Kaarten: Sociale wetenschappen: thema sociale (on)gelijkheid | Quizlet

onderwijs volgens Durkheim en 2 functies

generatie volwassen oefent invloed uit op generatie jongeren

2 functies

1. Individuen algemeen socialiseren

2. Specifieke cultuuroverdracht i.f.v. lidmaatschap bepaalde groep maatschappij

sociale structuur

vorm van georganiseerd samenleven, bestaat uit verzameling via geordende relaties

geheel van sociale verhoudingen

sociale posities

de plaatsen die mensen innemen in een sociale structuur

hoe hogere positie --> meer kans op macht

sociale ongelijkheid (objectief & subjectief)

sociale posities worden gerangschikt van hoog naar laag

Objectief: ongelijke verdeling schaarse, algemeen gewaardeerde zaken

Subjectief: ongelijke waardering en behandeling mensen o.b.v. sociale positie en levensstijl

Sociale mobiliteit

maatschappelijke beweeglijkheid, stijgen/dalen positie

cultuurcomponenten

verschillende onderdelen van een cultuur, met een bepaalde invulling die eigen is aan die samenleving

bv. onderwijs, film, muziek, eten,...

sub- en tegenculturen

binnen een overkoepelende cultuur extreem onderscheiden

definitie socialisatie

het levenslange proces waarbij de waarden, normen, gewoonten, kennis en vaardigheden krijgen aangeleerd, om zo te kunnen functioneren in de groep of de gemeenschap waartoe we behoren

enculturatie

gesocialiseerd worden binnen de maatschappij waarin we geboren worden

acculturatie

cultuuroverdracht op mensen die al in een andere cultuur zijn gevormd

Mead

sociaal leerproces: twee fasen

1. Play-stadium

2. Game-stadium

play-stadium

drie- tot vierjarigen doen aan role-taking van een significant other

--> leren vanuit ander standpunt + zelfbewustzijn + rudimentair normbesef

game-stadium

vanaf vijf jaar verschillende rollen rekening houden = talking the role of the other, de generalized other

--> inzicht groepsleven + zelfkennis + w & n internaliseren

Ontwikkeling van Me

gesocialiseerde deel van de persoonlijkheid, de afspiegeling maatschappij.

Indien rollen van alle leden van groepen aangeleerd en wanner die deel van hem zijn geworden (geïnternaliseerd)

= +/- volwassene

Ontwikkeling van I

niet-gesocialiseerde deel, impulsieve en spontane deel van PH

Durkheim

Franse socioloog, belangrijke bijdrage taak als socialisator

onderwijs:' georganiseerde en geprofessionaliseerde socialisatie'

georganiseerd:

- volgens bepaalde structuur, doelgericht, bepaalde plaats, interactiepatronen

geprofessionaliseerd:

- beroepskrachten

doel 2 functies onderwijs Durkheim

1. Individuen algemeen socialiseren

-> functioneren maatschappij

2. Specifieke cultuuroverdracht i.f.v. lidmaatschap bepaalde groep maatschappij

doel: vormen tot een sociaal wezen

Richard Rorty

Amerikaanse filosoof: twee hoofdstromingen in denken over de doelen van het onderwijs

- conservatieve stroming

socialisering jongeren o.b.v. waarheid

- progressieve stroming

individualisering jongeren o.b.v. vrijheid

Gendersocialisatie

gendergerelateerde regels, normen en verwachtingen cultuur opgenomen door observatie van ouders, opvoeders en leerkrachten door te kijken hoe zij reageren

4 soorten socialisatieagenten

- ouders: bepaalde rol- en taakverdeling van werk en huishoudelijke taken

- leerkrachten: verschillend reageren op jongens en meisjes

- leeftijdsgenoten: spelen vaak met leeftijdsgenoten van hetzelfde geslacht

- media: via mediakanalen leren kinderen wat het betekent om een jongen of meisje te zijn

Rolsocialisatie

..

Rolsocialisatie 4 stadia: toenemende bewustwording

1. Anticiperend stadium: verwachtingen

2. Formeel stadium: regels en normen

3. Informeel stadium: sociale praktijk

4. Persoonlijk stadium: persoonlijke invulling

Referentiegroeptheorie

Stouffer

waarden en normen van groepen waartoe we niet behoren hebben invloed op ons gedrag

relatieve deprivatie

hierbij ervaren we een toestand van ontevredenheid niet door objectieve situatie maar door een relatieve positie t.o.v. situatie van anderen (vergelijking met anderen in hetzelfde schuitje)

Merton

Relatieve deprivatie is een proces waarbij mensen zich richten naar andere personen of groepen die ze gebruiken als referentiekader om hun eigen gedrag te bepalen en te evalueren

