1/111
Looks like no tags are added yet.
Name | Mastery | Learn | Test | Matching | Spaced |
---|
No study sessions yet.
Perifeer zenuwstelsel
Deel van het zenuwstelsel dat buiten het centrale zenuwstelsel ligt
Enterische zenuwstelsel (EZS)
Het eigen zenuwstelsel van het spijsverteringsstelsel. Het controleert de darmen
Somatosensorische zenuwstelsel
Het deel van het sensorische systeem dat zich bezighoudt met de bewuste waarneming van aanraking, druk, pijn, temperatuur, positie, beweging en trillingen, die voortkomen uit spieren, gewrichten, huid en fascia. Het geeft ook motorische instructies door die ervoor zorgen dat bewegingen worden uitgevoerd
Centraal zenuwstelsel & Perifeer zenuwstelsel
De twee grote onderdelen van het zenuwstelsel
Centraal zenuwstelsel
Het deel van het zenuwstelsel dat bestaat uit de hersenen en het ruggengmerg
Autonome zenuwstelstel
Regelt de onbewuste processen in je lichaam. Het regelt de vitale lichaamsfuncties (hartslag, bloeddruk en lichaamstemperatuur) en inwendige organen.
epigenetica
Het onderzoek van bepaalde genen die door de omgeving wel of niet tot uiting komen
Neuroplasticiteit
duidt op veranderingen in de organisatie van de hersenen van individuen
meninges
hersenvliezen
afferente informatie
de sensorische informatie die binnenkomt in het zenuwstelsel
efferente informatie
informatie die het zenuwstelsel verlaat
Craniale zenuwen
zenuwkanalen die rechtstreeks uit de schedel komen en niet eerst via het ruggenmerg gaan
Spinale zenuwen
zenuwkanalen die uit het ruggenmerg komen
Arachnoid membrame (Het spinnenwebvlies, of arachnoidea)
heel dun laagje van delicaat verbonden weefsel dat de contouren van de hersenen volgt
Meningitis
hersenvlies ontsteking
Encephalitis
ontsteking in de hersenen zelf
Dura mater
harde hersenvlies
Pia mater
binnenste, direct op de hersenen gelegen hersenvlies,
Temporale kwab
Hersenkwabben betrokken zijn bij het gehoor, het verbale geheugen, de taalfuncties en ook bij visuele herkenning. deel van de cerebrale cortex dat instaat voor horen, taal , herkenning en muzikale capaciteiten
Frontale kwab
kwabben die een rol spelen bij het aansturen van willekeurige, doelgerichte bewegingen, maar ze zijn ook bij veel psychische functies betrokken, zoals de zelfbeheersing, het beoordelingsvermogen, de rede, sociaal gedrag, onze spraak, via het centrum van Broca, en het geheugen.
pariëtale lob
kwabben die een rol spelen bij het aaneensluiten van de signalen van de zintuigen en bij het ruimtelijk inzicht. deel van de cerebrale cortex die gedragingen voor een doel of een taak zoals grijpen aanstuurt en factor is bij aandacht
occipitale lob
zijn de delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor het verwerken van visuele informatie
Gyri
de plooien of bultjes in de hersenen
Sulci
de inkepingen of groeven in de hersenen
Aginese
het verlies van het vermogen om personen, voorwerpen, geluiden, geur et cetera te herkennen, terwijl de zintuiglijke waarneming grotendeels wel intact is en er geen sprake is van significant geheugenverlies over de betreffende waarneming
Gebied van Wernicke
Een deel van de hersenen dat verbonden is met het vermogen om te kunnen spreken
Gebied van Broca
Een deel van de hersenen dat verbonden is met het vermogen om spraak te begrijpen
Mediaal
Delen van het hersenen die in het midden liggen
Lateraal
Delen van het hersenen die aan de zijkant liggen
Anterieur
Delen van het hersenen die aan de voorkant van het hoofd liggen (achter de neus)
Posterieur
Delen van het hersenen die aan de achterkant van het hoofd liggen
Ventraal
Delen van het hersenen die aan de onderkant liggen (naar de buik toe)
Dorsaal
Delen van het hersenen die aan de bovenkant liggen
Rostraal
bij dieren de plaatsaanduiding van een lichaamsonderdeel aan de voorzijde, wanneer de plaats ervan op het hoofd aan de kant van de neus ligt
coronale vlak
Het anatomische vlak dat het lichaam verdeelt in een voorkant, die anterior ligt en een achterkant, die posterior ligt. Dit vlak is verticaal
horizontale vlak
Verdeelt de hersenen in een dorsaal (boven) en ventraal (onder) gedeelte.
