kapitel 5

Gesundheit und Gesundheitssystem

Zdrowie i system opieki zdrowotnej

sich an eine Ärztin/einen Arzt wenden

skonsultować się z lekarką/lekarzem

einen Termin bei der Hausärztin/dem Hausarzt/der Fachärztin/dem Facharzt bekommen/vereinbaren

umówić się na wizytę u lekarki/lekarza rodzinnego/specjalisty

gesetzlich/privat krankenversichert sein

być objętym ustawowym/prywatnym ubezpieczeniem zdrowotnym

Es besteht eine Krankenversicherungspflicht.

Istnieje obowiązek wykupienia ubezpieczenia zdrowotnego.

erste Ansprechpartnerin/erster Ansprechpartner im Krankheitsfall sein

być osobą pierwszego kontaktu w przypadku choroby

in einer Praxis/Praxisgemeinschaft arbeiten

pracować w prywatnym gabinecie/prywatnej grupie zawodowej

die Verantwortung für das Wohl seiner Patienten tragen

być odpowiedzialnym za dobro swoich pacjentów

fachlich gute Arbeit leisten/machen

wykonywać kompetentnie swoją pracę

finanzielle Aspekte der Praxis im Auge behalten

pilnować finansowych aspektów praktyki

das Vertrauen der Patienten gewinnen

zdobywać zaufanie pacjentów

Untersuchungen durchführen

przeprowadzać badania

Diagnosen stellen

postawić diagnozę

Medikamente verschreiben

przepisywać leki

eine Überweisung zum Spezialisten schreiben

napisać skierowanie do specjalisty

die medizinische Versorgung gewährleisten

(za)gwarantować opiekę medyczną

Der informierte Patient

Świadomy pacjent

Symptome … eintippen/eingeben

wpisać objawy dolegliwości do wyszukiwarki

Zeit sparen

oszczędzać czas

sich auf einen Arztbesuch gut vorbereiten

dobrze przygotować się do wizyty

unter Zeit- und Kostendruck arbeiten/leiden

pracować/cierpieć pod presją czasu i kosztów

Empfehlungen und Therapievorschläge … überprüfen

przejrzeć zalecenia terapeutyczne

(kein) medizinisches Fachwissen besitzen

(nie) posiadać wiedzy medycznej

sich Hintergrundinformationen holen

uzyskiwać informacje ogólne

sich mit anderen über die eigene Krankheit austauschen

wymieniać się informacjami o chorobie

Trost und Rat finden

znaleźć pocieszenie i poradę

Onlinelexika / Gesundheitsportale erscheinen

pojawiają się encyklopedie internetowe / portale zdrowotne

von Fachleuten empfohlen werden

być zalecanym przez specjalistów

sich für die Recherche Zeit nehmen

poświęcić czas na poszukiwania

Fehler können auftreten.

Mogą wystąpić błędy.

das Krankheitsverständnis verbessern

polepszyć rozumienie choroby

Gesundheitsapps … einsetzen

wykorzystywać aplikacje zdrowotne dla dobra pacjenta

Kritik persönlich nehmen

przyjąć krytykę osobiście

sich als Arzt zurückhalten

jako lekarz pozostawać w cieniu

auf zuverlässige Informationsquellen verweisen

odwoływać się do wiarygodnych źródeł

Man braucht etwas Fingerspitzengefühl.

Potrzeba trochę wyczucia.

auf die Unabhängigkeit der Seite achten

zwracać uwagę na niezależność strony

ökonomisch geprägt sein

być ekonomicznym

Informationen durch Studien ausreichend belegen

uzasadnić informacje badaniami

auf Quellenangaben verweisen

powoływać się na źródła

bestimmte Faktoren berücksichtigen

brać pod uwagę pewne czynniki

eine nützliche Sache sein

być czymś użytecznym

Risiken und Nebenwirkungen

Ryzyko i działania niepożądane

aus der Medikamentenforschung stammen

pochodzić z badań nad lekami

ein neues Medikament testen

testować nowy lek

ein Medikament mit einem Wirkstoff erhalten

dostać lek z substancją czynną

ein Scheinmedikament einnehmen

przyjmować placebo

etwas in Untersuchungsreihen beweisen

udowadniać coś w seriach badań

Positive Wirkungen/Nebenwirkungen treten auf

występują pozytywne efekty/działania niepożądane

einen heilenden Effekt hervorrufen

wywołać efekt leczniczy

Wirksamkeit auf Erwartungen zurückführen

przypisywać skuteczność pozytywnym oczekiwaniom

eine klinische Studie abbrechen müssen

musieć przerwać badanie kliniczne

Der Glaube ... kann die Wirkung auslösen.

