Kaarten: Orthopedagogiek en Disability studies POB | Quizlet

Orthopedagogiek

Wetenschap van het methodisch, integratief, zinvol, sociaal-interactief handelen in opvoedkundige situaties die als problematisch ervaren worden, met als doel te verbeteren van leefsituaties, kwaliteit van leven en participatie/inclusie

werkvelden binnen ortho in VL

1. Opvang, begeleiding en ondersteuning vr mensen met beperking

2. Preventie en hulpverlening in kader vd bijzondere jeugdzorg/jongerenwelzijn/jeugdhulp

3. Buitengewoon, geintegreerd en inclusief onderwijs

4. Observatie, opvang en behandeling binnen GGZ

5. integrale jeugdhulp

Gelijkenissen en gelijkaardige evoluties over sectoren heen

1. Deinstitutionalisering/ vermaatschappelijking van zorg

2. Vraaggerichte en geindividualiseerde hulp: zorg op maat, recht op zelfbepaling, participatie

3.Integratie, coordinatie, afstemming van zorg

4. Kwaliteit van zorg, quality of care vs quality of life

Oragnisatie van zorg

1. residentieel

2. semi-residentieel

3. Ambulant

4. Pleegzorg-outreaching-bemoeizrog

5.mantelzorg, vrijwilligerswerk

subsidiariteitsprincipe

subsidiaire organisatie v zorg waarbij minst intensieve zorg w verleend die iem nodig heeft, geen zwaardere zorg inzetten dan strikt genomen nodig, kiezen voor minst ingrijpende hulpverlening

Zorgverstrekkers in VL

1. Overheid (publieke sector) bv gemeenschapsinstellingen

2. Prive-initiatief non proft vs for profit bv wzc

3. Informele vs formele zorg bv mantelzorg, vrijwilligerswerk, zelfhulp-en belangengroepen

Mantelzorg

-mensen uit onmiddellijke omgeving (ouders, kids, buren,..)

-groeiende sector

Vrjiwilligerswerk

-onmisbare aanvulling op betaalde arbeidskrachten

-kadert in vermaatschappelijking vd zorg

zelfhulp

-aanvullende ondersteuning, naast prof en informele

-bedoeling: mensen die zelfde problemen ervaren dichter bij elkaar brengen en problemen bespreekbaar maken

(vaak vr chronische aandoening/verslaving)

Biedt continuiteit

VAPH

Vlaamse Agentschap voor Personen met een Handicap

opdrachten van VAPH

-zorg en ondersteuning (ied met beperking kan hier beroep op doen, niet terwerkstelling: VDAB)

-aanvraagprocedure (erkent als iem met beperking, overleg met multidisciplinair team ovr ernst vd aandoening-> op basis drvn bep hulp/budget

-van aanbodgestuurde zorg naar persoonsgebonden ondersteuning (PVF, PVB,..)

-kwaliteitscontrole via kwaliteitsdecreet

NRTH

Niet-Rechtstreeks Toegankelijke Hulpverlening

gespecialiseerde ondersteuning voor mensen met een (erkende) handicap, waarbij een aanvraag via het VAPH vereist is. Deze hulp is dus niet zomaar vrij toegankelijk, in tegenstelling tot Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH).

PVF

Persoonsvolgende financiering (overkoepelende term)

PVB

Persoonsvolgend budget, specifieke invulling v PVF

PAB

Persoonlijke assistentie budget, een budget waarmee personen met e beperking zelf hun assistentie organiseren en beheren

Concentrische virkels

Vijf concentrische cirkels visualiseren die gedeelde verantwoordelijkheid. De persoon met een handicap is het middelpunt van de cirkels. De cirkels staan voor de verschillende mogelijke bronnen van ondersteuning voor de persoon. Die kunnen door elkaar en onafhankelijk van elkaar ingezet worden, om tegemoet te komen aan de specifieke vraag van de persoon met een handicap.

Cirkel 1: Ikzelf: de zorg en ondersteuning die de persoon zelf opneemt

Cirkel 2: Eigen gezin: de dagelijkse zorg en ondersteuning die gezinsleden die samenwonen aan elkaar geven

Cirkel 3: Zorg en ondersteuning van familie, vrienden en kennissen die niet samenwonen

Cirkel 4: Reguliere diensten: Professionele zorg en ondersteuning voor alle burgers: Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW), gezinszorg, poetshulp, kinderopvang ...

