NOLI ME TANGERE KANABANATA 1-5

Ministro

Isang sugo o kinatawan

ebanghelyo

Mabuting balita

Indio

tawag ng mga kastila sa mga pilipinong hindi kabilang sa mayayamang pamilya

Hermano tercero

Isang opsiyal ng local na pamahalaan noong panahon ng kastila.

desestanco

pag-aalis ng monopoly sa isang estado.

mangmang

walang pinagaaralan; ignorante

utang na loob

pagtanaw ng pasasalamat

erehe

kaaway ng simbahan

tenyente

opisyal na humahawak ng isang hukbong militar

bangkay

labi ng isang taong namatay

nagpatiwakal

nagpakamatay

koadhudor

katulong ng mga paring pilipino

pumukaw

gumising

pulutong o umpukan

pangkat o grupo

binundok

Lugar na ngayon ay Binondo, na tirahan ng maraming dayuhang intsik.

anluwage

Kalyeng matatagpuan sa Binondo, Maynila na ngayon ay Kalye Juan Luna.

nakapaisano

nakadamit sibilyan

makapagsilbi

makapaglingkod

padre damaso

kurang kastila na masama ang ugali

padre damaso

siya ay umano’y nagpahukay ng bangkay

don rafael ibarra

sino ung bangkay na pinahukay ni padre damaso?

juan crisostomo ibarra y magsalin

buong pangalan ni Crisostomo

kura

pari

luksang-luksa

nakaitim

ipinagmamalaki

ikinararangal

nasira

namatay/namayapa

marangal

dakila o mataas na tao

pumapawi

nag-aalis

hinala

suspetsya

kabisera

dulong upuan o doon naupo ang mga matataas na estado

luklukan

upuan

kompesor

pari na nagbibigay ng kumpisal at pagpapatawad

kapalaran

sinapit

mabahala

magalala

artilyero

sundalong nangangasiwa sa mga kanyon.

pulpito

kinatatayuan ng paring nagsesermon sa misa.

kamangmangan

hindi marunong magbasa at magsulat

hindi sya nangungumpisal, pinatay nya ang artilyero, nakuhanan sya ng larawan at lihim ng isang paring binitay, bumbabasa ng el correo de ultramar, pilibustero at erehe, pahayagan sa madrid, magnanakaw, kasabwat sa mga tulisan,

Naakusahan si Don R. sa mga dahilang:

pinukol

binato o hinampas

baston

batuta

nalugmok

nakahandusay, nakabulagtag

nagpasuray-suray

humahapay-hapay at paliko-liko sa paglalakad.

pilibustero

kalaban ng pamahalaan

El Correo de Ultramar

Ipinagbabawal na libro

fonda de lala

Tanyag na panuluyan sa Pilipinas, na ang buong pangalan ay  Fonda Francesa de Lola Ary na matatagpuan sa Binundok (Bindondo Manila) Ngayon

silyon

upuang may kamay

apyan

ipinagbabawal na gamot

pagsasayaw sa obando

isang tradisyon upang magkaanak ay kailangang sumayaw sa Obando, Bulacan.

donya pia alba

asawa ni kapitan tiago

namili sila ng lupain sa san diego

paano nagkakilala nina pia alba at kapitan tiago sina padre damaso at don rafael

6 years

ilang taon ang need na hindi pa nagkakaanak?

padre damaso

Ninong ni maria clara

tiya isabel

tita ni maria clara

chloe

salitang griyego “munting luntiang usbong

gugo

isang uri ng halamang pangkabundukan na mainam panglinis ng buhok

sambong

isang uri ng halamang gamut na ang dahoon ay mabalahibo at may matapang na amoy

bukay ay araw ng mga patay

bakit umalis si crisostomo sa asotea

isang matanda

sino ang ninuno ni Ibarra? siya rin ang unang bumili sa bayang san diego

don saturnino

anak ng matanda at tatay ni don rafael

hiyas

mamahaling bato