nederlands literatuur

impressionisme

• reactie op romantiek en classicisme

• over gewone mensen

• neologismes en beeldspraak

• belang van gevoel

naturalisme

• psychisch labiele karakters

• objectief, wetenschappelijk taalgebruik

• lot wordt bepaald door tijd van leven, georven eigenschappen en sociale klasse

fatum

noodlot, alles ligt vast, keuzes veranderen niks

tachtigers

• samenkomst naturalisme en impressionisme

• tegen moraliserende literatuur

• vorm staat boven de inhoud

pour l’ art

kunst om de willen van kunst

estheticisme

vorm gaat boven de inhoud

symbolisme

• ontoegankelijk, symbolen kennen

• autonoom en verheven kunst

• mythische en fantasierijke themas

neoromantiek

• reactie op naturalisme

• emoties kunstenaar staan centraal

• verlangen naar tijd voor de oorlog

• escapisme

J. slauerhoff

• poet maudit

• karakters lijken op hem: vervloekt

• onderwerpen: levensmoeheid, heimwee naar vroeger en burgeropstand

• woningloze

poet maudit

gedoemde dichter

expressionisme

• uiting van gevoel staat centraal

• ongrammaticale / halve zinnen

• gevoelensleven van de kunstenaar'

• poesie pure

poesie pure

gaat niet om de inhoud maar het gevoel dat het oproept

futurisme / constructivisme

• voortzetting expressionisme

• focus op technische vooruitgang

dadaisme

• kunst was voor de elite en dus onbetrouwbaar

• ready mades

• toevalkunst

• simultaangedichten

• fotomontage

• klankgedichten

de stijl

• samenkomst dada futurisme en constructivisme

• korte regels

• interresante composities en typografie

nieuwe zakelijkheid

• korte zinnen zonder bijvoegelijke naamwoorden

• snel wisselende beelden

• filmische overgangen

• versomberd taalgebruik

forum

• schrijvers moeten zich uitspreken

• boeken moeten persoonlijkeheid schrijver benadrukken

• tegen estheticisme

• vorm of vent

• poesie parlante

existentialisme

• leven is zinloos, de mens is zelfverantwoordelijk voor zijn geluk

• karakters voelen zich anders, moeite met communicatie

• levensangst

• geen zekerheid in het leven

geëngageerde literatuur

reflecteren op de maatschappij

Gerard reve

• eerste die homseksualiteit verwerkte in zijn romans

• onbedoeld boegbeeld

• romantisch decadent dichter

Harry Mulisch

• autobiografische elementen

• maatschappelijk kritisch en betrokken

• magisch-mythisch

cobra

kunst kan alleen tot stand komen door werkelijk vrije geesten

vijftigers

• keerden af van het gekunstelde

• experimentele poezie

experimentele poezie

weinig rijn en hoofdletters, interpuctie

neorealisme

reactie op abstracte en surrealistische kunst, onderwerp: alledaagse leven

Hella Haase

• neorealist

• beschrijft realiteit op heldere wijze in haar historische romans

Barbarber

• neorealistisch

• zestigers

zestigers

• geen interesse in ingewikkelde poezie

• kloof tussen kunst en de rest van het leven opheffen

• verwant aan dada

film noir

• pessimistisch neorealisme

• hoofdpersoon leeft in slechte omgeving

• slachtoffer van andere

• detective en thrilles → geweldadig en of erotisch

Jan wolkers

grove romans met slechte afloop, Turks fruit

magisch-mythisch

het vinden van een diepere betekenis van de werkelijkheid door symbolen

sceptisisme

onmogelijk om de werkelijkheid te beschrijven → taal staat tussen de schrijver en de werkelijkheid

• vaste elementen worden losgelaten

• werken vallen niet onder een stroming, combinatie of parodie

Doeschka Meijsing

• verwijst naar filosofiese ideeen en verhalen uit de oudheid

• wisselt van perspectief en tijd is niet chronologisch

generatie nix

• harde realistische maar ironische schrijfstijl

• nihilistische boodschap → leven heeft geen zin, de waarheid bestaat niet

• personages grijpen naar seks drugs en drank

metamodernisme

de wereld is een slechte plek, verlangen naar een betere wereld en geloven dat die te bereiken is