JK Begrippenlijst tmh deel 2

Klankzuiver woorden

Woorden waarin de spelling overeenkomt met de uitspraak Voorbeeld maan, kip, moet. (geschreven volgens fonologisch principe

Het fonologisch principe

Elke foneem /m/ /aa/ /n/ wordt weergegeven door een aparte grafeem (MAAN)

Grafeem

letter

Foneem

Klank

Strategieën technisch lezen: De elementaire leeshandeling

De lezer leest door grafeem voor grafeem te verklanken

Strategieën technisch lezen:- Lezen met behulp van klankclusters en spellingspatronen

De lezer herkent direct klankclusters en spellingpatronen. Deze hoeven niet meer grafeem voor grafeem verklankt te worden.

Strategieën technisch lezen: Lezen met behulp van de visuele woordvorm of directe woordherkenning

De lezer herkent het woord direct aan de vorm, als een plaatje. Dit is vooral bij veelvoorkomende worden.

Strategieën technisch lezen: Lezen met behulp van morfologisch analyse

De lezer herkent direct morfemen of woorddelen in een woord
Bijv: caviahok = cavia en hok

Strategieën technisch lezen:   Lezen met behulp van context

De lezer leest het woord door naar de context in de zin te kijken

Bijv: de kip legt een ei…

Auditieve objectivatie

-        Reflecteren op de klankvorm en niet op de betekenis.

Bijv: Welk woord is langer? Reus of kabouter?

Auditieve discriminatie

Overeenkomsten of verschillen horen tussen klanken of Bijv: Hoor je twee keer hetzelfde woord? Het horen van een 'b' in plaats van een 'p' of het onderscheid tussen een korte en lange klinker

Auditieve analyse

-        Een woord opdelen in fonemen (Kat -> K . A .T)

Auditieve Synthese

Klanken/fonemen samenvoegen tot een woord

Temporeel ordenen (auditief)

De volgorde van klanken onthouden

Bepalen van klankpositie (auditief)

-        Aangeven van de plaats waar de klank voorkomt

Bijv: Welke letter hoor je vooraan in het woord /v/uu/r/?

Visuele discriminatie

het zien van verschillen en overeenkomsten tussen afbeeldingen grafemen of woorden

Visuele analyse

De vaardigheid om de afzonderlijke grafemen in een woord te herkennen.

Spatieel ordenen (visueel)

de ordening van de letters van links naar rechts.
Een kind dat het woord ‘kat’ weergeeft als ‘tak’. Beheerst spatieel ordenen onvoldoenden.

Letterpositie bepalen (visueel)

-        het aangeven van de plaats van een grafeem (letter) in een woord