middeleewse filosofie

Ontstaan Neoplatonisme

Mystiek monisme: alle veelheid vloeit voort uit opperste eenheid (God). Wereld hiërarchisch opgebouwd: Nous (geest), Psychè (wereldziel), materie. Grote invloed op jong christendom.

Basisprincipes Christendom

Geen ketterij, kritiekloos aannemen, God schiep de aarde, gelijkheid voor God, geloof in Jezus, agapè (belangeloze naastenliefde).

Patrische filosofie

Mix van Griekse filosofie en christelijke leer in de eerste eeuwen.

Augustinus - uitspraak

"Ergo cogito sum" (ik denk, ik ben). Voorloper van Descartes.

Augustinus - hoofdwerken

Confessiones (autobiografie, reflectie om God te kennen), De civitate Dei (twee staten: Stad van God vs. Stad van de Wereld).

Augustinus - visie op geschiedenis

Stad van God = heil, aardse leven = voorbereiding

Boëthius - kern Consolatio Philosophiae

Filosofie als troost, zelfs bij tegenslag kan individu gelukkig zijn. Kwaad → motor naar geluk, voorzienigheid.

Scholastiek - doel

Verzoenen van geloof en rede, debat over universalia.

Universiteiten - lessen

Lectio = college + commentaar, disputatio = debat tussen prof en studenten.

Albertus Magnus

Dominicaan, commentaar op Aristoteles. Filosofie en theologie zijn aparte disciplines.

Thomas van Aquino - vijf wegen naar God

1) Onbewogen beweger, 2) Eerste oorzaak, 3) Noodzakelijk wezen, 4) Absolute volmaaktheid, 5) Orde & doel in universum.

Thomas van Aquino - ontologisch bewijs

Idee van een volmaakt wezen impliceert dat dit wezen werkelijk bestaat.

Roger Bacon

Bekritiseerde scholastiek als te deductief. Pleitte voor observatie & experiment → basis moderne wetenschap.

Willem van Ockham - scheermes

Spaarzaamheidsprincipe: niets veronderstellen dat niet strikt nodig is.

Willem van Ockham - geloof & wetenschap

Wetenschap = kennis via ervaring, geloof = aparte bron. Geen overlap.

Arabische filosofie

Bemiddelaars tussen Griekse filosofie en middeleeuws Europa. Probe