Cirkel 5: Professionele zorg en ondersteuning die het VAPH vergoedt

VAPH-kwaliteitsdecreet

Doel: -verstrekken v verantwoorde hulp-en dienstverlening

-garant staan vr effectiviteit, efficiente en continuiteit vd aangeboden hulp

Erkenningsvoorwaarde: verantwoorde hulp-en dienstverlening

-gebruikersgerichtheid: in welke mate hebben mensen inspraak in hoe zorg vr hen w georganiseerd

-maatschappelijke aanvaardbaarheid: respecten v mensenrechten/mensen met beperking en toegankelijkheid v die diensten

-doeltreffendheid: methoden die men gebruikt, werkt men volgens wet of standaarden

-doelmatigheid: zet men personeel en middelen die men krijgt efficient in

-continuiteit: garanderen dat er op termijn zorg is, effectiviteit v hulpverlening w beter naarmate dat mensen langer binnen bep hulpverlening kunnen w gehouden, men kan terugvallen op zelfde hulpverleners, relatie staat centraal

(elk voorziening moet kwaliteitsbeleid ontw en vastleggen in een kwaliteitshandboek)

OCJ

ondersteuningscentra jeugdzorg

JRB

Jeugdrechtbank

Voorzieningenbeleid (groot deel v jeugdzorg is dat)

Beleid dat zich richt op hoe hulpverleningsvoorzieningen georganiseerd, ondersteund en gestuurd worden om goede zorg en ondersteuning te bieden aan mensen

Gemeenschapsinstellingen (dr overheid georganiseerd)

half-gesloten instellingen met belangrijke pedagogische component. Opvoedingsinstellingen met vorm v beveiliging en beperkte bewegingsvrijheid, vr jongere die ernstige dingen hebben misdaan

Belangrijkste vormen v hulpverlening binnen jeugdzorg

OVBJ, CaH, OOOC, OBC, GES+, CIG, CKG

OVBJ

organisatie voor bijzondere jeugdzorg

CaH

Crisishulp aan huis

OOOC

Onthaal-, Oriëntatie- en Observatiecentrum

OBC (residentiele voorzieningen)

observatie en behandelings centra

kan men terecht wnr er (nog) geen duidelijkheid bestaat over de precieze aard vd beperking.

GES+

gedrags-en emotionele problemen

CIG

centrum integrale gezinszorg

CKG

centrum kinderzorg en gezinsondersteuning

BKLO

Buitengewoon Kleuter Onderwijs

BLO

Buitengewoon lager onderwijs

BuSO

Buitengewoon Secundair Onderwijs

GON

Geintegreerde onderwijs

ION

inclusief onderwijs

CLB

Centra vr leerlingenbegeleiding

Decreet Leersteun (2023)

Wil gepaste ondersteuning bieden zodat lln in het gewoon onderwijs les kunnen volgen (of at least keuze hebben in gewoon of buitengewoon onderwijs les te volgen)

Artikel 107

Hervormingsproces van de geestelijke gezondheidszorg in België

Basisfuncties:

1. Activiteiten inzake preventie en promotie van GGZ, vroegdetectie, screening en diagnosestelling

2. Ambulante intensieve behandelteams voor zowel de acute als chronische GGZ-problemen

3. Rehabilitatieteams die werken rond reintegratie

4.Intensieve residentiele behandelunits voor zowel de aucte als chronische ggz-problemen indien ziekenhuisopname noodzakelijk is

5. Specifieke woonvormen waarin zorg aangeboden kan worden indien het thuismilieu of het thuisvervangend milieu niet in staat is om de nodige zorg te organiseren

Deïnstitutionalisering

Afbouw van grootschalige, residentiële instellingen ten voordele van zorg in de eigen leefomgeving van de cliënt.

Doel: meer inclusie, autonomie en menswaardige zorg.

Netwerkvorming

Samenwerking tussen verschillende diensten, sectoren en hulpverleners rond de cliënt.Doel: zorg op maat door afstemming en samenwerking (bv. tussen jeugdhulp, onderwijs, geestelijke gezondheidszorg...).

Mobiele teams

Hulpverleners die naar de cliënt toe gaan, bv. bij crisissen of complexe zorgsituaties.Flexibel, outreachend en vaak interdisciplinair (bv. mobiel crisisteam GGZ).

Herorientatie van middelen

Geld en personeel verplaatsen van residentiële naar ambulante of mobiele hulp.Doel: middelen inzetten waar ze het meest effect hebben voor de cliënt.

