Neurologie

Termen van het vak Neurologie - UGent

Nervus Olfactorius

NI; de reukzenuw

Nervus Opticus

NII; oogzenuw (hersenstam), staat in voor het zicht

Nervus Oculomotorius

NIII; zorgt voor deel van oogbewegingen (hersenstam)

Nervus Trochlearis

NIV; zorgt voor deel oogbewegingen (mesencefalon)

Nervus Trigeminus

NV; zintuigelijke waarneming in het gezicht

Nervus Abduces

NVI; zorgt voor deel oogbewegingen (pons)

Nervus Facialis

NVII; stuurt spieren aan die verantwoordelijk zijn voor gezichtsuitdrukkingen

Nervus Vestibulocochlearis

NVIII; versturen van informatie rond geluid en evenwicht van oor naar brein

Nervus Glossopharyngeus

NIX; zowel sensorisch als motorisch van tong en keelwand

Nervus Vagus

NX; zwerverszenuw - langste zenuw

Speelt belangrijke rol in controle van automatische lichaamsfuncties

Nervus Accessorius

NXI; nek- en schouderbewegingen

Nervus Hypoglossus

NXII; somatomotorische zenuw voor spieren van de tong

Speelt belangrijke rol in spreken en eten

Cribiform plate

Stukje but waar receptoren voor geur doorheen dringen

Chiasme Opticum

Punt waar mediale banen kruisen; volledige kruising van visuele info

Hemianopsie

Gezichtsveld is verminderd met helft in beide ogen

Homonieme Hemianopsie

Identieke halfzijdige uitval in beide ogen - blindheid aan zelfde kant van de ogen

Heteronieme hemianopsie

Uitval van buitenste/binnenste kant in beide ogen

Radiatio Optica

Plaats waar Tactus Opticus gaat uitwaaieren

Quadrantanopsie

Verliezen van een kwart van je zicht in beide ogen

Oftalmoparese

Moeilijkheden met oogbewegingen

Pupilreflex

Pupil wordt smaller of groter op basis van lichtinval

Miosis

Pupil wordt smaller bij veel lichtinval - via parasympathicus

Mydriasis

Pupil wordt groter bij weinig lichtinval - via sympathicus

Musculus Sphincter Pupillae

Spiertje die pupilreflex mogelijk maakt

Directe pupilreflex

Licht wordt rechtstreeks in één oog geschenen, waardoor pupil reageert

Indirecte pupilreflex

Licht wordt rechtstreeks in één oog geschenen, maar ander oog doet mee met reflex

Faciale persist

Afhangende mondhoek

Perifere faciale parese

Verlamming van het volledige gelaat

Nervus Statoacusticus

Andere naam voor Nervus Vestibulocochlearis - complex systeem van gehoor en evenwicht

Autonoom zenuwstelsel

Spieren waar we geen controle over hebben (hart, darmen, …)

Parasympatisch systeem

Systeem dat meest actief is als lichaam in rusttoestand is

Sympathisch systeem

Systeem dat lichaam voorbereidt op acite - fight-flight systeem

Willekeurig zenuwstelsel

Spieren waar we wel controle over hebben (benen, armen, …)

Paralyse/Plegie

Volledige verlamming

Parese

Gedeeltelijke, onvolledige verlamming

Monoparese

Verlamming van één lichaamsdeel

Hemiplegie

Verlamming van één helft van het lichaam

Tetraplegie

Verlamming van alle ledenmaten

Paraplegie

Verlamming ter hoogte van beide benen

Pyramidaal systeem

Regelt bewuste, vrijwillige bewegingen

Extrapyramidaal systeem

Regelt onbewuste bewegingen en coördinatie

Cerebellair systeem

Regelt nauwkeurigheid, coördinatie en timing van bewegingen en zorgt voor balans en evenwicht

Tractus Corticospinalus

Pyramidebaan; van cortex tot spinaal (ruggengraat)

Betzcellen

Pyramidale cellen, primaire motor neuronen

Homunculus

Tekening waarbij grootte van lichaamsdeel aangeeft hoeveel controle erover nodig is