Merton 2 types referentiegroep

1. Normatieve referentiegroep

2. Comparatieve referentiegroep

Aspiratiegroepen

referentiegroep waar iemand niet toe behoort, maar wel heel graag toe zou behoren

Anticiperende socialisatie

aspiratie groepen gebruiken als richtlijn voor ons G en proberen waarden- en normenpatroon van die groep over te nemen

Referentiepersoon

wanneer we ons met een persoon willen identificeren

Oorzaken waarom leeftijdsgenoten een belangrijke referentiegroep is

1. sociale vergelijking

2. autoriteit van volwassenen in twijfel trekken

3. periode van experimenteren

Deviant of afwijkend gedrag

Gedrag in strijd met regels van groep of maatschappij

Relatief karakter: afhankelijk van sociale en historische context

Hangt ook af van sociale positie: kledingcode en deotologie

disfunctionele gevolgen deviantie

nadelige of disfunctionele gevolgen voor de maatschappij

- desorganisatie: n langer functioneren maatschappij

- regels niet langer gehoorzamen: aanstekelijk

- vertrouwen ondermijnen: aantasting geloof rolvervulling

functionele gevolgen deviantie

positieve gevolgen voor de maatschappij

- veiligheidsklep: grote spanningen als gevolg van onzekerheid verminderen

- betere reglementering: indien regel overtreden - betere omlijning regels

- samenhorigheid slachtoffers: front vormen tegen overtreders

- signaalfunctis: wijzen dat bepaalde zaken verkeerd lopen

Anomie

Durkheim

Anomie is een toestand van onzekerheid over de regels die gevolgd moesten worden

Anomietheorie

Durkheim zag snel veranderende samenleving. De vroegere mechanische solidariteit transformeerde naar organische solidariteit, een te snelle overgang noemde hij een anomie

- minder sterke banden verschillende groepen

= verzwakking solidariteit

Anatomietheorie van Merton

Binnen de sociale structuur van een gemeenschap zijn er volgens hem elementen aanwezig die kunnen leiden tot afwijkend gedrag

onderscheid:

- sociale structuur: geïnstitutionaliseerde middelen

--> realisatie culturele doelstellingen

- culturele systeem: stelt bepaalde doelstellingen in vorm van waarden, behoeften, wensen

--> mensen: realiseren

Typologie vormen afwijkend Merton

- G gelinkt aan sociale posities o.m.v. socialisatie kindertijd

conformisme

ritualisme

innovatie

terugtrekking

rebellie

kritiek anomietheorie Merton

- te vereenvoudigde werkelijkheid

- niet alle vormen afwijkend gedrag

- eigen standpunt : bv. ritualisme (ze gaan hun eigen doelen gaan bedenken, ze trekken zich terug van maatschappelijk aanvaarde doelen)

Sociale stratificatie

opdelen mensen in verschillende lagen o.b.v. sociale ongelijkheid

- sociale positie:

* bepaald plaats in hiërarchische structuur

* sterke invloed levenskansen

Sociale stratificatie: 2 belangrijke processen

1. Sociale integratie: harmonie leden groep/ gemeenschap

2. Sociale differentiatie: ontwikkeling verschillen tussen groepsleden

vormen van sociale stratificatie

1. Kastensysteem

2. Standensysteem

3. Klassensysteem

Kastensysteem

Vijf kasten kastensysteem

1. Mond Brahma: wijze mannen

2. Schouders Brahma: krijgers

3. Handen Brahma: handelaars en zakenlui

4. Dijen Brahma: boerderij

4. laagste katsen: kastelozen

Standenmaatschappij

indeling groepen o.b.v. grondbezit of militaire daden

- Eerste stand: clerus (religeuze diensten)

- Tweede stand: adel (grondbezit --> macht + rijkdom)

- Derde stand: handelaars + ambachtslui (werkkrachten)

Klassensysteem

indeling groepen bepaald door de kansen die aan de leden van de maatschappij werden gegeven op economisch vlak

- Marxc: sociale klassen

= collectiviteiten waarvan de leden op dezelfde manier in relatie stonden tot de productiemiddelen

Ralf Dahrendorf: o.b.v. inzichten Marxc

ideeën van Marxc toepassing in beginfase van industrialisatieproces, MAAR gelden niet langer voor moderne geïndustrialiseerde maatschappij

sociale klassen:

* obv gezag

*

Max Weber: multidimensionele benadering

gemeenschap: hiërarchisch indelen op drie vlakken

- klasse: economisch aspect

- status: sociaal aspect

- macht: politiek aspect

--> rol domeinen bij bepaling sociale positie (afhankelijk aard maatschappij)

Bordieu

- Neo-Weberiaan

- Machtsstrijd binnen velden: belang van kapitaal

* economisch, sociaal, cultureel en symbool

--> binnen lek veld: ontwikkeling habitus (hoe je je gedraagt)

= duurzame manier waarnemen, denken, handelen