Verschillende lijnen binnen Gezondheidszorg

Eerste lijn= rechtstreeks toegankelijke lokale zorg bv huisarts

Tweede lijn= gespecialiseerde zorg na doorverwijzing v huisarts bv dermatoloog

Derde lijn= gespecialiseerde zorg in ziekenhuis/centra bv revalidatie

nulde lijn= laagdrempelige zorg bv mantelzorg, crisiscentra, zelfmoordlijn,..

World Health Organization

Impairment= refers to a problem with a structure or organ of the body

Disability= is a functional limitation with regard to a particular activity

Handicap= refers to an environmental factor preventing the filling of a normal life role

4 mensenbeelden

Onaangepasten: verwaarlozing

(individueel probleem)

1800+

Sukkelaars: Liefdadigheid, instellingen

(individueel probleem)

1900+

(genetische) afwijking: testpsychologie, eugenetica, behandeling, zorg, uitroeiing

(individueel probleem)

1960+

2000+

Burger: ondersteuning, QoL, rechten, participatie

(diversiteit)

segregatie

sociale scheiding van bevolkingsgroepen

gasthuizen (vnf 6e E) (Klooserordes)

zieken, pelgrims en vondelingen

Godshuizen (vnf 12e E) (seculier initiatief=vanuit burgerij)

daklozen, ouderen, armen

werken van barmachtigheid

dolhuizen

inrichting voor opvang van geestesziekten

tuchthuizen/rasphuizen

tuchthuizen= instellingen waar mensen discipline en arbeid moesten leren

rasphuizen= werkhuizen waar mannen hout moesten raspen tot poeder (voor verf)

= armen en zwervers werden niet geholpen maar vaak opgesloten om hen via dwangarbeid 'op te voeden'

caritatieve aanpak van kloosterorde

(caritas= christelijke liefde)

Uit christelijke naastenliefde zorg dragen voor armen, zieken en behoeftigen.

Hulp aan armen gezien als religieuze taak, niet als maatschappelijke verantwoordelijkheid)

repressieve aanpak

manier van omgaan met problemen door middel van onderdrukking, controle of bestraffing in paats van hulp of preventie

heropvoedingsgestichten

instellingen waar mensen (vooral jongeren of afwijkende) naartoe werden gestuurd om via discipline, arbeid en regels te worden heropgevoed tot gehoorzame burgers

la grand renfermement (1650-1800) Foucault

Grote groepen van ongewenste mensen op te sluiten in plaats van te helpen. Doel om orde en controle in de samenleving te bewaren. Isolatie en onderdrukking dus.

Kanunnik Triest (Vlaanderen 19E)

Orde v broeders en zusters v liefde om zorg en ondersteuning te bieden aan kind en jong met beperkingen/weeskinderen,..

pedagogische aanpal, opvang en onderwijs

Dr. Guislain (Vlaanderen 19e E)

Opstarten behandelingen

Verzorgingsstaat

Systeem waarbij de overheid actief zorgt voor het welzijn van haar burgers, vooral op het gebied van gezondheid, inkomen en sociale zekerheid.

Afbouw residentiele instituutzorg

Minder grootschalige opname, meer zorg in de samenleving zelf

-kleinschalige, geintegreerde voorzieningen

-meer zelfstandigheid, sociale integraite en betere QoL

Bowlby hechtingstheorie

emotionele band tussen een kind en zijn primaire verzorger (meestal de moeder) belangrijk is voor de ontw

-aangeboren behoefte aan een veilige hechtingsfiguur

-veilige band zorgt voor veiligheid en vertrouwen, durft wereld te ontdekken

=veilige hechting cruciaal voor gezonde ontw van een kind

Total Institution (Erving Goffman)

instelling waar mensen leven onder 1 dak, met strakke en totale controle over hun leven alles geregeld en gecontroleerd: slapen, eten, vrije tijd, werken.

sterke scheiding tussen binnen-en buitenwereld en kan de identiteit van mensen veranderen

Differentiatie

het onderscheiden of verdelen in verschillende groepen of niveaus

fragmentatie

het uiteenvallen of opsplitsen van iets in kleinere, vaak losse delen

outreaching

uitreiken of actief contact zoeken met mensen die hulp nodig hebben, maar zelf niet snel hulp vragen

case management

1 persoon die het overzicht bewaart en de zorg rond een client regels, zodat hulp efficienter en effectiever is

Stoornisdenken

focus op beperking, gericht op 'remedieren' vd beperking om verschil met anderen te verminderen en aan te sluite bij de norm, lln w aagepast ah onderwijs

diversiteitsdenken

vertrakt vanuit 'meervoudige' identiteit vh kind, kind w niet gereduceerd tot hun problematiek, kinderen met specifieke noden w aanvaard als volwaardige deel vd klasgroep, onderwijs w aangepast aan de lln

-> meer oog de barrieres id omgeving en hoe we die kunnen minimaliseren

Inclusief onderwijs is een mensenrecht

-Alle kinderen hebben het recht om samen te leren en school te lopen.