Capsula Externa

Lange uitlopers die van overal vertrekken, uitgewaaierd zijn

Capsula Interna

Wanneer lange uitlopers (axonen) gebundeld worden

Centraal motorische neuron

Pyramidebaan

Perifeer motorische neuron

Motorische voorhoorncel met uitloper tot aan spier

Decussatio Pyramidum

Plaats waar 90% van de vezels zich kruisen

Motor Unit

Combinatie Perifeer Motor Neuron en geïnnerveerde spiervezels

Exciterende werking

Activeren van iets

Inhiberende werking

Voorkomen of verminderen van iets

Hemiparese

Krachtsvermindering van één lichaamshelft

Hemiplegie

Volledig krachtsverlies van één lichaamshelft

Hyperreflexie

Overactieve reflexen

Hypertonie

Overmatige spiercontractie, spier gaat te weinig ontspannen, spasticiteit

Knipmesfenomeen

Het eerst moeten overwinnen van een weerstand voordat beweging gemakkelijker verloopt

Spastische hemiparese

Extensie van been (gestrekt) en flexihouding van arm (gebogen)

Clonus

Reflex gaat blijven, (bv. voet gaat blijven bewegen als reflex)

Atrofie

Wegsmelten van weefselmassa door het minder gebruiken van de spieren

Hypotonie

Wegvallen van reflexboog door verlaagde spierspanning

Areflexie

Afwezigheid van reflexen

Paralyse

Bepaalde spieren niet meer kunnen gebruiken

Spasticiteit

Uitval van inhiberende werking

Fasciculaties

Kleine onwillekeurige bewegingen door tekort aan aansturing, zonder significante beweging van gewricht

Loden-pijp-rigideit

Verhoogde tonus doorheen de volledige beweging

Tandradfenomeen

Schokkerige, onderbroken beweging door gelijktijdig aanspannen van agonistische en antagonistische spieren; spieren werken elkaar tegen

Tremor

Beven

Chorea

Onwillekeurige, vloeiende, niet-ritmische bewegingen

Athetose

Samentrekken van de spieren van je armen en benen veroorzaakt kronkelende bewegingen

Hemiballisme

Onwillekeurige grove bewegingen

Myoclonie

Korte, hevige samentrekking van spierengroep

Dystonie

Overmatige activatie van spierengroep (traag en aanhoudende abnormale bewegingen)

Hyperkinesie

Onwillekeurige bewegingen

Hypokinesie

Verminderde, verlamde bewegingen

Flexiehouding

Neiging gebogen te lopen

Micrografie

Kleinschrift; heel klein schrijven

Cerebellum

Kleine hersenen, staat in voor coördinatie van alle bewegingen, behoud van evenwicht en regeling spiertonus

Proprioceptief systeem

Informatie over waar we ons in de ruimte bevinden

Ataxie

Afwezigheid van gecoördineerde bewegingen

Atactische gang

Dronkemansgang

Hypermetrie

Doorschieten, slecht inschatten en finetunen van bewegingen

Dysdiadochokinese

Niet kunnen uitvoeren van snel alternerende bewegingen

Sensibiliteit

Gevoeligheid van hetgeen dat je fysiek kan voelen

Inferente banen

Hersenen geven de opdracht

Aferente banen

Info van lichaam en omgeving gaat naar hersenen

Vitale sensibiliteit

Functies om te kunnen overleven

Nociceptie

Waarnemen van (dreigende) weefselbeschadiging

Gnostische sensibiliteit

Herkennen, weten en fijnmatigere gevoeligheid

Tractus Spinothalamicus

Baan van ruggenmerg naar thalamus

Tractus Spinothalamicus Lateralis

Pijn- en temperatuurszin

Tractus Spinothalamicus Anterior

Grove tastzin

Dorsale radix

Eerste neuron van sensibele baan (Tractus Spinothalamicus)

Columna Dorsalis

Tweede neuron van sensibele baan (Tractus Spinothalamicus), baan van ruggenmerg tot Medulla Oblongata

Dermatoom

Afgebakend deel van huid waarbij info naar bepaald segment van ruggenmerg wordt gestuurd

Fasciculus Gracilis

Sensibiliteit van onderste ledematen (benen)

Fascilucus Cuneatus

Sensibiliteit van bovenste ledematen (armen)

Discriminatiezin

Afstand tussen prikkels inschatten, waarbij je prikkels als iets verschillend gaat ervaren

Stereognosie

Herkennen van voorwerpen op tast; inbeelden wat het is, hoe het eruit ziet en hoe het voelt