sagitale vlak
verdeelt de hersenen in een linker- en rechterdeel
Offactorische zenuwen
zenuw is verantwoordelijk voor de reukzin en is strikt sensorisch.
beroerte
een stop van de doorbloeding door klonten waardoor bepaalde delen van de hersenen kunnen afsterven
cerebrospinal vocht
Hersenvocht
Laterale sulcus
Een zeer diepe plooi aan de laterale zijde van de hemisfeer die van anterieur naar posterieur loopt en dient om de temporale kwab te scheiden van de frontale en pariëtale kwabben
Corpus callosum
een structuur in de hersenen die de twee grote hersenhelften met elkaar verbindt en zorgt dat ze informatie kunnen uitwisselen. Het bestaat uit een bundel van witte stof die vermoedelijk meer dan 200 miljoen axonen bevat.
Cerebraal Aqueduct
een met hersenvocht gevuld kanaaltje in de middenhersenen
hersenstam:
controleert basis fysiologische functies, primitief deel van de hersenen, veel vitaal onbewust gedrag zoals ademhaling
Cerebellum (kleine hersenen)
zijn onderdeel van de hersenen en hoofdzakelijk verantwoordelijk voor motoriek
Nuclei
clusters van gelijkaardige cellen
axon (neuriet)
is een uitloper van een zenuwcel. Hij geeft elektrische impulsen door en zo zorgt voor informatieoverdracht in de hersenen
Tract
verzameling van zenuwvezels
reflexboog
de weg die een prikkel aflegt van plek van waarnemen tot de plaats van reactie
Hersenstam
Waar ruggenmerg hersenen binnen gaat en rijkt tot de laagste area's van de hersenen
pons
brug tussen cerebellum en de voorhersenen (kleine en grote hersenen)
medulla
het onderste gedeelte van de hersenstam
reticulaire formatie
Complex netwerk van neuronen dat bestaat uit grijze stof, Het loopt dwars door de middenhersenen en de achterhersenen en heeft verbindingen met talloze gebieden in de grote hersenen.
Het is verantwoordelijk voor:
• de coôrdinatie van autonome functies als ademhalen, bloeddruk, hartslagfrequentie en pijnbeleving.
• het bewustzijnsniveau.
• het slaap-waakritme.
• de regulatie van de activatietoestand van het zenuwstelsel.
Het wordt daarom de regelkamer van het bewustzijn genoemd.
rode nucleus
deel van de middenhersenen verantwoordelijk voor bewegen van armen en benen
substantia nigra
deel van de middenhersenen verantwoordelijk voor initiëren van bewegen
peraquiductal grijs materiaal (PAG):
deel van de middenhersenen verantwoordelijk voor verwerken van pijn en verdediginggedrag, menselijke stem
tectum
deel van de middenhersenen controleert via zijn verbindingen met premotorische centra oogbewegingen, toenaderings- en vermijdingsbewegingen . Vooral bij beenvissen is het tectum een sterk ontwikkelde neurale processor, onmisbaar voor de sensorische onderscheidingsvermogen en snelle beslissingen die nodig zijn voor gedragsreacties die nodig zijn voor overleving en voortplanting.
sensorische informatie (wanneer je ergens jeuk hebt krijg je info waar het van komt en kun je op juiste plaats krabben), reflexen, oriënteer-reacties
Hypothalamus
zorgt ervoor dat je hormonen in evenwicht zijn, waardoor alle lichaamsfuncties die door hormonen worden aangestuurd, goed werken en in balans blijven. Hij zorgt, samen met de hypofyse, voor de verbinding tussen je zenuwstelsel en je hormonale stelsel.
Thalamus
een belangrijk schakelstation voor allerlei informatie van zintuigen op weg naar de hersenschors, maar vormt ook een onderdeel van circuits in de hersenen die betrokken zijn bij de sturing van beweging en emoties.
