HISTOLOGIA NABŁONKI

tkanka nabłonkowa

Gdzie okrywający jednowarstwowy PŁASKI

Wyściółka naczyń (śródbło- nek); surowicza wyściółka jam: osierdzia, opłucnej, otrzewnej (mezotelium)

Gdzie okrywający jednowarstwowy SZESCIENNY

Pokrywający jajnik, tarczyca

Gdzie okrywający jednowarstwowy WALCOWATY

Wyściółka jelit, pęcherzyka żółciowego

Gdzie okrywający wielowarstwowy płaski rogowaciejący

naskórek

gdzie okrywający wielowarstwowy plaski NIErogowaciejący

Jama ustna, przełyk, krtań, pochwa, kanał odbytu

gdzie okrywający wielowarstwowy sześcienny

Gruczoły potowe, dojrzewa- jące pęcherzyki jajnikowe

gdzie okrywający wielowarstwowy przejściowe

Pęcherz moczowy, moczo- wód, miedniczki nerkowe

gdzie okrywający wielowarstwowy walcowaty

spojówka oka

gdzie okrywający wielorzędowy

Wyściółka tchawicy, oskrzeli, jamy nosowej

Białka najbardziej charakterystyczne dla blaszki podstawnej

kolagen typu IV, lamininy, nidogen i perlekan

Kolejno od góry połączenia komórek nabłonkowych

1. mikrokosmki

2. połączenia ścisłe (zamykające)

3. połączenia zwierające

4. desmosom

5. połączenia komunikacyjne

6. hemidesmosom

Desmosomy i połączenia komunikacyjne mają formę…

płytek

Połączenia komunikacyjne utworzone są przez

koneksony

Czy poł. komunikacyjne to mocne połączenia?

nie, służą bardziej jako kanały umożliwiające przepływ cząsteczek

rola hemidesmosomów

przytwierdzenie komórek nabłonkowych do leżącej pod nimi błony podstawnej

Główne przezbłonowe białka POŁĄCZEŃ SCISLYCH

okludyny, Klaudyny, białka ZO

Główne przezbłonowe białka POŁĄCZEŃ ZWIERAJĄCYCH

e-kadheryny, kompleksy katenin

Główne przezbłonowe białka DESMOSOMÓW

białka z rodziny kadheryn (desmogleiny, desmokolina)

Główne przezbłonowe białka HEMIDESMOSOMÓW

integryny

Główne przezbłonowe białka POŁĄCZEŃ KOMUNIKACYJNYCH

koneksyny

Rola połączeń ścisłych

tworzą uszczelniający pas pomiędzy przyległymi komórkami, który otacza cały obwód komórki i określany jest wtedy jako obwódka zamykająca.

Rola połączeń zwierających

miejscami silnego przylegania komórek

Połączenia ściśle gdzie?

są umiejscowione w najbardziej apikalnej części komórki

Pęcherzyca

obejmujące naskórek lub nabłonki wielowarstwowe płaskie błony śluzowej jamy ustnej rozwijają się w wyniku nieprawidłowej funkcji desmosomów. Jest ona skutkiem reakcji autoimmunologicznej skierowanej przeciw określonym cząsteczkom desmoglein, co zmniejsza adhezję komórek

Koneksyny

tworzą heksameryczne kompleksy zwane koneksonami, z których każdy ma wewnętrzny hydrofilowy por o średnicy 1,5 nm.

Celiakia

zanik mikrokosmków rąbka prążkowanego komórek absorpcyjnych jelita cienkiego. Jest ona spowodowana reakcją immunologiczną skierowaną przeciw glutenowi

Co pokrywa mikrokosmki w nabłonku jelit?

gruba warstwa glikokaliksu

Stereocilia gdzie najlepiej widoczne

męski układ rozrodczy- komórki absorpcyjne

Stereocilia wykrywające ruch- gdzie?

komórki czuciowe ucha wewnętrznego

Stereocilia czym się różnią do mikrokosmków?

• są dużo dłuższe zwykle

• mniej ruchliwe

• mogą się rozgałęziać na końcach

Komórki mioepileptalne cechy

• mogą się kurczyć

• bogate w filamenty aktynowe i miozynowe

• związane z błona podstawna za pomocą hemidesmosomow

• długie wypustki

metaplazja nabłonkowa

transformacja prawidłowego typu nabłonka w inny typ

Jaki nablonek ulega najczęściej wymianie

jelita cienkiego

Co umożliwiają polecenia komunikacyjne

synchronizacje aktywności komórki

Funkcje błony podstawnej

• rusztowanie i naprawa

• filtr

• biegunowosc

• szlaki migracji wyznacza

Jakie białka determinują porowatość filtra blaszki podstawnej

nidogen, perlekan, siec kolagenu typu IV

Wydzielanie merokrynowe co to

produkty (zwykle białka) są uwalniane na zasadzie egzocytozy ze szczytowej powierzchni komórek gruczołowych. Większość gruczołów egzokrynnych to gruczoły merokrynowe.

wydzielanie merokrynowe przykład

ślina ze ślinianek

wydzielanie holokrynowe co to

wydzielina jest tworzona poprzez rozpad komórki wydzielniczej po osiągnięciu etapu osta- tecznego zróżnicowania, który cechuje się wypełnieniem komór- ki wydzielanymi produktami. Najlepszym przykładem tego typu wydzielania są gruczoły łojowe mieszka włosa.

