Ιστορικοί Όροι

Φλαcards σχετικά με ιστορικούς όρους.

Ποιοι ήταν οι φαραώ στην αρχαία Αίγυπτο;

Οι αρχαίοι ηγεμόνες της Αιγύπτου που ενσάρκωναν τον επίγειο θεό και το κράτος.

Τι ήταν η θεοκρατική οργάνωση;

Η οργάνωση του κράτους στην αρχαία Αίγυπτο βασιζόταν στην ιδέα της θεοποίησης του φαραώ.

Τι ήταν η ιερογλυφική γραφή;

Γραφή με χαρακτήρες-σύμβολα που χρησιμοποιούνταν από την 4η χιλιετία π.Χ. από τους κατοίκους της Αιγύπτου.

Τι είναι η στήλη της Ροζέτας;

Μία στήλη με τρίγλωσση επιγραφή (ιερογλυφικά, απλοποιημένα ιερογλυφικά της ελληνιστικής περιόδου και ελληνικά) που οδήγησε στην αποκρυπτογράφηση των ιερογλυφικών.

Τι ήταν η γραμμική Β';

Συλλαβική γραφή που χρησιμοποιήθηκε από ειδικευμένους γραφείς στα μυκηναϊκά ανάκτορα και αποδείχθηκε ότι αποδίδει λέξεις της ελληνικής γλώσσας.

Ποιοι ήταν ο άνακτας, οι λααγέτες, οι επέτες, οι τελεστές και ο βασιλεύς;

Οι φορείς εξουσίας στα μυκηναϊκά κράτη.

Ποιος ήταν ο άνακτας;

Ανώτατος άρχοντας, κύριος του ανακτόρου απ' όπου πήγαζε κάθε εξουσία.

Ποιοι ήταν οι λααγέτες;

Τοπικοί άρχοντες, διοικητές περιφερειών, υποτελείς στον άνακτα.

Ποιοι ήταν οι επέτες;

Η τάξη των ευγενών.

Ποιοι ήταν οι τελεστές;

Σημαντικά πρόσωπα στην περιφερειακή διοίκηση.

Ποιος ήταν ο βασιλεύς;

Ο επικεφαλής οποιασδήποτε ομάδας, ακόμα και ο αρχιτεχνίτης μιας ομάδας χαλκουργών.

Τι ήταν το μέγαρο;

Ο πυρήνας του ανακτόρου, ένα ορθογώνιο οικοδόμημα με αυλή, προθάλαμο και μεγάλη εστία.

Τι ήταν οι θολωτοί τάφοι;

Ταφικές κατασκευές, το σημαντικότερο επίτευγμα της μυκηναϊκής αρχιτεκτονικής, σε σχήμα κυψέλης.

Τι ήταν ο πρώτος ελληνικός αποικισμός;

Οι μεταναστευτικές κινήσεις των ελληνικών φύλων από τα μέσα του 11ου ως τον 9ο αι. π.Χ. προς τις δυτικές ακτές της Μικράς Ασίας.

Τι ήταν η Ιωνία;

Το κεντρικό κομμάτι της Μ. Ασίας, στο οποίο δημιούργησαν τις πόλεις τους οι Ίωνες κατά τον Α' ελληνικό αποικισμό.

Τι ήταν το Πανιώνιο;

Θρησκευτική ένωση που συγκροτήθηκε από τις δώδεκα πόλεις που ίδρυσαν οι Ίωνες, με κέντρο το ιερό του Ποσειδώνα.

Τι ήταν ο οίκος;

Κατά τη μυκηναϊκή εποχή, τα μέλη κάθε οικογένειας, μαζί με άλλα άτομα που εξαρτιόνταν οικονομικά από την οικογένεια, συγκροτούσαν έναν οίκο και επιτελούσαν όλες τις παραγωγικές εργασίες.

Ποιοι ήταν οι άριστοι;

Τα μέλη του οίκου, που συνδέονταν με συγγενικούς δεσμούς, γίνονταν κάτοχοι της γης και αποκτούσαν οικονομική ισχύ.

Τι ήταν το πλήθος;

Μια πολυάριθμη κοινωνική ομάδα, που ζούσε στο πλαίσιο του οίκου αλλά δεν είχε άμεσους συγγενικούς δεσμούς με τους ευγενείς.

