TAMARAW

Ang salitang wika ay nagmula sa salitang Latin *_____* na ang literal na kahulugan ay, "_*___”,* kaya’t  magkasingtunog ang dila at wika.

*salengua*; dila

Ang wika ay simbolong salita ng mga?

\

1. kaisipan,
2. saloobin,
3. *behikulo* o paraan ng paghahatid ng ideya, opinion, pananaw, lohika
4. mga kabatirang ginagawa sa proseso na maaring pagsulat o pasalita.

Ano ang wika ayon kay Contantino?

→ Constantino, isang dalubwika - ang wika ay **maituturing na behikulo** ng pagpapahayag ng damdamin, isang ***instrumento*** rin sa __pagtatago at pagsisiwalat__ ng katotohanan.

Ano ang ibig sabihin ni Constantino sa *“Ang wika ay kasangkapan ng ating pulitika at ekonomiya?”*

Ang mabisang paggamit nito ang nagpapakilos sa tao at nagagawang manipulahin ang mali at tama sa lipunang ating kinabibilangan.

Ano ang wika ayon kay Whitehead?

Whitehead, isang educator at Pilosopong Ingles:


1. Ang Wika ay **kabuuan ng kaisipan** ng lipunang lumikha nito;
2. Bawat wika ay naglalaman ng __kinaugaliang palagay__ ng lahing lumikha nito.
3. **Ito raw ay salamin ng lahi at kanyang katauhan.**

Ano ang wika ayon kay Gleason?

Ang wika ay masistemang  balangkas.

Gleason: Lahat ng wika ay nakabatay sa tunog na kung tawagin ay *_______.*

*ponema*

Gleason: Ma-agham na pag-aaral ng ponema

naponolohiya

Gleason: Kapag ang ponema ay pinagsama-sama maaaring makabuo ng maliliit na yunit ng salita na tinatawag na *morpema*.

morpema

Ang tawag sa makaagham na pinagugnay-ugnay na mga pangungusap.

Sintaksis

Kapag nagkaroon ng makahlugang palitan ng dalawa o higit pang tao.

Diskors

Ano ang wika ayon kay Ngugi Ihiong?

isang Aprikanong manunulat: Ang wika ay kultura. Isa itong konektibong kaban ng karanasan ng mga tao at ng kasaysayan ng wika.

Ngugi Ihiong: Dahil sa wikang nakatala sa mga aklat pangkasaysayan at panliteratura, nakikita ng bayan ang kanyang kultura na natutuhan nitong _______ __at__ _________.

angkinin; ipagmalaki.

Ano ang wika ayon kay San Buenaventura?

Ang wika ay isang larawang binibigkas at isinusulat. Isang kahulugan, taguan, imbakan o deposito ng kaalaman ng isang bansa.

* Isang ingat-yaman ng mga tradisyong nakalagak dito.

Ang wika ay kaisipan ng isang bansa kaya’t kailanman ito’y tapat sa pangangailangan at mithiin ng sambayanan. Taglay nito ang ________at _______ ng isang bansa.

haka-haka;katiyakan

Ang ibig sabihin ng kultura ay ang mga _______, _________, __________, o_______.

kaugalian, tradisyon, kaalaman, o kaya naman ang uri ng pamumuhay ng isang grupo o pangkat

Makikita rin sa kultura ang mga _____, _______, _____________, at _____________.

batas, sining, paniniwala, at mga nakasanayan.

Ano ang pagkakaiba ng tradisyon sa kultura?

Ang malaking pinagkaiba ng kultura sa tradisyon ay ang pagbabago ng panahon. Masasabi natin na ang tradisyon ay ang mga bagay na naipasa ng ating mga ninuno sa susunod na henerasyon.

Halimbawa ng mga tradisyon:

1. pag-dasal bago kumain,
2. tradisyon ng pag-luto,
3. pagmamano
4. o kaya’y pagligo sa unang ulan sa buwan ng Mayo.

Dalawang uri ng Kultura

Materyal at Di-Materyal

Ano ang mga materyal na kultura?

mga gusali, aklat, at mga larawan

Ano ang mga Di-materyal na kultura?

ay mga bagay na hindi nating mahahawakan katulad ng mga awit, tula, at sayaw.

Ang ________ ang pinakamatagal na sumakop sa Pilipinas. Tinatayang mahigit _______ *taon silang nanatili at nakipagdigmaan sa bansa. Sila ang nagbigay pangalan sa bansa bilang Pilipinas, alinsuod ito sa kanilang hari noon na si* _______.

Espanya; 300; King Philip II.

Sumunod naman ay ang ______. Masasabing mas maraming naipasa ang mga Amerikano sa ating kultura at tradisyon. Ang ____________ sa bansa ay itinatag sa ilalim ng kanilang pananakop.

\

Amerika; pinakaunang unibersidad (University of the Philippines)

Ang bansang _____ naman, bagamat ang huling sumakop at pinakamabilis sa tatlo, ay siya ring pinaka nag-pakasakit sa milyong Pilipino. ______ taon lamang sila nanatili sa bansa ngunit mas naging mahirap ang digmaan sa pagitan ng mga Hapones at Pilipino.

* Unang naging patakaran sa edukasyon ng mga Hapon ay ang pagpapalaganap ng ______________at ______________ sa Pilipinas.

Hapon;Tatlong;kulturang Pilipino at Hapones

Ang pamilya ay binubuo ng?

ama, ina, at anak

Ang pamilya ay tinaguriang

pinakamaliit na sangay ng lipunan.

Ang pamilya ay ____ ng dalawa o higit pa sa dalawang tao na magkaugnay sa ____, bisa ng ______________o sa pamamagitan ng pag-_______ o paninirahan  sa isang tahanan.

lipon; dugo; sakramento ng kasal; aampon

Ayon kay Pierangelo Alejo (2004), ang pamilya ang pangunahin institusyon sa lipunan na nabuo sa pamamagitan ng _____________at ______ dahil sa kanilang walang pag-iimbot, puro, at romantikong pagmamahal-kapwa nangakong magsasama hanggang sa wakas ng kanilang buhay.

pagpapakasal ng isang lalaki at babae

Ang pamilya ay isang pagmamahal sa kapwa sa pamamagitan ng __________, ___________, at _________ o ____________.

kawanggawa, kabutihang loob, at paggalang o pagsunod.