wydzielanie holokrynowe przykład

łój z gruczołów łojowych mieszka włosowego

wydzielanie apokrynowe

obejmuje utratę otoczonej błoną apikalnej części cytoplazmy zawierającej zwykle jedną lub więcej kropli lipidowych. Wydzielanie apokrynowe wraz z merokrynowym obserwowane jest w gruczole sutkowym

Stan przedrakowy (neoplazja)

Niektóre komórki nabłonkowe wykazują skłonność do nie- prawidłowego wzrostu lub dysplazji, które mogą postępować

Czy metaplazja jest odwracalna

tak

nabłonek wielorzedowy orzęsiony u palaczy

transformacja do nabłonka wielowarstwowego płaskiego

Strona szczytowa inaczej

apikalna

strona podstawna inaczej

bazalna

Transcytoza

pinocytozy cząsteczek po stronie apikalnej oraz ich egzocytozy poprzez błonę podstawno-boczną (lub na odwrót)

Ciągła odnowa nabłonków jest możliwa dzięki

komórkom macierzystym

Blaszka siateczkowa białka

kolagen III, kolagen VII

Które połączenie ogranicza przepływ cząsteczek

zamykające

w jaki sposób brak witaminy A wpływa na nabłonek w oskrzelach

przemienia w wielowarstwowy plaski

wielowarstwowy nabłonek rozciągający się

przejściowy

Głuchowa i neuropatia obwodowa z mutacji …

połączeń komunikacyjnych

Zespól Kartagenera

niepłodność męska (nieruchliwość wici) i przewlekle zakażenia dróg oddechowych

Nabłonek przejściowy

składa się z wielu warstw komórek, w warstwie powierzchniowej zbudowany z dużych, owalnych komórek, wyściela większa część dróg moczowych

filamenty aktynowe występują w rdzeniu…

mikrokosmków i stereociliow

budują mikrokosmki

aktyna, miozyna typu I i II, fibryna

śródbłonek to

nabłonek jednowarstwowy plaski, wyściela naczynia krwionośne

Białka zaangażowane w migracje i ruch komórek to

Integryny i kinazy FAK w przyczepach ogniskowych

Nabłonek wielowarstwowy plaski nierogowaciejący gdzie

przednia powierzchnia rogówki, pochwa

Komórki surowicze pod mikroskopem

widoczne i intensywnie wybarwione bo bogate w białka i enzymy

Szczególnie istotne w nabłonkach wyspecjalizowanych w transporcie przezkomorkowym

obwódki zamykające

jaki nabłonek w sposób szczególny zapobiega utracie wody i dlavzwgo

wielowarstwowy plaski rogowaciejący dzięki białkom w części powierzchniowej

Hemidesmosomy i przyczepy ogniskowe zawierają

integryny

jak przebiega transport bialek do i z rzęski?

wzdłuż obwodowych dubletów mikrotubul za pomocą kinetyny i cytoplazmatycznej dyneiny

Budowa aksonemy rzęski

2 środkowe mikrotubule otoczone 9 obwodowymi dubletami mikrotubul

Przewlekły niedobór witaminy A powoduje w oskrzelach i pęcherzu moczowym zastąpienie przez

nabłonek wielowarstwowy plaskie

zespół nieruchomych rzęsek spowodowany jest przez

mutacje genów białek rzęsek i witek

1. protofilamenty budujące mikrotubule

2. “szprycha” biegnąca promieniście do środkowych mikrotubul

3. neksyna tworząca polaczenie z sąsiednim dubletem

4. ramiona dyneiny

Mutacje w genach koneksyn połączeń komunikacyjnych powodują

Głuchota i neuropatia obwodowa

Mutacje w genie integryny beta4 hemidesmosomow

Pęcherzowe oddzielanie się naskórka

Odpowiedź auto- immunologiczna przeciw desmogle- inie I Desmosomow

Pęcherzyca

Utrata cząsteczek E-kadheryny w guzach (pół. Zwierające)

Zezłośliwienie i inwazyjnośc guza

Defekty okludyn (pół. Ściśle)

Zaburzenia funkcji bariery krew-mózg u płodu= zaburzenia neurologiczne

Białka połączeń ścisłych atakowane przez

Clostridium perfringens: enterotoksyna; zatrucia pokarmowe

Bakterie Helicobacter pylori jaką chorobą

Wrzodowa; ich białko wiąże się z białkiem ZO-1

Od jakiego białka zależy przyleganie komórek

kadheryn

Z czym wiążą się kadheryny

Kateniny

Z czym łączą się integryny demsosomow

Z cząsteczkami łamania w błonie podstawnej

Jak zbudowane kanały komunikacyjne

przez pary przylegających do siebie kompleksów (koneksonów), z których każdy składa się z sześciu białkowych podjednostek (koneksyn)

Komórki kubkowe to gruczoł

jednokomórkowy

Czym różni się nabłonek wielorzedowy od innych?

• śluz

• listewka graniczna

• komórki kubkowe

Laminina gdzie?

przenika przez siec kolagenu typu IV

niedobór jakiej witaminy powoduje metaplazje

wit A

Jakie połączenia międzykomórkowe maja filamenty pośrednie

zwierające, hemidesmosomy

Co utrudnia transport przez przestrzeń pozakomórkową

polaczenia ścisle

gruczoł łojowy nie wydziela substancji o charakterze

białkowym