Ποιοι ήταν οι δημιουργοί;

Εξειδικευμένοι τεχνίτες που ήταν οικονομικά εξαρτημένοι από τον οίκο / τους οίκους μιας περιοχής.

Ποιοι ήταν οι δούλοι;

Περιουσιακό στοιχείο του οίκου. Οι περισσότεροι είχαν αποκτηθεί από τους πολέμους ή την πειρατεία.

Τι ήταν η βουλή των γερόντων;

Συμβούλιο που αποτελούνταν από τους αρχηγούς των ισχυρών γενών.

Τι ήταν η εκκλησία του δήμου;

Σύνοδος του πλήθους, κυρίως των πολεμιστών. Συγκαλούνταν από το βασιλιά σε κρίσιμες περιστάσεις, για να ζητήσει τη γνώμη τους.

Τι ήταν η αλφαβητική γραφή;

Τα σύμβολα της γραφής δεν αποδίδουν πλέον συλλαβές αλλά φθόγγους.

Τι ήταν η γεωμετρική τέχνη;

Η τέχνη των ομηρικών χρόνων με γεωμετρικά σχέδια.

Τι ήταν η πόλις ή άστυ;

Ο χώρος της πόλης-κράτους που αποτελούσε το κέντρο άσκησης της εξουσίας, τειχισμένος τις περισσότερες φορές.

Τι ήταν η ύπαιθρος χώρα;

Η ευρύτερη περιοχή γύρω από την πόλη/άστυ, που ήταν καλλιεργήσιμη και είχε διάσπαρτους μικρότερους οικισμούς, τις κώμες.

Τι ήταν η ελευθερία, η αυτονομία και η αυτάρκεια;

Επιδιώξεις των πολιτών και παράλληλα προϋποθέσεις ύπαρξης της πόλης-κράτους: η ανεξαρτησία, η διακυβέρνηση με νόμους που οι ίδιοι θεσπίζουν και η κάλυψη των αναγκών των πολιτών.

Ποιοι ήταν οι αγαθοί – άριστοι – ευπατρίδες – εσθλοί;

Οι ευγενείς, η δύναμή τους στηριζόταν στην κατοχή της γης.

Ποιοι ήταν το πλήθος – όχλος – κακοί;

Μεγάλος αριθμός μικρών ή μεσαίων καλλιεργητών ή και ακτημόνων.

Τι ήταν ο δεύτερος αποικισμός;

Η μετακίνηση των Ελλήνων και η δημιουργία νέων πόλεων-κρατών στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο.

Τι ήταν η μητρόπολη;

Η μητέρα-πόλη, η οποία οργάνωνε την ίδρυση μιας αποικίας.

Τι ήταν το χαλκιδικό αλφάβητο;

Μια μορφή του ελληνικού αλφαβήτου που διαδόθηκε από τους Χαλκιδείς αποίκους στους ιταλικούς λαούς και έγινε το πρότυπο διαμόρφωσης του λατινικού.

Τι ήταν η αριστοκρατία;

Το πολίτευμα στο οποίο την εξουσία ασκούσαν οι άριστοι (οι ευγενείς).

Τι ήταν το ολιγαρχικό ή τιμοκρατικό πολίτευμα;

Το πολίτευμα στο οποίο την εξουσία ασκούσαν οι ολίγοι (ευγενείς αλλά και πλούσιοι έμποροι και βιοτέχνες).

Τι ήταν η τυραννίδα;

Πολίτευμα κατά το οποίο την εξουσία ασκεί ο τύραννος.

Τι ήταν η δημοκρατία;

Πολίτευμα κατά το οποίο την εξουσία ασκεί ο «δήμος», ο λαός.

Τι ήταν η οπλιτική φάλαγγα;

Ένα στρατιωτικό σώμα, στο οποίο ανήκαν όσοι από τους πολίτες απέκτησαν την ιδιότητα του πολεμιστή και είχαν την οικονομική ευχέρεια να εξοπλίζονται με δικά τους έξοδα.

Ποιοι ήταν οι νομοθέτες ή αισυμνήτες;

Πρόσωπα κοινής αποδοχής, προερχόμενα κυρίως από την τάξη των ευγενών, στα οποία ανατέθηκε η καταγραφή των νόμων.

Τι ήταν η εκκλησία του δήμου;

Η συνέλευση όλων των ενήλικων κατοίκων που είχαν πολιτικά δικαιώματα.

