Y sbectromedr mas

Sut rydym yn mynegi masau atomau?

Sut rydym yn mynegi masau atomau?

Mae masau atomau unigol yn rhy fach i ddefnyddio felly rydyn ni’n mynegi mas trwy ei gymharu â mas atomig safonol (carbon-12).

Dyma yw mas atomig cymharol.

Beth gallwn ddefnyddio sbectromedr mas i ganfod?

• Mas isotop o’r elfen.

• Cyflenwad cymharol pob isotop o’r elfen (llaweredd).

Beth yw cam 1 sbectromedr mas?

Ioneiddio.

Sampl anweddol yn mynd mewn i’r siambr ac yn cael eu peledu gan lif o electronau ac mae rhai o’r gwrthdrawiadau yn digon egniol i fwrw electronau o’r gronynnau yn y sampl i ffurfio ionau positif.

Pam oes gan y rhan fwyaf o’r ionau wefr o +1 ar ôl ioneiddio?

Mae hi’n anoddach i dynnu electronau pellach o ion sydd eisioes yn bositif.

Pam oes rhaid ioneiddio’r sampl?

Er mwyn gallu cyflymu’r ionau.

Beth yw cam 2 sbectromedr mas?

Cyflymu.

Maes trydanol yn cyflymu’r ionau positif i fuanedd uchel.

Beth yw cam 3 sbectromedr mas?

Gwyro.

Ionau gwahanol yn cael eu gwyro gan y maes magnetig trwy onglau gwahanol.

Beth ydy maint gwyriad yn dibynnu ar?

• Mas yr ion. Mae ionau ysgafnach yn cael eu gwyro fwy.

• Gwefr yr ion. Mae ionau â gwefrau uwch yn cael eu gwyro fwy.

Sut ydy’r ionau yn cael eu gwahanu mewn sbectromedr mas?

Gwyro trwy faes magnetig.

Beth yw cam 4 sbectromedr mas?

Canfod.

Dim ond ionau sydd â’r gymhareb m/z gywir sy’n cyrraedd y canfodydd.

Beth sy’n digwydd i’r ionau sydd ddim yn cyrraedd y canfodydd?

Maent yn gwrthdaro â’r waliau lle maen nhw’n derbyn electronau ac yn cael eu niwtralu.

Yn y pen draw, maen nhw’n cael eu sugno o’r sbectromedr mas gan pwmp gwactod.

Beth gallwn gwneud er mwyn i’r ionau â’r gymhareb m/z anghywir cyrraedd y canfodydd?

Newid y faes magnetig e.e gwyriad llai = maes magnetig llai.

Pam oes angen gwactod tu fewn y sbectromedr mas?

Felly mae’r ionau sy’n cael eu cynhyrchu yn y siambr gallu teithio trwy heb daro moleciwlau aer.

Beth yw’r hafaliad i gyfrifo mas atomig cymharol o’r sbectromedr mas?

(llaweredd₁ x mas₁) + (llaweredd₂ x mas₂) / 100

Beth arall gallwn ddefnyddio’r sbectromedr mas ar gyfer?

• Adnabod cyfansoddion anhysbys.

• Adnabod cyfansoddion hybrin mewn gwyddoniaeth fforensig.

• Dadansoddi moleciwlau yn y gofod.

Disgrifiwch brigau sbectrwm mas clorin?

Mae’r brig cyntaf yn cael ei achosi gan ³⁵Cl⁺ a’r ail brig yn cael ei achosi gan ³⁷Cl⁺.

Mae’r brigau gweddill yn ffurfio oherwydd:

(³⁵Cl - ³⁵Cl)⁺ , (³⁵Cl - ³⁷Cl)⁺ , (³⁷Cl - ³⁷Cl)⁺

Gallwn gweld fod hyn yn achosi cymhareb 9:6:1.

Pam oes gan ³⁵Cl a ³⁷Cl cymhareb 9:6:1?

³⁵Cl = 75%

³⁷Cl = 25%

³⁵Cl-³⁵Cl = 3/4 x 3/4 = 9/16

³⁵Cl-³⁷Cl + ³⁷Cl-³⁵Cl = 6/16

³⁷Cl-³⁷Cl = 1/4 x 1/4 = 1/16

9:6:1

Pam nad oes mwy na’r swm lleiaf o egni’n cael ei ddefnyddio wrth ioneiddio?

Ni ddim ond eisiau bwrw un electron.