Rechten: Algemeen

Grondwet

Grondwet

Hoofdlijnen van de staatsrecht

Grondrechten van de inwoners; twee typen grondrechten

Klassieke grondrechten

Beschermen de burger tegen de macht van de overheid; kiesrecht, recht op privacy & vrijheid van meningsuiting

Sociale grondrechten

Algemene plichten van de overheid ten aanzien van burgers; recht op gezondheidszorg, onderwijs & huisvesting

Artikel 10

Eerbieding persoonlijke levenssfeer - recht op privacy

Artikel 11

Ontastbaarheid van het lichaam

Artikel 18

Rechtsbijstand

Geschreven recht

Internationale verdragen, grondwet, wetten, AMvB’s, ministeriële regelingen, provinciale regelingen & gemeentelijke verordeningen

Ongeschreven recht

Gewoonterecht

Hiërarchie; bij tegenstrijdigheden

Een ‘hogere’ regeling gaat altijd voor een ‘lagere’ regeling

Een ‘jongere’ regeling gaat altijd voor een ‘oudere’ regeling

Materieel recht

Inhoudelijke rechtsregels; wat mag wel, wat mag niet

Formeel recht

Procesrecht; Hoe kunnen we het recht herstellen als (iemand vindt dat) een rechtsregel is overtreden.

Organisatie Rechterlijke macht

Proces in eerste aanleg, rechtbank (11), rechter(s), vonnis

Hoger Beroep, gerechtshof (4), raadsheer-/heren, arrest

Cassatie, hoge raad (1), raadsheren, arrest

Eigenrichting (voor eigen rechter spelen)

Over het algemeen verboden maar op zichzelf niet strafbaar

Legaliteitsbeginsel

De overheid moet zich houden aan de wet.

Wetten en regelingen kunnen niet met terugwerkende kracht worden uitgevoerd.

Onschuldpresumptie

‘Eenieder wordt voor onschuldig gehouden totdat zijn in rechte is komen vast te staan.’

Een verdachte is nog niet schuldig!

Equality of Arms

Gelijkheid van partijen

Rechtsbijstand

Hoor en wederhoor

Proportionaliteit en Subsidiariteit

Verhouding tussen hetgeen wat wij doen en het doel dat ermee bereikt moet worden

Gerechtelijke procedure

Openbaar, motivering, bezwaarmogelijkheid

Hoofdlijnen in drie vragen

Heeft één van de partijen de regels uit het materieel recht niet goed nageleefd of toegepast?

Kan de persoon die het materieel recht niet goed heeft nageleefd hiervoor verantwoordelijk worden gehouden?

Met welke maatregelen kan nu de maatschappelijke orde weer worden hersteld?

Rechtspersoon

Identiteit dat deel kan nemen in het recht maar geen persoon is zoals een bedrijf