Geniculate nucleus
Onderdeel van de Thalamus. Het bestaat uit twee onderdelen (lateraal en mediaal)
laterale geniculate nucleus
een kerngebied in de thalamus waar visuele informatie via de tractus opticus (optische zenuwbaan) binnenkomt. De zenuwcellen van het CGL projecteren de visuele informatie op hun beurt naar de primaire visuele schors, via de zogenaamde gezichtsstraling of radiatio optica.
mediale Geniculate nucleus
een kerngebied in de thalamus dat betrokken is bij het verwerken van auditieve informatie. Het ontvangt signalen van de cochlea (het binnenoor) en stuurt deze door naar de primaire auditieve cortex in de hersenen.
Dorsomediale nucleus
Eén van de nuclei van de van de Thalamus. Is betrokken bij voeding, drinken, regulering van het lichaamsgewicht en circadiane activiteit. Er zijn in de Thalamus 3 nuclei (kernen) de geniculate (dat zijn er twee) en deze
Neocortex
is een deel van de hersenen dat bij zoogdieren voorkomt. Het bestaat uit de bovenste laag (2-4 mm dik) van de twee hersenhelften. Maakt deel uit van de cortex cerebri en is betrokken bij de hogere functies, zoals zintuigelijke waarneming, bewuste bewegingen en (bij mensen) redeneren, abstract denken en taal.
Evolutionair gezien is het het nieuwste deel van de cortex cerebri en wordt daarom ook wel het mensenbrein genoemd, bovenop het eerder ontstane zoogdierenbrein (in lymbisch systeem) en reptielenbrein (in hersenstam).
Allocortex
deel van de Cerebrale cortex, bestaat uit 3 lagen en controleert motivationele en emotionele stemmingen, en herinneringen
Prefontrale cortex
een gebied in de hersenen, gelegen in het voorste gedeelte van de frontale kwabben. is betrokken bij cognitieve en emotionele functies als beslissingen nemen, plannen, sociaal gedrag en impulsbeheersing
pariëtale cortex
spelen een rol bij het aaneensluiten van de signalen van de zintuigen en bij het ruimtelijk inzicht (tactiele verwerking)
Somatosensorische cortex
tastzin van het lichaam, plannen van bewegingen, Het registreert dat we iets aanraken (tast), pijn, iets warms of kouds aanraken, de houding en beweging- (proprioceptieve) prikkels en de waarneming van de ruimte om ons heen.
basale ganglia
hebben een belangrijke taak bij het opstarten en stoppen van vrijwillige bewegingen, het selecteren van de juiste beweging en het onderdrukken van ongewenste bewegingen en vlot omschakelen naar een andere beweging. Ze functioneren samen en regelen: het evenwicht, de houding. planning van bewegingen (inclusief spraakbewegingen)
limbisch systeem
estaat uit meerdere hersendelen, waaronder de hippocampus en de amygdala. Alle hersendelen ervan werken nauw samen en kunnen elkaar beïnvloeden, ze spelen een rol bij emotie, het emotionele geheugen, motivatie en genot.
olfactorisch systeem
het sensorische systeem dat wordt gebruikt voor het reukvermogen
cervicale wervelzuil
nekwervels
thoracale wervels
borstwervels
lumbale wervels
lendenwervels
sacrale wervels
heiligbeen
coccygeale wervels
staartbeentje = stuitbeentje
dermatoom
Het gebied dat bediend wordt door één zenuw
Ventrale wortel (voorwortel, anterior root)
bevat motorische vezels die informatie van het ruggenmerg naar de spieren voeren
Dorsale wortel (achterwortel, posterior root)
bevat sensorische vezels die informatie van het lichaam naar het ruggenmerg voeren
Viscerale functie
is de fysiologische werking van de inwendige organen, of ingewanden, waaronder de ademhaling, bloedsomloop, spijsvertering en voortplantingsorganen
sympathische zenuwstelsel
is het deel van het autonome zenuwstelsel dat de organen zodanig beïnvloedt dat het lichaam arbeid, waar energie voor nodig is, kan verrichten. Het orthosympathische zenuwstelsel bevordert dan ook de dissimilatie, waarbij energie vrijkomt.