Przekonanie może wywołać efekt.

noch einen Schritt weitergehen

pójść o krok dalej

im Verdacht stehen, Kopfschmerzen zu verursachen

być podejrzewanym o powodowanie bólów głowy

keine Schmerzen hervorrufen

nie powodować bólu

ein Schmerzprotokoll führen

prowadzić dziennik bólu

Zusammenhang zwischen Stress und Erwartung untersuchen

badać związek stresu i oczekiwania

Stress für negativ halten

uważać stres za negatywny

mehr körperliche Beschwerden haben

mieć więcej dolegliwości fizycznych

zu noch mehr Stress führen

prowadzić do jeszcze większego stresu

Stress als Herausforderung verstehen

rozumieć stres jako wyzwanie

sich für eine Sportart interessieren

interesować się sportem

Sportveranstaltungen besuchen

uczestniczyć w imprezach sportowych

Sportberichte im Fernsehen sehen

oglądać relacje sportowe

ein leidenschaftlicher Athlet sein

być sportowcem z pasją

wahnsinnig gern Sport machen/treiben

uwielbiać uprawiać sport

über sportliche Aktivitäten nachdenken

pomyśleć o zajęciach sportowych

nicht auf körperliche Aktivitäten verzichten wollen

nie chcieć rezygnować z aktywności

etwas als elitär bezeichnen

nazywać coś elitarnym

am gleichen Strang ziehen

tworzyć sojusz

seinen eigenen Kopf haben

być upartym

Abwehrmaßnahmen ergreifen

podejmować działania obronne

sich auf das Erscheinungsbild auswirken

mieć wpływ na wygląd

für jemanden ein/kein Problem darstellen

stanowić problem (lub nie)

neunmalklug sein

być mądrzejszym od innych

am längeren Hebel sitzen

być w lepszej sytuacji

den Braten riechen

wietrzyć niebezpieczeństwo

Zu wenig Bewegung

Zbyt mało aktywności fizycznej

die Bewegungsgewohnheiten von Kindern analysieren

analizować nawyki aktywności

Daten auswerten

analizować dane

eine Aussage der WHO bestätigen

potwierdzać oświadczenie WHO

eine Gesundheitsgefahr des 21. Jh. sein

być zagrożeniem zdrowia XXI w.

sich zu wenig bewegen

ruszać się zbyt mało

um 37 Prozent sinken

spadać o 37%

in Sportvereinen Mitglied sein

być członkiem klubów sportowych

das Defizit nicht ausgleichen können

nie móc uzupełnić deficytu

keine genauen Daten liefern

nie dostarczać dokładnych danych

einen Zusammenhang mit Medienkonsum vermuten

podejrzewać związek z konsumpcją mediów

sich im Freien bewegen

ruszać się na zewnątrz

etwas gemeinsam unternehmen

zrobić coś razem

zu wenig Angebote haben

mieć zbyt mało ofert na aktywny czas wolny

für das Bewegungsdefizit verantwortlich sein

być odpowiedzialnym za deficyt ruchu

Wettkämpfe in Computer-/Videospielen austragen

rywalizować w grach

als Individual- oder Mannschaftssport durchgeführt werden

być realizowanym jako sport indywidualny/zespołowy

zu den beliebtesten E-Sport-Spielen zählen

należeć do najpopularniejszych gier

motorische und geistige Fähigkeiten benötigen

potrzebować umiejętności motorycznych i umysłowych

als Mutterland gelten

uchodzić za ojczyznę

als Sportart (nicht) anerkannt sein

być (nie)uznanym za sport

das Hauptkriterium nicht erfüllen

nie spełniać głównego kryterium