Τι ήταν η ισηγορία;

Η δυνατότητα κάθε πολίτη να παίρνει το λόγο στην Εκκλησία του Δήμου και να διατυπώνει ελεύθερα την άποψή του.

Τι ήταν η ισονομία;

Η δυνατότητα κάθε πολίτη να συμμετέχει στη διαμόρφωση και στην ψήφιση των νόμων στην Εκκλησία του Δήμου.

Τι ήταν η ιωνική επανάσταση;

Η εξέγερση των ελληνικών πόλεων της Ιωνίας στη Μικρά Ασία ενάντια στην περσική κυριαρχία.

Τι ήταν οι περσικοί πόλεμοι;

Οι συγκρούσεις μεταξύ των ελληνικών πόλεων-κρατών και της Περσικής Αυτοκρατορίας.

Τι ήταν το συνέδριο στην Κόρινθο;

Σύσκεψη εκπροσώπων από πολλές ελληνικές πόλεις-κράτη με σκοπό τη συγκρότηση αμυντικής συμμαχίας κατά των Περσών.

Τι ήταν η μάχη του Μαραθώνα;

Η πρώτη μεγάλη νίκη των Αθηναίων και των Πλαταιέων ενάντια στους Πέρσες.

Τι ήταν η μάχη των Θερμοπυλών;

Ηρωική άμυνα των Ελλήνων, κυρίως των Σπαρτιατών υπό τον Λεωνίδα, απέναντι στον περσικό στρατό του Ξέρξη, που τελικά επικράτησε λόγω προδοσίας.

Τι ήταν η Ναυμαχία στο Αρτεμίσιο;

Ναυτική σύγκρουση που έγινε ταυτόχρονα με τη μάχη των Θερμοπυλών, χωρίς ξεκάθαρο νικητή, αλλά καθυστέρησε τον περσικό στόλο.

Τι ήταν η Ναυμαχία της Σαλαμίνας;

Καθοριστική νίκη του ελληνικού στόλου, με επικεφαλής τον Θεμιστοκλή, που ανάγκασε τον Ξέρξη να αποσυρθεί στην Ασία.

Τι ήταν η μάχη των Πλαταιών;

Μεγάλη νίκη των Ελλήνων υπό την αρχηγία του Σπαρτιάτη Παυσανία, που τερμάτισε ουσιαστικά την περσική εισβολή στην Ελλάδα.

Τι ήταν η μάχη της Μυκάλης;

Νίκη του ελληνικού στρατού και στόλου στην Ιωνία, που κατέλυσε την περσική κυριαρχία στις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας.

Τι ήταν η μάχη της Ιμέρας;

Νίκη των Ελλήνων της Σικελίας ενάντια στους Καρχηδόνιους, εξασφαλίζοντας την ελληνική κυριαρχία στη Δύση.

Τι ήταν η Συμμαχία της Δήλου (ή Αθηναϊκή Συμμαχία);

Συμμαχία που ιδρύθηκε μετά τους Περσικούς πολέμους μεταξύ της Αθήνας και των πόλεων του Αιγαίου με σκοπό να αντιμετωπίσουν μελλοντική περσική επίθεση.

Τι ήταν η Καλλίειος ή Κιμώνειος Ειρήνη;

Συνθήκη ειρήνης μεταξύ της Αθήνας και της περσικής αυτοκρατορίας, με την οποία υποχρεώθηκαν οι Πέρσες να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία των ελληνικών πόλεων της Μ. Ασίας.

Τι ήταν οι Τριακοντούτεις Σπονδαί;

Συνθήκη ειρήνης διάρκειας 30 ετών, που συνήφθη μεταξύ της Αθήνας και της Σπάρτης.

Τι ήταν τα θεωρικά;

Δημόσια επιδόματα που παρείχε η αθηναϊκή πολιτεία στους πολίτες, το αντίτιμο της ελεύθερης εισόδου των πολιτών στο θέατρο.

Τι ήταν το μετοίκιο;

Ειδικός φόρος που πλήρωναν οι μέτοικοι, δηλαδή οι μη Αθηναίοι πολίτες, που είχαν εγκατασταθεί στην Αθήνα.

Τι ήταν οι λειτουργίες;

Φόροι που πλήρωναν οι πλουσιότεροι Αθηναίοι πολίτες, προκειμένου να καλυφθούν δαπάνες για στρατιωτικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις.