Maakt deel uit van het autonome zenuwstelsel.
parasympatische zenuwstelsel
Het beïnvloedt de organen en weefsels zodanig dat het lichaam in rust kan komen. Maakt deel uit van het autonome zenuwstelsel.
nervus vagus
is een essentieel onderdeel van het autonome zenuwstelsel. In het bijzonder van het parasympatische deel van het zenuwstelsel, wat het lichaam in een toestand van rust en herstel brengt
soma
het verbrede uiteinde van de neuron waarin zich de celkern bevindt
dendrieten
uitlopers van het cellichaam die boodschappen van andere zenuwcellen ontvangen. De contactpunten waar de ene zenuwcel met de andere communiceert zijn de synapsen. De dendrieten zijn omringd met synapsen gevormd door de uiteinden van de axonen van andere zenuwcellen.
Axon
Een zenuwvezel , is een uitloper van een zenuwcel die elektrische impulsen doorgeeft en zo zorgt voor informatieoverdracht in de hersenen.
Sommige zijn langer dan één meter. Ze zijn omwikkeld met een isolatielaag genaamd myeline. Myeline geleidt de elektrische signalen extra snel.
motorneuronen
zijn zenuwcellen die impulsen van het centraal zenuwstelsel naar de dwarsgestreepte spieren geleiden. Het cellichaam van deze zenuwcel ligt meestal in de motorische schors van het centraal zenuwstelsel, de hersenstam of het ruggenmerg. Ze hebben wijdvertakte dendrieten, grote cellichamen en lange axonen
Sensorische neuronen
geleiden impulsen van de zenuwreceptoren en zintuigcellen naar het centrale zenuwstelsel.
Interneuronen
schakelcel of schakelzenuwcel is een zenuwcel die aan beide einden verbonden is met andere zenuwcellen. Schakelcellen dienen voor informatieoverdracht door middel van een actiepotentiaal en spelen een grote rol bij het creëren van een impulspatroon. Ze bevinden zich enkel in de hersenen, het ruggenmerg en het enterisch zenuwstelsel en liggen tussen sensorische en motorische neuronen in.
piramidale cel
interneuron in cortex met lang axon, pyramide-vormig wellichaam en 2 reeksen van dendrieten. Ze brengen indo van de cortex naar de rest van de hersenen en ruggengraat.
Stelates cel
interneuron in Thalamus
Purkinje cel
Interneuron in Cerebellum een distinctieve neuron met extreem vertakte dendrieten. Het draagt info van het cerebellum naar de rest van de hersenen en ruggengraat. Gebeurt via pons
Glioom
Een soort tumor die ontstaat in de hersenen[2] en soms ruggenmerg, en wordt zo genoemd vanwege de oorsprong uit gliacellen. Ze worden geclassificeerd naar hun celtype, gradatie, en locatie.
Germinale cellen
, of kiemcellen, zijn de cellen die zich ontwikkelen tot geslachtscellen, ook wel gameten genoemd. Deze cellen zijn de voorlopers van eicellen (bij vrouwen) of zaadcellen (bij mannen) en spelen een cruciale rol in de voortplanting
ependymale cellen, astrocyten, Microgliale cellen:, Oligodendroglia, Schwann cellen
Types van gliacellen
ependymale cellen,
Type gliacel. produceren en scheiden de cerebrospinal fluid af dat de ventrikels vult. Het vocht wordt constant afgescheiden en vloeit door de ventrikels richting de basis van de hersenen, waar het wordt geabsorbeerd in de bloedvezels
astrocyten
Type gliacel. Ze bieden structurele ondersteuning aan het centrale zenuwstelsel, ze houden de neuronen op hun plaats en zorgen ervoor dat ze goed op hun plek staan en blijven. Ze vormen de structuur van een beschermend tussenschot tussen bloedvezels en de hersenen: de bloed-hersen barrière omdat de hersenen zeer gevoelig zijn voor giftige cellen (soort van extra bescherming)
Microgliale cellen
Type gliacel. Een deel van het immuunsysteem bevindt zich in het bloed en vormt ongeveer 20% van de gliacellen. De hersenen zijn bevoorrecht immuun door de bloed-hersen barrière. Ze zijn afkomstig uit het bloed en controleren of het hersenweefsel gezond is. Wanneer hersenweefsel kapot is, zorgen ze dat het weer geneest en dat afval wordt afgevoerd. Dit immuunproces heet fagocytose
fagocytose
Wanneer hersenweefsel kapot is, zorgen microglia dat het weer geneest en dat afval wordt afgevoerd. Welk imuunproces beschrijft dit?
Oligondendroglial cellen
Type gliacel.zelfde als shwann cellen maar dan voor het centrale zenuwstelsel