-Kinderen zouden niet mogen gediscrimineerd, uitgesloten of doorverwezen worden op basis van een beperking en/of specifieke noden.

-Er zijn geen legitieme redenen om kinderen inzake onderwijs van elkaar te scheiden. Kinderen horen samen en hoeven niet beschermd te worden tegen elkaar.

Invulling van mensenrechtenperspectief krijgt vorm via oa...

-VN-standaardregels betreffende bieden v geljke kansen vr 'gehandicapten'(1994)

-Salamanca Statement (1994): hierin w gesteld dat incl onderwijs een recht is, er w gewezen op d noodzaak om lln met speci onderwijsnoden toegang te verlenen tot gewoon onderwijs

-VN-verdrag inzake rechten v personen met handicap (artikel 24, 2006)

uitgangspunten VN-verdrag

-sociaal model (interactie mogelijkheden/beperkingen-drempels maatschappij)

-art.24: recht op onderwijs vr mensen met handicap dat principieel incl moet zijn

-recht op redelijke aanpassingen

gedifferentieerde aanpak/traject

geen one size fits all, maar een benadering die verschillen erkent en begeleiding, onderwijs of hulpverlening daarop afstemt.

1994: Salamanc-verklaring

Hierin w gesteld dat inclusief onderwijs een recht is

1998: Vlor-advies

gaf aan dat inclusief onderwijs een systeemverandering is, niet iets dat je zomaar kan regelen, gaat over kwaliteitsonderwijs,ondersteuning, flexibele trajecten in samenspraak

1999-2004: eindverslag maatwerk in samenspraak

grote verandering door M-decreet (2014), na 40-50j geen veranderingen binnen onderwijs-> M-decreet kwam omdat er echt nood was aan structurele veranderingen

M-decreet

maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften

Codex Secundair onderwijs

Verzameling van alle regels en wetgeving rond het secundair onderwijs in vlaanderen. Als een 'wetboek' voor scholen, leerkrachten, ouders en leerlingen.

stappen die bieden van gelijke onderwijskdansen dienden te garanderen (VL overheid)

-onderwijsvoorrangsbeleid: gericht op kansarme allochtone lln

-zorgverbredingsbeleid: gericht op autochtone kansarme kids

-non-discriminatiebeleid: vrijwillige spreiding v allochtone lln

(in 2002 samengebracht in decreet Gelijke OnderwijsKansen (GOK)

GOK

Gelijke OnderwijsKanse

Gelijke kansenbeleid in 3 fasen

-GOK I: Inschrijvingsrecht, om recht op inschrijving in school nr keuze te waarborgen

->3 onderdelen van GOK I:

1. Recht op inschrijving

2. Rechtsbescherming: school kon niet meer weigeren tenzij voldoende reden ervoor & anders konden ouders nr commissie gaan

3. Geintegreerde ondersteuningsaanbod dat scholen toelaat een zorgbrede werking te ontwikkelen vr alle lln, bijzonderen en/of kansarme lln

-GOK II: Zorg, uitwerken van geintegreerd zorgaanbod ter ondersteuning van een zorgbrede werking vr kansarme kids

-GOK III: maatwerk in samenspraak, aanpakken vd barrieres vh onderwijs aan lln met speci onderwijsbehoeften, overgang tot Leerzorg & M-decreet

Zorgcoördinatoren moeten voor zorgbeleid werkzaam zijn op 3 terreinen

1. Coördinatie vd zorg op niveau vd school & scholengemeenschap

2. Ondersteunen vh handelen vd leerkracht

3. Begeleiding vd lln

Binnen decreet Leerzorg onderscheid tussen 4 belangrijke tendensen

1. Internationale trend tot meer participatie vr mensen met een beperking

2. Knelpunten mbt typologie & attestering

3. Gebreken in bestaande aanbod

4. Nood vr overzichtelijke basiskader

-> deze factoren hebben ertoe geleid dat leerzorgkader vanuit 2 nieuwe invalshoeken vertrok:

-Zorgniveau

-Clusters v specifieke onderwijs- en opvoedingsbehoeften

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen 4 zorgniveaus/clusters

Cluster 1: Mbt lln die geen beperkingen en speci noden hebben

Cluster 2: Mbt lln met leerbeperkingen (bv lichte VB, dyslexie, dyscalculie,..)

