1/22
Looks like no tags are added yet.
Name | Mastery | Learn | Test | Matching | Spaced |
---|
No study sessions yet.
Arthropoda
geleedpotigen
Lichaamsopbouw van arthropoda
Bilateria, segmenten (gedeeltelijk vergroeid); soms kop, thorax (of cephalothorax/porosoma) en abdomen, exoskelet uit chitine/proteinen en soms calciumzouten, ecdysozoa; vervelling hormonaal gecontroleerd (noodzakelijk), gelede aanhangsels; monddelen, poten, antennes, vleuges, (flexibiliteit), complexe ogen (facetogen met ommatidia): elk eigen lens en lichtgevoelig, en simpele ogen (ocelli): licht van donker onderscheiden
Lichaamsfuncties arthropoda: circulatiesysteem
Open circulatiesysteem: bloed stroomt van hart naar kop en dan vrij naar lichaam, dan terug naar hart via eenrichtingskleppen in posterieur vat.
Lichaamsfuncties arthropoda: zenuwstelsel
dubbele ventrale zenuwstreng verbindt ganglia in segmenten en hersenen, 3 dorsale ganglia anterior in het lichaam; voeren vooral controlerende functie uit en niet een stimulerende zoals bij vertebraten.
Lichaamsfuncties arthropoda: excretiestelsel
Variatie naargelang groep. Buisjes van Malpighi zijn overgang tussen midden en einddarm, buisjes baden in bloed en zorgen voor vloeistoftransport, afvalstoffen worden door buisjes geabsorbeerd en via einddarm verwijderd van lichaam, meeste water en zout in in de afvalvloeistoffen worden herabsorbeerd door einddarm en terug vervoerd naar het lichaam
Lichaamsfuncties arthropoda: ademhaling
Varieert per groep: Insecta: tracheeen, Crustacea: kieuwen, Arachnida: boeklongen. Ademhalingssysteem bestaat uit kleine vertakte met cuticula bedekte trachea: zorgen voor o2 transport en diffusie over bijliggende celmembranen van individuele cellen. Spiracula = mondingen in exoskelet om o2 naar trachea te brengen.
Lichaamsfuncties arthropoda: voortplanting
Gescheiden geslacht, interne bevruchting, soms pathogenese.
Parthenogenese
Maagdelijke/ ongeslachtelijke voortplanting.
Classificatie Arthropoda
Arachnida, Crustacea, Insecta, Myriapoda
Chelicerata (Arachnida)
Spinachtigen
Crustacea
Kreeftachtigen
Insecta
Insecten, hexapoda
Myriapoda
Chilopoda (duizendpoten) en Diplopoda (miljoenpoten)
Voorbeeld van Chelicerata (Arachnida)
Tekens en mijten.
Tekens kenmerken
Parasieten, cephalothorax en abdomen gefuseerd in ovoid lichaam.
Voorbeelden van tekens en hun ziektes
Hondeteek, hertenteek. Ziekte van Lyme; schroefvormige bacterie overgedragen door teek.
Voorbeelden van mijten
Huisstofmijt, demodex.
Kenmerken van Insecta
Leven in alle habitats op land, zoetwater en weinig marien, grootste groep. Kop met antennes, labrum, paar mandibulae, paar maxillae en labium (monddelen). Thorax met 6 poten en abdomen. Meestal vleugels op thorax (2 paar of 1 paar+halters), bestaan uit chitine en eiwitten, uitgegroeid uit lichaamswand, vaak bedekt met gekleurde schubben. Communicatie via ultrasoon of feromoon. Metamorfosen. Facetogen en ocelli. Soms ook gevoelreceptoré of tympanum.
Voorbeeld gedeeltelijke metamorfose
chinch bug
Voorbeeld volledige metamorfose
Vlinders
Voorbeelden van Insecta
Huisvlieg, mensenvlo, mensenluis...
Nut Insecta
Belangrijke voedselbron, economisch interessant (bestuiving gewassen), proefdiermodel voor onderzoek (Drosophila melanogaster)
Nadeel Insecta
Toxines, schade aan gewassen (insecta=herbivoren), verspreiden van infectieziektes