Kaarten: Nederlands in de bovenbouw mondelinge taalvaardigheid | Quizlet

begrijpend luisteren

verwijst naar de auditieve tegenhanger van begrijpend lezen

cognitieve academische taalvaardigheid (CAT)

De vaardigheid om taal op een abstract niveau te kunnen gebruiken om zo in een schoolse context nieuwe informatie te kunnen verwerven en verwerken.

cognitieve taalfuncties

de spreker hanteert cognitieve functies van taal om te verwijzen naar betekenissen en concepten. via taal benoemt en ordent hij de werkelijkheid

Communicatief taalonderwijs

het vergroten van de communicatieve competentie en weerbaarheid van de leerlingen

communicatieve competentie

het vermogen tot communiceren

grammaticale competentie

de taalgebruiker beschikt over fonologische en syntactische vaardigheden en over een adequate woordenschat

tekstuele competentie

de taalgebruiker is vaardig in het doorzien van de opbouw van teksten en kan teksten structureren

strategische competentie

de taalgebruiker kan strategieën hanteren om communicatieve doelen te bereiken

functionele competentie

de taalgebruiken kan zijn taalgebruik aanpassen aan specifieke contexten

convergente vragen

vragen die leiden tot 1 voorspelbaar antwoord (dat goed of fout is)

dagelijks algemeen taalgebruik (DAT)

concrete taal die een kind in dagelijkse situaties verwerft en in dagelijkse situaties nodig heeft

divergente vragen

vragen die de leerling creatief laten denken en zelf formuleren (waarbij het antwoord niet direct voorspelbaar is)

feedback

de leraar schenkt in zijn reactie op leerlingen aandacht aan verbeteren

functies van taal

de verschillende gebruiksmogelijkheden van taal

communicatieve functie van taal

taal wordt gebruikt om te communiceren met anderen

conceptualiserende functie van taal

taal wordt gebruikt om de werkelijkheid te ordenen

expressieve functie van taal

taal wordt gebruikt om uitdrukking te geven aan persoonlijke emoties

gesprekspatronen

de manieren waarop de bijdragen aan een gesprek zijn gestructureerd

gesprekssituaties

situaties waarin een gesprek plaatsvindt (ook wel communicatieve situatie)

gesprekssoorten

verschillende soorten mondelinge teksten (bijv. kringgesprek, interview, uitleg)

interactie

een onderwijssituatie waarbij leerlingen vooral zelf aan het woord komen

interactief taalonderwijs

hierbij gaat het om het vergroten van de grammaticale, tekstuele, communicatieve, strategische en sociolinguïstische competentie van de leerlingen

jeugdliteratuur

taaldomein waarin het stimuleren van het lezen van literaire teksten centraal staat

kerndoelen

een beschrijving van wat er op een vakgebied aangeboden moet worden

kritisch luisteren

luisteren met de bedoeling om je een mening te vormen

luisterdoelen

de luisteraar kan bij het luisteren verschillende doelen hanteren (iets te weten komen, mening vormen, handelingen uitvoeren)

luistervaardigheid

de luisteraar koppelt betekenissen aan klanken

mondeling presenteren

de spreker houdt een voordracht in de vorm van een monoloog

referentieniveaus

een beschrijving van het niveau dat leerlingen op de diverse taaldomeinen moeten halen

relaties in teksten

de denkrelaties die in een tekst tussen woorden, woordgroepen en zinnen worden uitgedrukt

schrijven / lezen

schrijven is de vaardigheid om een tekst te kunnen schrijven, lezen is de vaardigheid om een tekst te kunnen lezen en begrijpen

sociale taalfuncties

de spreker hanteert sociale taalfuncties die betrekking hebben op de interactie tussen mensen

spreekdoelen

een spreker heeft bewust of onbewust altijd een doel moet wat hij zegt

spreektechniek

de spreker heeft controle over zijn tong-, lip-, en gehemtespieren, zodat hij klanken op een juiste manier kan produceren (onderdeel van logopedie)

spreekvaaridgheid

de vaardigheid om goed te kunnen spreken

spreken / luisteren

spreken is spreken in een geïsoleerde situatie (bijv. spreekbeurt), luisteren is luisteren in een geïsoleerde situatie (bijv. naar een verhaal)

strategisch taalonderwijs

leerlingen bewust maken van strategieën voor compleet taaltaken in relatie tot hun doel

taakgericht taalonderwijs

hierbij gaat het om het vergroten van de communicatieve competentie en weerbaarheid van de leerlingen

taal bij alle vakken

hierbij gaat het om een optimaal gebruik van taal bij alle vakken

taalaanbod

de taal die de leerkracht aan de leerlingen aanbiedt

taalachterstand

een relatief laag taalvaardigheidsniveau in vergelijking met moedertaalsprekers van ongeveer dezelfde leeftijd

taalbeschouwing

taaldomein waarin het reflecteren op taal als systeem, op het gebruik van taal en op de functie van taal centraal staat

taalfuncties

de verschillende gebruiksmogelijkheden van taal

communicatieve functie van taal

taal wordt gebruikt om te communiceren met anderen

conceptualiserende functie van taal

taal wordt gebruikt om de werkelijkheid te ordenen

expressieve functie van taal

taal wordt gebruikt om uitdrukking te geven aan persoonlijke emoties

taalgebruiksbewustzijn

de taalgebruiker bezit het vermogen zijn eigen mondelinge taalgedrag tot object van denken te maken

taalontwikkelingsfasen

de fasen die een kind achtereenvolgens doorloopt in zijn moedertaalontwikkeling

taalvariatie

De verscheidenheid in taalgebruik tussen mensen en groepen mensen. De concrete verschijningsvormen van taalvariatie worden taalvariëteiten genoemd.

taalverwerving

Het verwerven van spraak en het verwerven van inzicht in het hanteren van grammaticale en communicatieve regels.

technisch luisteren

luisteren waarbij het gaat om de verschillen tussen klanken te horen of om het nazeggen van aangeboden informatie

traditioneel taalonderwijs

taalonderwijs dat overwegend gericht is op vorm, dat is opgedeeld in afzonderlijke deelgebieden en dat binnen die domeinen verschillende deelvaardigheden onderscheidt en instrueert

voor- en vroegschoolse educatie (VVE)

Programma's voor voor- en vroegschoolse educatie (VVE) met als doel kinderen in achterstandssituaties extra te stimuleren in hun (taal)ontwikkeling om zo de start in het basisonderwijs te vergemakkelijken.

woordenschat

taaldomein waarin het verwerven van woordvormen en woordbetekenissen centraal staat