Woordenlijst geschiedenis opkomst Nazisme

Arische ras

Het perfecte ras, de ideale Duitser

Antisemitisme

Jodenhaat

Collectivisme

Cultureel waardenstelsel dat nadruk legt op de samenhang tussen mensen in groepsverband

Idealisme

Een denkwijze, ideologie van iemand.

Militarisme

Een voorliefde voor militair vertoon (bv. Hitler die legeruniformen droeg)

Antidemocratisch

Niet-democratisch

Drang nach Osten

De drang van de Duitsers om naar het oosten uit te breiden.

Endlösung

De oplossing voor de joden snel uit te roeien

Zyklon B

Gas dat werd gebruikt om de joden te vergassen

Solidarisme

Solidarisme is de sociale leer die de sociale consequenties van het marxisme en kapitalisme afwijst, en zichzelf positioneert als middenweg tussen deze twee uitersten. In het Engels staat deze term vooral bekend als de Third Position (de Derde Weg)

Weimarrepubliek

De Duitse republiek voordat Hitler aan de macht kwam

Von Hindenburg

Duitse president (1925–1934) die Adolf Hitler in 1933 tot rijkskanselier benoemde, waardoor hij indirect bijdroeg aan de opkomst van het naziregime en de ondergang van de Weimarrepubliek.

Racisme

Het onderscheid maken tussen rassen

Lebensraum

‘levensruimte’ voor het Duitse volk (de joden moeten plaatsmaken voor de echte Duitsers)

Dritte Reich/Derde Rijk

Het derde Duitse rijk, de naam van Nazi-Duitsland

NSDAP

National Socialistische Duitse Arbeiders Partij (naam van de partij van Hitler)

Vernietigingskamp

Kamp met de bedoeling om zo veel mensen te doden. (is niet hetzelfde als concentratiekamp/werkkamp).

Einsatzgruppe

Moordcommando’s van de SS die untermenschen moesten doden.

Wehrmacht

Het Duitse leger

SA

‘Bruinhemden’ (Sturmabteilung) = de politie van de NSDAP, zij moesten de partij beschermen tijdens vergaderingen/ bijeenkomsten,…

SS

‘Zwarthemden’ (Schutzstaffel) = persoonlijke lijfwacht van Hitler, verantwoordelijk voor het uitroeien van de Joden in vernietigingskampen / bewaken van concentratiekampen

Himmler

Hoofd van de S.S., architect van de concentratiekampen, hoofdverantwoordelijke van de Holocaust.

Göring

Militaire leider van de Wehrmacht, lid van de NSDAP

Goebbels

Hoofd propaganda van de NSDAP, maakte de affiches van de partij.

Hitlerjugend

De jeugdbeweging van de NSDAP

Heydrich

Nazileider, was Reichsprotektor en hoofd van de RSHA. Hij was diegene die Hitlers tegenstanders liet verwijderen en was later een van de spilfiguren in de planning van de genocide op de Joden.

Gestapo

Geheime politie van Nazi-Duitsland

Rijksdagbrand

Het gebouw waar het Duitse parlement in plaatsvond werd afgebrand in 1933, een Nederlandse communist kreeg de schuld en werd geëxecuteerd, maar er wordt gedacht dat de Nazi’s de brand zelf hebben aangestoken.

Machtigingswet

Wet die in 1933 in toepassing ging, zorgt dat Hitler 4 jaar lang wetten kan maken en zelf over alles mag beslissen.

Nacht van de lange messen

Nacht waarop de SS alle leiders van de SA vermoorde, hierdoor kreeg Hitler en de SS de volledige macht in Duitsland. => 30 juni 1934

Wetten van Neurenberg

Op 15 september 1935 voeren de nazi's de Rassenwetten van Neurenberg in. Deze racistische wetten zijn gericht tegen de Joden in Duitsland, waardoor ze minder rechten krijgen dan andere inwoners van Duitsland

Reichskristallnacht

Op de nacht van 9 op 10 november 1938 werden Joden in heel Duitsland en hun bezittingen (winkels, synagogen, ziekenhuizen,…) aangevallen onder leiding van de Nazi’s, er werden branden gesticht en de brandweer werd opgedragen om niets te doen.

Wannseeconferentie

Conferentie van op 20 januari 1942 met als doel een oplossing te vinden op het Jodenvraagstuk, te beslissen hoe ze de joden gingen uitroeien.

Doorvoerkamp

Een vorm van een concentratiekamp waar mensen tijdelijk verbleven om vervolgens te worden doorgevoerd naar werkkampen of vernietigingskampen.

Dolkstootlegende

Complottheorie in Duitsland na WOI die stelt dat Duitsland de oorlog niet had verloren op het slagveld, maar door het ageren van verschillende groepen aan het thuisfront, met name Joden, linkse revolutionairen en linkse republikeinen

Holocaust

Naam voor de genocide van de Nazi’s op de Joden. Betekenis: ‘Brandoffer’

Nazisme

Het nationaalsocialisme, ook wel ingekort tot nazisme, is een aan het fascisme verwante ideologie die kort na de Eerste Wereldoorlog in Duitsland ontstond.

Concentratiekamp

Een gesloten kamp, gemaakt voor krijgsgevangenen, politieke tegenstanders of andere 'ongewenste' mensen in de maatschappij.

G(h)etto

Een ghetto of getto is de benaming voor een deel van een stad waar mensen met dezelfde afkomst of geloofsovertuiging wonen. Mensen worden vaak gedwongen om in deze wijken te wonen. Het woord ghetto komt oorspronkelijk uit Venetië.

Spartakisten

Aanhanger of lid van de Duitse Spartakusbund (= was in Duitsland tijdens WO1 een communistisch-revolutionaire stroming in de Duitse socialistische partij)