Lesson 5: PANAHON BAGO DUMATING ANG MGA KASTILA (Pre-Kolonyal)

Kwentong Bayan

nagsasalaysay ng tradisyon at pagkakakilanlang pilipino. Dito ang diyos or espirito ang nagtatakda sa buhay ng tao. Kaugalian, pananampalataya

Bahagi/Balangkas ng Kwentong Bayan

pagkakasunod sunod: simula, gitna, wakas

Simula

tauhan, tagpuan, suliranin

Gitna

saglit na kasiglahan(panandaliang pagtatagpo ng mga tauhang masasangkot sa suliranin), Tunggalian, Kasukdulan(pinaka magandang bahagi)

Wakas

Kakalasan(unti-unting solusyon), Katapusan (may aral)

Awit

may labindalawang pantig per line at mabagal na bigkas o himig na tinatawag na andante. Florante at Laura

Korido

8 syllables. Ibong Adarna. Mabilis na bigkas, allegro ang tawag.

Alamat

pinagmulan ng isang bagay. isa itong uri ng kwentong bayan: “Legendus” sa latin: Legend na ang ibig sabihin ay upang mabasa.

Ano ano ang mga katangian ng Alamat?

Kathang Isip, hindi nagaganap sa totoong buhay, punong puno ng kapangyarihan, pakikipagsapalaran at hiwaga, ang kultura’t kaugalian ay sumasalimin dito, mayroong aral na mapupulot

Mga elemento ng alamat

Simula, gitna, wakas

Iba’t ibang paraan ng pagsulat

In-medias-res, flashback

In-medias-res

into the middle of a narrative; without preamble.

Flashback

wakas before simula

Epiko

nag ku-kuwento tungkol sa kabayanihan ng isang tao. Nagtataglay ng hiwaga at kagilagilalas at kapanipaniwalang pangayayari

Haba ng Epiko:

1,000 to 55,000 lines kaya maaaring abutin ng ilang araw

Mahabharata

galing india. Ito ang pinaka mahabang epiko

Kabuhayan

Pangingisda, pagsasaka, pangangaso, pakikipagkalakalan

Paninirahan

Nakatira sa tabing-ilog o baybayin

Paniniwala

Animismo, pagsamba sa kalikasan, espiritu, at ninuno

Ugnayan

May ugnayang pangkalakalan sa Tsina, India, Arabia, Borneo, atbp.

Umiiral na ang Wikang Katutubo:

Austronesyano ang pinagmulan ng mga wika sa Pilipinas

Gamit ng Wika:

• Pakikipag-ugnayan sa loob ng pamayanan

• Pag-aayos ng alitan (sa pamamagitan ng “usap”)

• Ritwal, panalangin, panrelihiyong okasyon

• Pakikipagkalakalan (hal., sa mga Tsino at Arabe)

Laguna Copperplate Inscription (900 AD)

pinakamatandang dokumentong isinulat sa Pilipinas. Itinuring na patunay ng sistemang legal at pananalapi bago dumating ang mga Kastila

Mga Anyong Pampanitikan:

Epiko, Alamat, Kwentong-Bayan, Bugtong. Salawikain, Sawikain

Bugtong

palaisipan(may tanong at patudyong). Talinhaga.

Salawikain

matatanda- kasabihang may aral. 1. nagpapahayag ng paningin sa buhay 2. nagpapahayag ng mabuting asal 3. nagpapahayag ng kalikasan ng tao

Sawikain

matalinghagang pahayag

Saknong

stanza

Isang linya(per line)

taludtod

Pantig

syllable(may sukat)

Malayang Taluturan

Malayan taludturan ang tawag sa porma ng tula na na ipinakilala ni Alejandro G. Abadilla, kilala rin sa panawag na AGA.

Alejandro G. Abadilla, kilala rin sa panawag na AGA.

ang sanaysay ay likha ng sanay, mahusay, sa pagsasalaysay