flashcards jeudrecht

Hoe werden kinderen in de oudheid behandeld?

Kinderen werden vaak achtergelaten, niet uit onverschilligheid, maar vanwege overbevolking. Ze werden gezien als fysiek zwak en mentaal incapabel.

Wanneer begon men meer waarde te hechten aan jonge kinderen?

Vanaf de opkomst van het christendom en in de 15e eeuw, toen kinderen als familiekapitaal werden beschouwd.

Wat hield de rol van de pater familias in?

Hij had uitgebreide macht over zijn afstammelingen, inclusief het recht op leven en dood, disciplinaire macht en autoriteit om kinderen achter te laten.

Wat zijn de belangrijkste visies over opvoeding volgens de Verlichting?

Moralisten (Locke: tabula rasa, kinderen zijn blanco bladen) en romantici (Rousseau: kinderen zijn inherent goed).

Hoe beïnvloedde de industriële revolutie het beeld van kinderen?

Kinderarbeid kwam op, armoede werd gezien als een morele bedreiging, en instellingen zoals weeshuizen en landloperkolonies ontstonden.

Welke ontwikkelingsstadia onderscheidde Piaget in de cognitieve psychologie?

1) Sensorische fase,

2) Pre-operationele fase,

3) Concreet operationele fase,

4) Formeel operationele fase.

Wat is de algemene regel in het Belgisch recht over de bekwaamheid van minderjarigen?

Minderjarigen zijn rechtsbekwaam maar handelingsonbekwaam

Wat is gezagsco-ouderschap?

Beide ouders oefenen samen het ouderlijk gezag uit, ook als ze niet samenleven.

Wat gebeurt er als een minderjarige een contract wil aangaan?

Minderjarigen kunnen dit niet zelfstandig doen; hun wettelijke vertegenwoordigers moeten toestemming geven (Art. 1124 BW).

Welke uitzonderingen bestaan er op de handelingsonbekwaamheid van minderjarigen?

Dagelijkse handelingen, persoonlijke rechten (zoals vrije meningsuiting) en ouderlijk gezag over hun eigen kinderen bij tienerouders.

Wat gebeurt er bij het einde van ouderlijk gezag?

Ouderlijk gezag eindigt bij meerderjarigheid, overlijden van een ouder of overdracht via adoptie.

Wat was de rol van de jeugdbeschermingswet van 1912?

Introduceerde een afzonderlijk kader voor de bescherming van delinquente en pre-delinquente jongeren.

Wat hield het positivistische mensbeeld in?

De focus verschoof van de ernst van de feiten naar de gevaarlijkheid van de dader, met nadruk op bescherming van de maatschappij.

Welke kritiekpunten waren er op het jeugdstrafrecht in 1867?

Gebrek aan gespecialiseerde rechters, beperkte maatregelen, rechtsonzekerheid, en een focus op straf in plaats van hulpverlening.

Wat waren de belangrijkste hervormingen in 1965?

De jeugdrechter verving de strafrechter, meer maatregelen werden mogelijk, en de focus verschoof naar hulpverlening en re-integratie.

Welke maatregelen kwamen er door het decreet van 1985?

Loskoppeling van gerechtelijke en buitengerechtelijke hulp, introductie van comités voor Bijzondere Jeugdzorg en bemiddelingscommissies.

Wat is het doel van modularisering in de jeugdhulp?

Het hulpaanbod toegankelijker, overzichtelijker en transparanter maken door het in modules te organiseren.

Vraag: Wat is het verschil tussen rechtstreeks (RTJ) en niet-rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp (nRTJ)?

RTJ is laagdrempelige hulp zoals CLB, terwijl nRTJ gespecialiseerde hulp vereist waarvoor goedkeuring van een toegangspoort nodig is.

Welke vier technieken waarborgen continuïteit in de hulpverlening?

Contactpersoon-aanmelder, cliëntoverleg, bemiddeling en de vertrouwenspersoon.

Hoe worden crisissituaties in de jeugdhulp aangepakt?

Via regionale crisismeldpunten die snel beschikbare noodopvang coördineren.

Wat houdt responsabilisering van de jongere in?

De jongere en zijn omgeving worden betrokken bij het zoeken naar oplossingen, bijvoorbeeld via Eigen Kracht Conferenties.

Wat is de rol van de toegangspoort in de jeugdhulp?

Beoordelen van hulpvragen via teams zoals het Team Indicatiestelling en Team Jeugdhulpregie.