Τι ήταν η χορηγία;

Τα χρήματα που δίνονταν από έναν πλούσιο Αθηναίο πολίτη για τη διδασκαλία ενός θεατρικού έργου.

Τι ήταν η τριηραρχία;

Τα χρήματα που δίνονταν για τη συντήρηση και τον εξοπλισμό μιας τριήρους.

Τι ήταν η αρχιθεωρία;

Τα έξοδα της επίσημης αποστολής (θεωρίας) της πόλης της Αθήνας σε πανελλήνιες γιορτές.

Τι ήταν η εστίαση;

Τα έξοδα του δείπνου μιας φυλής σε θρησκευτικές γιορτές.

Τι ήταν η γυμνασιαρχία;

Τα έξοδα για την τέλεση αγώνων λαμπαδηδρομίας στη γιορτή των Παναθηναίων.

Τι ήταν ο Πελοποννησιακός πόλεμος;

Εμφύλια σύγκρουση μεταξύ της Αθηναϊκής και της Πελοποννησιακής συμμαχίας.

Τι ήταν η Σπαρτιατική ηγεμονία;

Η επικράτηση της πόλης της Σπάρτης ανάμεσα στις ελληνικές πόλεις μετά τη νίκη της στον Πελοποννησιακό Πόλεμο.

Τι ήταν ο Βοιωτικός ή Κορινθιακός πόλεμος;

Αντισπαρτιατικός συνασπισμός από τη Θήβα, την Κόρινθο, το Αργός και την Αθήνα.

Τι ήταν η Βασίλειος ή Ανταλκίδειος Ειρήνη;

Συμφωνία ειρήνης μεταξύ των Σπαρτιατών και των Περσών για να τερματιστεί ο Βοιωτικός-Κορινθιακός Πόλεμος.

Τι ήταν η Θηβαϊκή ηγεμονία;

Την ηγεμονία στον ελλαδικό κόσμο μετά τους Σπαρτιάτες θα διεκδικήσουν για μικρό χρονικό διάστημα οι Θηβαίοι.

Τι ήταν η πανελλήνια ιδέα;

Μια νέα πολιτική έκφραση/ιδέα που διατυπώθηκε για πρώτη φορά στα τέλη 5ου αιώνα π.Χ. από το σοφιστή Γοργία.

Τι ήταν η μακεδονική φάλαγγα;

Κύριο στρατιωτικό σώμα του στρατού του Φιλίππου.

Τι ήταν η μάχη της Χαιρώνειας;

Αντίπαλοι το μακεδονικό βασίλειο και τα συνασπισμένα στρατεύματα της Αθήνας, της Κορίνθου, της Κέρκυρας, της Λευκάδας, της Αχαΐας, των Μεγάρων, της Ακαρνανίας, της Εύβοιας και του Κοινού των Βοιωτών.

Τι ήταν το συνέδριο στη Κόρινθο;

Στο συνέδριο στην Κόρινθο συμμετείχαν όλες οι ελληνικές πόλεις εκτός από τη Σπάρτη και συμφωνήθηκαν να απαγορευτούν οι συγκρούσεις μεταξύ των ελληνικών πόλεων και να ιδρυθεί πανελλήνια συμμαχία.

Τι ήταν το Μουσείο Αλεξάνδρειας;

Ένα οικοδομικό συγκρότημα αφιερωμένο στις Μούσες, όπου συγκεντρώνονταν πνευματικοί άνθρωποι.

Τι ήταν η Βιβλιοθήκη Αλεξάνδρειας;

Η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη της αρχαιότητας με περίπου 500.000 χειρόγραφα και έδρα των γραμματικών.

Ποιοι ήταν οι γραμματικοί;

Άνθρωποι με φιλολογική παιδεία που εργάζονταν στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας.

Τι ήταν ο πάπυρος;

Η γραφική ύλη που προερχόταν από το φυτό πάπυρος, το οποίο ευδοκιμούσε στον Νείλο.

Τι ήταν η Βιβλιοθήκη Περγάμου;

Πολύ σημαντική βιβλιοθήκη στην πόλη της Περγάμου στη Μ. Ασία.

Τι ήταν η περγαμηνή;

Νέα γραφική ύλη που προερχόταν από την επεξεργασία δέρματος εμβρύου κατσίκας.