Cluster 3: Mbt lln met functiebeperkingen (bv dove en SH kids)

Cluster 4: Mbt lln met sociale beperkingen/participatieproblemen (bv autisme, ADHD, GEP)

leerzorgniveau

toont de mate waarin het onderwijs dient aangepast te worden aan de speci noden van de lln

-5 zorgniveaus: zorgniveau I (geen aanpassingen) tot zorgniveaeu IV (gespecialiseerde ondersteuning)

->apart zorgniveau V vr kinderen die tijdelijk of niet naar school gaan (bv ziekenhuisscholen)

Artikel 22

"iedere persoon met een handicap heeft recht op volledige inclusie in de samenleving, met inbegrip van het recht op redelijke aanpassingen"

Llnn met speci onderwijsbehoeften (volgens M-decreet)

llnn met langdurige & belangrijke participatieproblemen die te wijten zijn aan het samenspel tssn:

-1 of meerdere functiebeperkingen op mentaal, psychisch, lichamelijk of zintuigelijk vlak

-beperkingen bij uitvoeren v activiteiten

-persoonlijke en externe factoren

IAC

Individueel Aangepast Curriculum

CABO

Commissies vanAdvies voor het Buitengewoon Onderwijs

M-Decreet zorgt voor..

-redelijke aanpassingen

-aanpassing toegang tot buitengewoon onderwijs en actualisatie v types en opleidingsvormen

-oprichting type 9

-begeleidende maatregelen: extra competentiebg in scholen, ontw inclusienetwerk vr beantwoorden v vragen rond inclusieve trajecten, nascholing (2015-2017) die inzet op ondersteuning vd implementatie vh M-decreet en realisatie vh inlc onderwijs, pre-waarborgregeling

6 krachtlijnen vh M-decreet

-eerst gwn, dan buitengwn

-recht op redelijke aanpassingen

-recht op inschrijven in gewone school

-nieuwe types in BuO

-nieuwe toelatingsvoorwaarden BuO

-ondersteuning vr gewoon onderwijs

redelijke aanpassing

maatregel die effect vd beperking neutraliseert waarmee een persoon met handicap te maken krijgt in een onaangepaste (school)omgeving

criteria voor redelijke aanpassing

-afgestemd op ondersteuningsbehoefte vd lln

-laat toe dat lln op eigen niveau kan deelnemen aan dezelfde activiteiten

-laat toe dat het werken id klas/school zo zelfstandig mogelijk verloopt

-garandeert de veiligheid en respecteert de waardigheid vd lln met handicap

CLR

commissie inzake Leerlingenrecten

STICORDI-maatregelen

Stimuleren, compenseren, remediëren, differentiëren, dispenseren

(=helpt lln met leerstoornissen vaak sterk vooruit)

Citeria vr redelijkheid (bij aanpassingen in onderwijs)

-niet te hoge kostprijs (mr lift kost ook veel dus niet gng om redelijk te zijn)

-gebruiksfrequentie en duur

-impact op organisatie

-impact op omgeving en andere lln

-ontbreken van alternatieven

antidiscriminatiewet

Kan sancties geven indien redelijke aanpassingen w geweigerd vr lln met handicap, verdrag inzake rechten v personen met handicap zit daar ook bij)

conduct disorder

een gedragsprobleem bij kinderen en adolescenten, dat gepaard kan gaan met agressie en de neiging om de wet te overtreden

Pedagogische eeheid

opvoeders op 1 lijn zitten in hun aanpak en waarden, zodat het kind duidelijke en consistende opvoedsignalen krijgt

eindtermen

wat alle leerlingen moeten behalen op het einde van een onderwijsniveau

ontwikkelingsdoelen

wat leerkrachten moeten nastreven, maar leerlingen niet verplicht hoeven te bereiken

leergebiedoverschrijdende eindtermen

eindtermen die niet aan 1 vak zijn verbonden maar over verschillende vakken heen gaan

BLIO

bijzondere leermeester voor individueel onderwijs

BLOA

bijzondere leermeester voor opvoedende activiteiten