GZ-forever - Woordenschat

Beroepsgeheim

Geheimhouden van alle vertrouwelijke informatie die je ontvangt door je beroep uit te oefenen

Gezond zijn

Evenwicht tussen fysieke, psychisch en sociaal welbevinden

Ziek zijn

Verstoorde wisselwerking tussen het fysiek, psychisch en sociaal welbevinden

Behoefte

Nood, verlangen, doelstelling dat voor iedere mens uniek en dynamisch is (Theorie van Maslow)

Welzijn

Mate waarin de behoefte kan bevredigd worden en het individu zich goed voelt

Welvaart

Aanwezigheid van beschikbare middelen binnen de maatschapij/het gezien om aan welzijn te kunnen doen

Micro-organisme

Verzamelnaam voor bacteriën, virussen, schimmels, …

Besmetting

Overdragen van MO via verschillende wegen (Aerogeen, cutaan, enteraal, …)

Infectie

Vermenigvuldigen van MO in het lichaam

Kruisbestemming

MO worden overgedragen naar een ander lichaam/oppervlak via een voorwerp, voedsel, handen, …

Immuniteit

Vermogen om weerbaar te zijn tegen ziekteverwekkende MO

mRSA

Resistente huidbacterie (ongevoelig voor AB) die zorgt voor een verminderde weerstand bij mensen met een verzwakt immuunsysteem

Preventie

Voorkomen van klachten, ziektes, problemen, … via een goede levenstijl, hygiëne, … (primaire, secundaire en tertiaire preventie!)

Vitale parameters

Pols, Ademhaling, Temperatuur, Bewustzijn, Bloeddruk

Lichaamstemperatuur

Ideaal: 36,5°C - 37,5°C --> Koorts vanaf 38°C

Polsfrequentie

Ideaal: 60-80 slagen/min

Bradycardie

Te lage hartslag : < 60 slagen/min

Tachycardie

Te hoge hartslag : > 100 slagen/min

Bloeddruk

Ideaal: 120/80 mmHg

Hypertensie

Te hoge bloeddruk : > 140mmHg systolische bloeddruk (bovendruk)

Hypotensie

Te lage bloeddruk : < 90mmHg systolische bloeddruk (bovendruk)

Hypostatische bloeddruk

Bloeddrukval door plots rechtstaan (symptoom: zwart zien voor de ogen bij plots rechtsstaan)

Ademhaling

Ideaal: 12-18 AH/+min

Bradypneu

Vertraagde ademhalingsfrequentie : <12 AH/min

Tachypneu

Versnelde ademhalingsfrequentie : >20 AH/min

Bewustzijn

Vermogen om de buitenwereld waar te nemen, pijn te voelen, na te denken, te oordelen, …

Pijn

Behorend tot het cognitiepatroon van Gordon, subjectieve uiting van de waarschuwing van het lichaam.

Diversiteit

Verscheidenheid tussen mensen ifv cultuur, religie, seksualtiteit, …

Detailzorg

Alle zorgen ifv details, haarverzorging, nagelverzorging, huidverzorging, voetverzorging, …

Nazorg

Alle taken na de zorg, kamer opruimen, zorgvrager comfortabel zetten (water dichtbij, …)

Hematoom

Blauwe plek

Dacubitus

Doorligwonde, beschadiging van de huid op plaatsen van drukpunten (uitstekend bot) in verschillende fasen die zeer pijnlijk zijn. Belangrijkste fase voor de ZK ifv preventie - fase 1, niet wegdrukbare roodheid

Intertrigo

Smetten, inflammatoire huidaandoening ter hoogte van huidplooien (boezem, lies, hals, oksel, …) die een jeukende, branderige roodheid geeft.

Oraal

Via de mond

Percutaan

Via transdermale weg (door de huid)

Subcutaan

Via de subcutis (enige inspuiting die de ZK mag toedienen na delegatie door de vpk = gefractioneerde heparine)

Inhalatie

Medicatie voorgeschreven onder de vorm van gas = aërosol

Zuurstofsaturatie

Ideaal : 95-100% --> Te lage saturatie: 90% of lager = desaturatie

Chronische veneuze insufficiëntie

Aandoening in de onderste ledematen waarbij de bloedvaten het bloed moeilijker terug naar het hart kunnen stuwen (kapotte kleppen)

Spataders

Uitgezette aders in de onderste ledematen

Oedeem

Opgestapeld vocht in het weefsel van de onderste ledematen nadat er openingen ontstaan in de aders, het bloed verplaatst zich naar het weefsel.

Compressietherapie

Ondersteuning van de bloedvaten in de onderste ledematen door druk aan te brengen via steunkousen

Rosidal

Windels, korte rek (in praktijk 2/been)

Dauer

Windels, lange rek (in praktijk 1/been)

Cholesterol

Vetachtige stof die naast de lichaamseigen aanmaak ook via de voedinng wordt opgenomen. Bestaande uit HDL (goede) en LDL (slechte) cholesterol

Cholesterolgehalte

Ideaal:

Hypercholestoreamie

Te hoog: >200 mg/dl

Diabetes

Auto-immuunziekte (afweersysteem valt de lichaamseigen cellen aan) waarbij er geen insuline (Type1) of te weinig insuline (Type2/ouderdomsdiabetes) wordt aangemaakt.

Glycemie

Bloedsuikerwaarde --> Ideaal: 80-120 mg/dl bloed

Hyperglycemie

Te hoog: >120 mg/dl bloed

Hypoglycemie

Te laag: <80 mg/dl bloed

Capillaire bloedafname

Bloedafname door middel van vingerprik

Veiligheidshouding

Stabiele zijlig wanneer een zv buiten bewustzijn is maar wel nog ademt

Reanimatie

Kunstmatige overnamen van de AH en bloedsomloop van een zv. --> Praktijk: 30x pompen afgewisseld met 2x ademen

AFD

Reanimatie toestel (Definitie niet volledig)