Les 1: introductie

In deze cursus trekken we enkele begrippen open

Taal => retoriek

Literatuur => narratieven

Geletterdheid => media

Taal => retoriek

Wat is de betekenis en zijn de gevolgen van de taal die we hanteren?

• Bv. het woord ‘dik’ schrappen in de boeken van Roald Dahl => als kinderen het woord niet mogen gebruiken, waarom staat het dan in de boeken?

  • Artistieke vrijheid van Roald Dahl?

Literatuur => narratieven

Literatuur vertelt veel over hoe wij denken dat onze maatschappij eruit moet zien, welke verhalen horen we en welke verhalen komen niet aan bod?

Geletterdheid => media

Niet enkel het kunnen lezen en schrijven van letters, maar alles

Culturele geletterdheid = het vermogen van een persoon om symbolen, waarden en normen, kunst… te begrijpen en ermee om te gaan => zorgt ervoor dat je kan deelnemen aan de maatschappij omdat je de context begrijpt

Sterk verbonden aan sociale interactie: bv. op sommige plekken is het respectvol om elkaar in de ogen te kijken, als je dat niet weet kan je in ongemakkelijke situaties terechtkomen

Bv. Taylor Swift: popicoon, gekend bij iedereen, maar ook maatschappelijk belang (bv. debat Kamala Harris v.s. Donald Trump)

Centrale thema's binnen de cursus

Cultuur en films

Technologie en instituties

Identiteit en diversiteit

Cultuur en fictie

Via films, series… nadenken over de aspecten van geletterdheid

Wat leren de verhalen uit de fictiewereld ons over de samenleving?

Technologie en instituties

Onze cultuur is vaak ingebed in instituties (bv. boeken in een bib, beelden in een museum en muziek in een concertzaal) => die instituties hebben een belangrijke autoriteit, zij beslissen wat ‘hoge/goeie’ kunst is, maar door digitalisering (gsm, computer…) is alles beschikbaar en valt deze autoriteit deels weg

Wat is de rol van een sociaal werker/pedagoog om mensen toe te leiden naar deze instituties/naar de ‘hoge’ kunst

Vaak geklaag dat jongeren niet meer lezen, maar digitalisering zorgt er ook voor dat nieuwe/andere auteurs in de spotlight komen (booktok)

• Van technologie (TikTok) naar instituut (boekhandel)

• Gevolg verschuiving; instituties herdenken zichzelf (bv. Booktok-sectie)

Identiteit en diversiteit

Identiteitscrisis binnen Europa: wie zijn ‘de Europeanen’ en hoe verhouden we ons tot andere landen? (Bv. oorlog Oekraïne)

Programma ‘Made in Europea: de plek waar we geboren zijn, bepaalt onze identiteit omdat we deel zijn van een gemeenschappelijke cultuur