Wat doen gemandateerde voorzieningen?

Ze beoordelen situaties van verontrusting en proberen vrijwillige hulpverlening te starten. Lukt dat niet, dan schakelen ze het parket in.

Welke actoren behoren tot de "brede instap"?

CLB, Jongeren Adviescentra (JAC), en Kind & Gezin.

Hoe werkt gespecialiseerde hulpverlening via de toegangspoort?

Hulpvragen worden beoordeeld door een multidisciplinair team en doorgestuurd naar jeugdhulpregie voor uitvoering.

Wat is het doel van pleegzorg binnen de jeugdhulp?

Kinderen opvangen in een gezinssituatie, zowel vrijwillig als gedwongen, waarbij de voorkeur ligt op perspectiefbiedende zorg.

Wat zijn de vier vormen van pleegzorg?

Ondersteunende, perspectiefzoekende, perspectiefbiedende en behandelingspleegzorg.

Hoe wordt beslist over plaatsingsmaatregelen?

Plaatsing gebeurt enkel bij onvoldoende waarborgen in het thuismilieu, met voorkeur voor pleegzorg boven residentiële opvang.

Wat is het verschil tussen leeftijd van strafrechtelijke verantwoordelijkheid en meerderjarigheid?

Strafrechtelijke verantwoordelijkheid begint vanaf 12 jaar; meerderjarigheid vanaf 18 jaar.

Welke richtlijnen leggen minimumnormen voor jeugddelinquentierecht vast?

Beijing Rules, Havana Rules, Riyad Rules.

Wat is de filosofie achter het Vlaams jeugddelinquentiedecreet?

Jongeren worden benaderd als verantwoordelijke individuen, met nadruk op herstel en responsabilisering.

Wie kan beslissingen nemen in jeugddelinquentierecht?

Jeugdrechters, sociale diensten, en in sommige gevallen het parket.

Wat is uithandengeving?

Het overdragen van de zaak van een jongere van de jeugdrechtbank naar de gewone strafrechtbanken bij zware feiten.

Welke nieuwe maatregelen introduceerde het Vlaamse decreet jeugddelinquentierecht?

Herstelgericht groepsoverleg (HERGO) en herstelbemiddeling.

Wat zijn de doelen van herstelgerichte maatregelen?

De schade herstellen, de dader responsabiliseren en de relatie met het slachtoffer verbeteren.

Hoe verschilt het Vlaamse jeugddelinquentierecht van vroeger?

Er is meer nadruk op alternatieven voor vrijheidsberoving en herstelgerichte aanpakken.

Wat is het doel van het rechtspositiedecreet?

Het waarborgen van de rechten van minderjarigen in de jeugdhulp, zoals inspraak, privacy, en menswaardige behandeling.

Welke participatierechten hebben minderjarigen?

Minderjarigen hebben het recht om gehoord te worden, deel te nemen aan beslissingen en een vertrouwenspersoon te raadplegen.

Wat zijn de rechten van minderjarigen in residentiële voorzieningen?

Recht op contact met familie, recht op privacy, recht op onderwijs, en recht op passende begeleiding.

Hoe wordt de inspraak van minderjarigen georganiseerd?

Via overlegmomenten, recht op informatie en de mogelijkheid om klachten in te dienen bij een klachtencommissie.

Wat zijn de belangrijkste proceswaarborgen voor jongeren?

Recht op juridische bijstand, inzage in het dossier, en aanwezigheid bij de zitting.

Wat bepaalt het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) over kinderen in juridische procedures?

Kinderen hebben recht op een eerlijk proces, een snelle behandeling van hun zaak, en inspraak in beslissingen die hen aangaan.

Welke rol speelt de jeugdadvocaat?

Een jeugdadvocaat biedt juridische bijstand en verdedigt de rechten en belangen van minderjarigen in gerechtelijke procedures.

Hoe wordt participatie van minderjarigen in de jeugdrechtbank bevorderd?

Door hen actief te betrekken bij de procedure, hen te informeren over hun rechten en hen een stem te geven in de besluitvorming.

Wat zijn getuigenissen over de Vlaamse praktijk inzake participatie?

Deelnemende jongeren ervaren participatie als waardevol, maar wijzen op verbeterpunten zoals meer informatievoorziening en ondersteuning.

Wat zijn de uitdagingen bij de participatie van minderjarigen?

Taalbarrières, emotionele belasting, en een gebrek aan kennis over hun rechten en procedures.