Begrippen H10 blz 305

Voeding en vertering

actieve plaats

De plaats waar het enzymmolecuul bindt aan het substraatmolecuul.

activeringsenergie

De energie die nodig is om de reactie te starten.

additieven

Stoffen die zijn toegevoegd om het voedingsmiddel aantrekkelijker of langer houdbaar te maken.

ADH

aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van een voedingstof.

ADI

Aanvaardbare dagelijkse inname; de maximale hoeveelheid van een additief die je per dag per kg lichaamsgewicht zonder problemen kunt eten.

alvleessap

bevat de pH verhogende stof HCO3' en enzymen die koolhydraten, eiwitten en vetten verteren.

aminozuren

bouwstenen van eiwitten

amylase

Enzym dat zetmeel afbreekt.

antiport

Transport waarbij stoffen samen in tegengestelde richting door een membraan bewegen.

apolair

met een gelijke ladingsverdeling

appendix

wormvormig aanhangsel van de blinde darm.

atherosclerose

Dichtslibben van de slagaders door vetophoping.

bilirubine

afbraakproduct van hemoglobine, afkomstig uit levercellen.

blindedarm

begin van de dikke darm

chylomicron

Een blaasje vetten, verpakt in een hydrofiele coating

chymotryptase

Enzym uit de alvleesklier dat eiwitmoleculen en polypeptiden afbreekt.

condensatie

Reactie bij de assimilatie van moleculen waarbij water afsplitst.

cotransport

Transport waarbij stoffen samen bewegen samen door een membraan.

darmflora (microbiotica)

de verschillende soorten in je darmkanaal.

darmplooien

Golfvormige opbouw wand van de dunne darm, waardoor het oppervlak voor de resorptie vergroot.

darmsapklieren

Klieren in de darmwand die darmsap met enzymen afgeven aan de dunne darm.

denatureren

Verlies van de ruimtelijke structuur van eiwitten, waardoor ze ook hun werking verliezen.

diglyceride

Vetachtige stof, bestaat uit glycerol en twee vetzuren.

dikke darm

Deel van het verteringskanaal na de dunne darm, bevat bacteriën (darmflora). Haalt water uit de voedselbrij.

dipeptidase

Enzym dat een dipeptide splitst in twee aminozuren.

dipeptiden

een molecuul dat bestaat uit twee aminozuren.

disacharide

twee aan elkaar gekoppelde monosachariden, bijvoorbeeld twee moleculen glucose vormen maltose

dunne darm

Deel van het verteringskanaal tussen de maag en dikke darm.

eiwitten

bouwstof voor onder andere enzymen en spieren en brandstof

emulsie

Een mengsel van vloeistoffen die normaal gesproken niet mengen (zoals water en olie)

endeldarm (rectum)

Laatste stuk van de dikke darm, slaat ontlasting op.

enzymen

Eiwitten die een specifieke reactie versnellen zonder zelf te veranderen.

enzym-substraatcomplex

binding van een enzymmolecuul met het bijbehorende substraatmolecuul.

gal

Product van de lever, draagt bij aan de vertering van vetten door het oppervlak van vetdruppels te vergroten (emulgeren). De galblaas slaat gal tijdelijk op.

gebreksziekte

Ziekten die ontstaan bij een gebrek aan een vitamine.

HDL ("high density lipoproteins')

Transportblaasjes in de bloedbaan met veel eiwitten die cholesterol uit de bloedbaan naar de lever transporteren.