Begrippenlijst toetsweek 3 (hoofdstuk 1 deel 2)

Perspectief

Een punt van waaruit iemand naar iets kijkt of waarneemt.

Gezichtspunt. Een verhaal wordt altijd verteld vanuit het gezichtspunt van een of meerdere personages. Het perspectief bepaalt het beeld dat jij als lezer van de gebeurtenissen en personages krijgt. Omdat het perspectief altijd bij iemand ligt, is het per definitie subjectief.

Ik-perspectief

Het verhaal wordt versteld door een ik-persoon

Personaal perspectief

Het verhaal wordt verteld in de hij/zij-vorm

Alwetende verteller

Verteller die boven het verhaal staat. Het verhaal is geschreven in de hij/zij-vorm en het lijkt alsof er sprake is van een personaal perspectief. Als je niet kunt afleiden wiens gedachten of observaties worden beschreven, heb je te maken met een alwetende verteller.

Debuut

Eerste literaire werk dat een schrijver publiceert. Ook als hij eerder non-fictie heeft gepubliceerd gelds zijn eerste literaire werk als zijn debuut.

Onbetrouwbaar perspectief

Perspectief waarbij het beeld dat de verteller geeft, extreem vertekend, onvolledig of onjuist is. Bijvoorbeeld doordat een personage hallucineert, zo jong is dat hij niet begrijpt wat er gebeurt of redenen heeft om informatie achter te houden of te liegen.

Wisselend perspectief

Perspectief dat per hoofdstuk of binnen een hoofdstuk wisselt. In het laatste geval wordt de wisseling vaak gemarkeerd door een witregel.

Setting

De plaats, tijd en omstandigheden die de achtergrond vormen waartegen het verhaal afspeelt

PTO

Plaats, Tijd en Omstandigheden

Plaats

De geografische plaats.

Tijd

De historische tijd.

Omstandigheden

Bijvoorbeeld de hongerwinter, vakantie, een staking of opstand

Fuctie(s) van een ruimte)

De ruimte waarin een verhaal zich afspeelt, hebben vaak een fuctie:

1. Karakterisering van een personage: een personage heeft een voorkeur of juist een afkeer van een bepaalde ruimte.

2. Sfeertekening: de ruimte wordt gebruikt ter ondersteuning van een bepaalde handeling, gebeurtenis, gevoel.

3. Symbolisch: de ruimte staat symbool voor iets.