H2 versterken van mensen in maatschappelijk kwetsbare posities

wat is de definitie van maatschappelijke kwetsbaarheid?

Maatschappelijke kwetsbaarheid is de positie waarin een bepaald deel van de bevolking zich bevindt waardoor zij het risico
lopen om actief gekwetst te worden door de manier waarop onze
maatschappijgeorganiseerd is.

hoe verschilt maatschappelijke kwetsbaarheid van een lagere sociale klasse?

Indeling in klassen gebeurt op basis van socio-economische verschillen

hoe verschilt maatschappelijke kwetsbaarheid van kansarmoede?

kansarmoede is minder hebben dan anderen op verschillende terreinen: onderwijs, inkomen, macht, gezondheid, gebruik van sociale voorzieningen?

waarom koos men voor de nieuwe term ‘maatschappelijke kwetsbaarheid’?

• minder gesloten en statisch dan ‘klasse’, gradaties mogelijk

• Klemtoon niet op structurele kenmerken, maar op culturele eigenschappen

• Belicht niet alleen de situatie van de kwetsbare, maar ook de structurel

wat is het emanciperend aspect ?

• positieve aanbod aan de persoon (vormingskansen, informatiepakket, materiële ondersteuning, psychosociale ondersteuning)

• kans voor persoon om levenssituatie te verbeteren

wat is het beheersingsaspect?

controle en sanctionering, macht tav persoon:

• kan structureel zijn

• kan voortkomen uit de afhankelijkheid van de persoon

wat is empowerment?

een proces van versterking waarbij individuen, organisaties en gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en hun omgeving en dit via het verwerven van controle, het aanscherpen van kritisch bewustzijn en het stimuleren van participatie

op welke principes is empowerment gebaseerd?

gelijkwaardigheid, diversiteit, pluralisme, kansengelijkheid, democratie, burgerschap en sociale rechtvaardigheid

wat zijn typische misvattingen die mensen hebben over empowerment?

1. het gaat over het versterken van mensen op psychologisch vlak.

2. empowerment legt de schuld bij het individu

3. empowerment wil mensen inpassen in het systeem

waarom is empowerment niet enkel ‘het versterken van mensen op psychologisch vlak”?

• Het individuele luik is maar één van de drie niveaus waarop empowerment dient
  gericht te zijn, naast het individu is er ook nog het organisatorisch/institutioneel
  luik en de samenleving als geheel.

• Individueel empowerment behelst controle, kritisch bewustzijn en participatie.
  Ook dat is dus al ruimer dan alleen op psychologisch vlak mensen versterken.
  20

waarom is empowerment niet de schuld bij het individu leggen?

• Empowerment moet je zelf verwerven, dus als dit niet lukt… ???

• Maar voorwaarden moeten geschapen worden door wie al empowered is, dus
  gedeelde verantwoordelijkheid

• Empowerment gaat niet alleen over de krachten van het individu, maar ook over
  de krachten in de omgeving. Hulp- en steunbronnen dus.

• Empowerment werkt op de drie niveaus, dus geen individuele
  verantwoordelijkheid. Empowerment van het individu kan niet los gezien worden
  van empowerment van de organisatie en de gemeenschap

waarom is empowerment niet ‘ mensen willen inpassen in het systeem’?

• volwaardig burgerschap : empowerment op de drie niveaus

• Door participatie (inbreng van onderuit) kunnen aanpassingen aan het systeem
  nodig zijn

wat is de link tussen empowerment en maatschappelijke kwetsbaarheid?

prioritaire aandacht voor maatschappelijk kwetsbare groepen

empowerment gaat over kracht, leg uit

Versterken van individuen door inzicht te vergroten in hun
kwaliteiten, capaciteiten, eigenschappen, maar ook in hun
belemmeringen

empowerment gaat over macht, leg uit?

macht/controle over je eigen leven

maatschappelijk kwetsbaren zijn meervoudig gekwetst, leg uit

• Multicomplexe problematiek

• Gevoelens van machteloosheid

• Wantrouwen

• Verstoorde communicatie

welke verbintenisproblematiek ervaren maatschappelijk kwetsbaren?

• Verbintenis met zichzelf

• Verbintenis met anderen

• Verbintenis met de maatschappij

• Verbintenis met de toekomst

welke kloven bestaan er ?

• participatie en structurele kloof

• gevoelskloof

• kenniskloof

• vaardighedenkloof

• krachtenkloof

wat zijn de bouwstenen van veerkracht?

• Geen internalisering van de uitsluiting met opname van de
  slachtofferrol

• Behoud en/of herstel van zelfrespect door positieve
  identiteitsopbouw

• Recht op en kracht van het geven
  

waarom hecht empowerment grote waarde aan ervaringskennis en -deskundigheid?

• Sterke bron van empowerment voor de betrokkenen

• Kwaliteit van hulpverlening verbetert

• Afhankelijke opstelling van hulpvragers vermindert