Τι ήταν το Μουσείο Περγάμου;

Οικοδόμημα που είχε την ίδια λειτουργία με τα σύγχρονα μουσεία.

Τι ήταν ο βωμός του Διός;

Αρχιτεκτονικό έργο μεγάλων διαστάσεων σε ανάμνηση της απόκρουσης των Γαλατών από τους κατοίκους της Περγάμου.

Τι ήταν η Κοινή Ελληνική;

Η μορφή της ελληνικής γλώσσας που προέκυψε και διαδόθηκε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους.

Τι ήταν η περίοδος της βασιλείας;

Η περίοδος της ρωμαϊκής ιστορίας από τον 8ο αι. έως το 509 π.Χ.

Ποιοι ήταν οι πατρίκιοι – πελάτες – πληβείοι;

Κοινωνικές τάξεις κατά την περίοδο της βασιλείας.

Ποιοι ήταν οι πατρίκιοι;

Ήταν οι Ρωμαίοι που ανήκαν στις παλαιές μεγάλες οικογένειες.

Ποιοι ήταν οι πελάτες;

Ήταν αυτοί που ζούσαν κοντά στους πατρικίους ως υπήκοοι και δέχονταν την προστασία τους.

Ποιοι ήταν οι πληβείοι;

Ήταν όλοι οι νεότεροι κάτοικοι της Ρώμης και των γύρω περιοχών.

Τι ήταν η σύγκλητος (κατά την περίοδο της βασιλείας);

Τη ρωμαϊκή σύγκλητο συγκροτούσαν οι αρχηγοί των ρωμαϊκών γενών.

Τι ήταν η εκκλησία του λαού (φρατρική);

Κατά την περίοδο της βασιλείας ήταν η συνέλευση όλων των πατρικίων και των πελατών.

Τι ήταν η δημοκρατία (res publica);

Το νέο πολίτευμα που εγκαθιδρύθηκε μετά την περίοδο της βασιλείας (509 π.Χ., εξέγερση των πατρικίων).

Ποιοι ήταν οι δήμαρχοι;

Ήταν άρχοντες που εκλέγονταν για έναν χρόνο και είχαν ως κύριο έργο την προστασία των πληβείων από τις αυθαιρεσίες των πατρικίων.

Ποιοι ήταν οι δύο ύπατοι;

Ήταν άρχοντες του ρωμαϊκού κράτους κατά την περίοδο της δημοκρατίας, οι οποίοι εκλέγονταν για έναν χρόνο και συγκέντρωναν όλες τις εξουσίες που είχε προηγουμένως ο βασιλιάς.

Ποιος ήταν ο δικτάτορας;

Όταν η πολιτεία βρισκόταν σε κρίσιμη κατάσταση, τότε για έξι μήνες όλες οι εξουσίες παραχωρούνταν σε έναν εκλεγμένο άρχοντα από τους υπάτους.

Τι ήταν το αξίωμα των τιμητών;

Ήταν άρχοντες του ρωμαϊκού κράτους κατά την περίοδο της δημοκρατίας.

Τι ήταν η σύγκλητος (κατά την περίοδο της Res publica);

Εκπροσωπούσε την ιστορική συνέχεια του ρωμαϊκού κράτους.

Τι ήταν η λοχίτιδα εκκλησία;

Ήταν η συνέλευση όλων των στρατευμένων πολιτών, πατρικίων και πληβείων.

Τι ήταν η φυλετική εκκλησία;

Στην αρχή ήταν η συνέλευση των πληβείων, μετά όμως την εξίσωση των τάξεων την αποτέλεσαν όλοι οι Ρωμαίοι.

Τι ήταν η φρατρική εκκλησία;

Ήταν η συνέλευση των πατρικίων.

Τι ήταν η Δωδεκάδελτος;

Η νομοθεσία των Ρωμαίων.

Τι ήταν ο αγροτικός νόμος?

Νόμος του Τιβέριου Γράκχου, σύμφωνα με τον οποίο δεν επιτρεπόταν σε κανένα πολίτη να κατέχει ιδιοκτησία μεγαλύτερη από 500 πλέθρα γης.

Τι ήταν η Ηγεμονία (Principatus);

Το μοναρχικό πολίτευμα που καθιέρωσε ο Οκταβιανός Αύγουστος.