe van voldoende reden

• de aarde is onbeweeglijk

• archè = apeiron

Anaximenes van Milete

• 6e eeuw VC

• analogie

• "de sterren draaien om de aarde zoals een tulband ons hoofd omringt"

• "de zon is zo plat als een blad"

• "het universum draait als een molensteen"

Empedokles

• 5e eeuw VC

• analogie

• emoties aan de 4 elementen

Xenophanes

• 5e eeuw VC

• analogie

• bekrisieerde dat we goden naar ons eigenbeeld scheppen

• “moesten dieren hun goden kunnen uitbeelden, zouden die er net zoals hun uitzien”

Parmenides van Elea

• 5e eeuw VC

• Wet van de niet-contradictie

• "alles is wat is, en kan nooit niet zijn"

• verandering is onmogelijk, iets gaat van bestaan naar niet bestaan

• tautologiën : uitspraken die onder alle denkbare omstandigheden waar zijn en niet te ontkennen.

Herakleitos van Efeze

• 5e eeuw VC

• verandering is reëel, alles is voortdurend in beweging (rivier)

• Stelling van Leibniz

Zeno van Elea

• 5e eeuw VC

• reductio ad absurdum

• paradox

  • achilles en de schildpad

  • atalanta

  • veelheidsparadox

Socrates van Athene (RaA)

• 5e eeuw VC

• reductio ad absurdum

• definities gesprekspartner ontkrachten, aantonen dat definities tot onbetrouwbare of absurde situaties leiden

Eubulides

• 5e eeuw VC

• Logische paradoxen

  • leugenaarsparadox

    • soritesparadox

Protagoras van Samos

• 5e eeuw VC

• Antilogie

• voor elke mening bestaat een voor- en tegenargument

• antilogie

Socrates van Athene (D&M)

• 5e eeuw VC

• Dilemma & Maieutiek

• Euthyphro-dilemma

• Socratisch gesprek

Plato van Athene

• 4e eeuw VC

• Allegorie

• epistemologie

• grot van plato

• ideeën over menselijke ziel

Aristoteles van Athene

• 4e eeuw VC

• essentialisme, Alternativiteit, Taxonomie

• essentie

• accidenten

• teleologie (alles heeft een doel)

• Classificatie

Jean-paul Sartre

• 20e eeuw

• existensialisme

• de existentie gaat vooraf op essentie

• "L'enfer, c'est les autres" (we kunnen niet zonder de anderen, we hebben de andere nodige omdat zij als een spiegel ons bewust maken van onszelf.)

Pyrrho van Elis

• 3e Eeuw VC

• Epochè (oordelingsopschorting)

• geen oordeel vellen over zaken buiten waarneming

Epicurus

• 3e eeuw VC

• oordeelopschorting

• je handelt goed omdat het bevrediging geeft om goed te doen

Francis Bacon

• 16e eeuw

• oordeelopschorting

• "als het aangenaam is om geluk te hebben, dan is het nog aangenamer om geluk te geven"

• bewijs van het niet bestaan van God

Zeno van Kition

• 335/262

• oordeelopschorting

• voorganger stoïcijnse denken

• mens heeft geen instituten nodig

Sextus Empiricus

• 2e eeuw

• Regressus ad infinitum, Trilemma

• justificatie van premissen (uitgangspunten)

Euklides

- 325/265

- Megara

- Axiomatiek

- nieuwe aanpak: de elementen (13 wiskunde boeken)

- oneindig aantal priemgetallen

- axiomatische methode

-reductie

Augustinus

- 354/430

- Numidië

- twijfel, poëzie & mystiek

- "Si fallor, sum"

- het mystieke

René Descartes

- 1596/1650

- Je pense donc je suis

Johannes Scotus Eriugena

- 850

- Ierland

- Linguïsme (spelen met taal)

- De Divisione naturae (natura naturans naturata...)

- Pantheïsme

Spinoza

- Nature naturans en natura naturata

- Deus sive natura

Ahmad ibn-Ruhsd

- 1150

- cordoba, Marrakesh

- leer van de dubbele weg

- volgelingen (Parijse artsfaculteit)

Thomas van Aquino

- 1250

- Roccasecca

- scholastische methode

- Universalëntijd

- Summa theologiae

John Duns Scotus & Willem van Ockham

- 1300

- Surrey, Engeland

- Het scheermes

- Het scheermes als onzindetector

Arthur Schopenhauer

• 18e eeuw

• Principe van voldoende reden

• benadrukt principe van voldoende reden

David Hume

• 18e eeuw

• kritiek op principe van voldoende reden

Stelling van Leibniz

Rivier veranderd constant, rivier is dus op elk moment een andere rivier

Paradox van Russel

• Berthrand Russel

• verzamelleer: verzameling van alle verzamelingen dat zichzelf niet kunnen bevatten