Begrippenlijst Thema 6 – Ecologie en Milieukunde

Deze flashcards behandelen de belangrijkste begrippen uit Thema 6 (Paragraaf 6.1 t/m 6.3) over stikstofkringloop, landbouw en milieu, en klimaatverandering.

ammonificatie

Proces waarbij rottingsbacteriën eiwitten uit organisch afval omzetten in ammoniak (NH3).

denitrificatie

Omzetting van nitraationen (NO3-) in de bodem in stikstofgas (N2) en zuurstof; stikstof verdwijnt naar de lucht, een deel van de zuurstof wordt door plantenwortels opgenomen.

fossiele brandstoffen

Brandstoffen die miljoenen jaren geleden zijn gevormd uit resten van dode planten en dieren, zoals steenkool, aardolie en aardgas.

nitrificatie

Bacterieel proces waarbij ammonium (NH4+) met zuurstof eerst wordt omgezet in nitriet (NO2-) en vervolgens in nitraat (NO3-).

stikstofassimilatie

Inbouw van stikstof in organische stoffen, bijvoorbeeld bij de vorming van aminozuren en eiwitten in planten en dieren.

stikstoffixatie

Binding van stikstofatomen (N2) uit de lucht tot ammoniak (NH3) / ammonium (NH4+) of tot nitriet (NO2-) en nitraat (NO3-).

stikstofkringloop

Cyclisch proces waarbij stikstofatomen in verschillende verbindingen steeds opnieuw worden gebruikt in ecosystemen.

accumulatie

Ophoping van gifstoffen in organismen; de concentratie neemt toe in elke stap van de voedselketen.

bestrijdingsmiddelen

Middelen die gewassen beschermen tegen ziekten of plagen; verzamelnaam voor pesticiden.

biologisch afbreekbaar

Kan door micro-organismen worden afgebroken tot onschadelijke stoffen.

biologische landbouw

Diervriendelijke landbouwmethode die het milieu zo weinig mogelijk belast en zonder chemische bestrijdingsmiddelen werkt.

eutrofiëring

Vermesting; sterke toename van voedingsstoffen (mineralen) in water, wat vaak leidt tot overmatige algengroei.

herbiciden

Chemische onkruidbestrijdingsmiddelen.

insecticiden

Chemische middelen ter bestrijding van insecten.

mestoverschot

Situatie waarbij er meer mest wordt geproduceerd dan op het land kan worden uitgereden.

monocultuur

Groot landbouwgebied waarop langdurig slechts één gewas wordt geteeld.

niet-grondgebonden veehouderij

Intensieve veehouderij met weinig grond, waarbij veel dieren in grote stallen worden gehouden.

overbevissing

Er wordt meer vis gevangen dan er door natuurlijke aanwas bijkomt.

persistent (gifstof)

Stof die niet of slechts zeer langzaam langs natuurlijke weg wordt afgebroken.

pesticiden

Chemische bestrijdingsmiddelen tegen ongewenste organismen (insecten, schimmels, onkruid).

resistent

Ongevoelig voor een bepaald bestrijdingsmiddel.

uitspoeling

Wegzakken van anorganische stoffen (mineralen) met regenwater naar diepere bodemlagen.

veredeling

Het veranderen en verbeteren van de erfelijke eigenschappen van voedingsgewassen of landbouwhuisdieren.

voedselproductie

Het proces van produceren van voedsel voor menselijk gebruik.

vruchtwisseling

Wisselteelt; niet twee jaar achtereen hetzelfde gewas op hetzelfde stuk grond verbouwen.

waterbloei (algenbloei)

Sterke algengroei door eutrofiëring, waardoor water groen kleurt.

broeikaseffect

Vasthouden van warmte die de aarde uitstraalt door gassen in de atmosfeer.

broeikasgassen

Gassen in de dampkring, zoals CO2 en CH4, die het broeikaseffect veroorzaken.

effecten van klimaatverandering

Gevolgen van een veranderend klimaat, zoals zeespiegelstijging, extremere weersomstandigheden en verlies van biodiversiteit.

klimaatverandering

Langdurige verandering van het klimaat.

ontbossing

Permanent verdwijnen van bossen.

versterkte broeikaseffect

Toename van het natuurlijke broeikaseffect door extra uitstoot van broeikasgassen, waardoor de aarde opwarmt.