Aardrijkskunde begrippen hoofdstuk 6: natuurkrachten in Nederland (de Geo) | Quizlet

verval

Hoogteverschil tussen twee plaatsen aan een rivier.

aanslibbingskust

Kust waarbij de afzetting van materiaal overheerst.

basisveen

Veen dat aan de basis ligt van de Holocene afzettingen in Nederland.

biodiversiteit

Variatie aan levensvormen in de natuur.

bio-industrie

Andere naam voor intensieve veehouderij, omdat het dier een 'machine' is en de stal de 'fabriek'.

bodem

Het bovenste deel van de grond waar planten in wortelen en dat in meer of mindere mate is verkleurd door organisch materiaal en uitspoeling.

bodemerosie

het verdwijnen van de bovenste vruchtbare bodemlaag

dekzand

Afzetting van zand door de wind in de laatste ijstijd.

droogmakerij

een drooggemalen meer, waar de waterstand kunstmatig wordt geregeld

duin

Door de wind opgeworpen heuvels van zand.

esdorp

nederzetting op de zandgrond met geconcentreerde bebouwing

gemengd bedrijf

landbouwbedrijf met zowel akkerbouw als veeteelt

geologische tijdschaal

De geologische geschiedenis verdeeld in een aantal perioden.

getij

De dagelijkse beweging van opkomend en afgaand water.

glaciaal

Periode waarin de gemiddelde temperatuur o9p aarde een paar graden daalde. Heet ook wel ijstijd.

glaciale landschapsvorm

Vorm in het landschap die is onttaan door landijs (gletsjers).

gletsjer

IJsveld in het hooggebergte dat onmerkbaar langzaam de berg afschuift.

graft

Evenwijdig aan de hoogtelijnen gelegen steile rand of 'knik' begroeid met bomen en struiken om bodemerosie tegen te gaan.

grondsoort

Los materiaal aan de oppervlakte van de aardkorst

grondwaterpeil

De bovenkant van het grondwater.

heuvelland

gebied met een hoogteligging tussen de 200 en 500 meter

Hollandveen

Veen dat in sommige delen van Nederland aan de oppervlakte ligt.

Holoceen

Geologische periode vanaf 12.000 jaar geleden tot nu.

hoogtelijn

Lijn op een kaart die plaatsen verbindt die even hoog liggen.

ijstijd

Periode waarin de gemiddelde temperatuur op aarde een paar graden daalde. Heet ook wel glaciaal.

inklinking

daling van de bovenkant van de grond door ontwatering

insnijding

het dieper worden van een dal door de uitschurende werking van een beek of rivier

intensieve veeteelt

Veeteelt waarbij veel kapitaal en kennis per hectare wordt gebruikt. Zelfde als bio-industrie

Intensivering

Het vergroten van de opbrengst per hectare of per dier door middel van kennis en geld.

interglaciaal

Warmere periode tussen twee ijstijden in. Heet ook tussenijstijd.

jonge duinen

Duinen die vanaf ongeveer het jaar 800 zijn gevormd.

jonge zeeklei

Zeeklei die is afgezet in gebieden die sinds ongeveer het jaar 500 v. Chr. door de zee zijn overstroomd.

keileem

Grondmorene bestaande uit een mengsel van keiden grind, zand en leem.

klei

Grondsoort met een fijne korrelgrootte (kleiner dan 0,002 mm).

kwelder

Een begroeid stuk land dat direct aan zee grenst en alleen bij hoge vloed overstroomt.

landijs

laag eeuwige sneeuw op het land die tot ijs is samengeperst

landschap

een deel van het aardoppervlak met een eigen uitzicht

löss

Afzetting van fijne deeltjes door de wind in de laatste ijstijd.

middelgebergte

Gebied waar de meeste bergtoppen tussen de 500 en 1.500 m hoog zijn.

opheffing

Het langzaam omhoog komen van gebieden door endogene krachten

oude duinen

Duinen die vanaf ongeveer 6.000 jaar geleden tot ongeveer het jaar 800 zijn gevormd.

oude zeeklei

Afzettingen van (zand en) klei in het waddengebied achter de oude duinen.

Pleistoceen

Geologische periode vanaf 2,6 miljoen jaar tot 12.000 jaar geleden.

polder, de

door mensen gemaakt land tussen dijken, waar vroeger water was en de waterstand wordt geregeld

puinwaaier

Waaiervormige afzetting die zich vormt als de stroomsnelheid van een rivier sterk vermindert.

regiem

Schommelingen in de waterafvoer van een rivier (in de loop van een jaar).

regressie

periode waarin de invloed van de zee afneemt

relatieve zeespiegelstijging

De combinatie van de absolute zeespiegelstijging en het effect van de bodemdaling.

reliëf

hoogteverschillen in landschap

schaalvergroting

een bedrijf kan en gaat meer producten produceren

specialiseren

Het zich geheel richten (bezig gaan houden met) van een bedrijf of persoon op een bezigheid,

strandwal

Zandbank die door de branding is opgeworpen en boven zeeniveau ligt.

stuwwal

Door landjs opgedrukte heuvel.

terp

Kunstmatige heuvel die door de bewoners zelf is opgeworpen met grond en afval.

tongbekken

Door het landijs uitgediept rivierdal.

transgressie

Periode waarin de invloed van de zee toeneemt.

veen

Grondsoort die bestaat uit (half) vergane plantenresten.

Veenontginning

ontgonnen veenlandschap met een strokenverkaveling

veenoxidatie

Het verteren van plantenresten in het veen, omdat ze niet meer onder water zitten en er zuurstof bij kan komen.

verhang

Het verval per kilometer.

verkaveling

De verdeling van grond in aparte akkers en weilanden

verlanding

Het dichtgroeien van open water als gevolg van veenontwikkeling in ondiep water.

vermesting

Er komt meer mest in de grond dan de planten kunnen gebruiken. Een deel van de mest komt ook in het grondwater terecht.

vlechtende rivier

Snelstromende rivier met veel ondiepe waterlopen.

zand

Grondsoort met een grove korrelgrootte (0,06 tot 2 mm).

zeekleipolder

polder die is ontstaan door het bedijken van een kwelder