History of Legal and Political Doctrines

Flashcards based on lecture notes.

Andrzej Frycz-Modrzewski

Wybitny myśliciel polityczny polskiego renesansu, humanista, pisarz polityczny i reformator.

Definicja Rzeczypospolitej wg Frycza

Zgromadzenie i pospólność ludzka, związana prawem, ku życiu dobremu i szczęśliwemu ustanowiona.

Politeja

Ustrój łączący dobre cechy monarchii, arystokracji i demokracji, preferowany przez Frycza.

Cnoty obywatelskie wg Frycza

Umiarkowanie, sprawiedliwość, hojność, męstwo.

Najważniejsze postulaty Frycza

Równość obywateli, wartość pracy i świecki charakter państwa.

Wynik 'chwalebnej rewolucji' w Anglii

Anglia przeszła na model monarchii parlamentarnej.

Bill of Rights (1689)

Podstawa nowego ustroju Anglii opartego na liberalizmie politycznym i ekonomicznym.

Stan natury wg Locke'a

Stan wolności i równości, w którym człowiek ma rozum.

Naturalne prawa człowieka wg Locke'a

Życie, wolność, własność.

Klasyfikacja praw podmiotowych wg Grocjusza

Wolność jednostki (libertas), władza nad innymi (potestas in alios), władza nad rzeczami.

Prawo podmiotowe wg Grocjusza

Moralna kwalifikacja do sprawiedliwego posiadania i działania.

Prawo natury wg Grocjusza

Niezależna od religii, wieczna i niepodważalna norma postępowania.

4 fundamentalne prawa natury wg Grocjusza

Szacunek dla cudzej własności, obowiązek wynagradzania szkód, obowiązek dotrzymywania umów, obowiązek karania przestępstw.

Prawo wg Austina

Prawo = rozkaz suwerena (nakaz lub zakaz określonego zachowania).

Suweren wg Austina

Osoba/grupa mająca władzę nad podporządkowanymi jednostkami.

Suwerenność wg Austina

Nieograniczona, niepodzielna, ciągła władza.

Kategorie prawa wg Austina

Prawo boskie, prawo pozytywne, pozytywna moralność, prawo figuratywne.

Cel prawa wg Iheringa

Prawo powstaje, by osiągnąć konkretne cele społeczne.

Prawo przedmiotowe wg Iheringa

Ogół przepisów i zasad życia publicznego.

Prawo podmiotowe wg Iheringa

Wynik działania prawa przedmiotowego w interesie jednostki.

Zasady techniki prawniczej wg Iheringa

Uproszczenie materiału prawnego, podział materiału na elementarne części, logiczne uporządkowanie, systematyzacja całości.

Zasady myślenia prawniczego wg Iheringa

Zasada prawidłowego rozumienia prawa pozytywnego, zasada niesprzeczności, zasada piękna prawniczego.

Obiektywny element metodologii Jellinka

Bada państwo jako zjawisko społeczne.

Subiektywny element metodologii Jellinka

Bada prawo jako „wolę państwa”.

Trójelementowa definicja państwa wg Jellinka

Terytorium, ludność, władza suwerenna.

Państwo wg Jellinka

Wspólnota woli obywateli i władzy.

Prawo wg Jellinka

Skierowane do zewnętrznego zachowania ludzi, ustanowione przez zewnętrzny autorytet, egzekwowane przez legalną władzę.

Społeczne gwarancje prawne wg Jellinka

Kultura, religia, moralność, obyczaje.

Polityczne gwarancje prawne wg Jellinka

Podział władzy.

Prawne gwarancje prawne wg Jellinka

Przepisy i instytucje prawne chroniące prawa obywateli.

Umiarkowany pozytywizm Harta

Poszukuje drogi pośredniej między pozytywizmem twardym a naturalizmem.

Reguły uznania (recognition) wg Harta

Wskazują, co jest źródłem prawa.

Reguły zmiany (change) wg Harta

Określają, jak wprowadzać i uchylać normy prawne.

Reguły orzekania (adjudication) wg Harta

Wskazują, kto może rozstrzygać spory i stosować sankcje.