micro-economie-Hoofdstuk 8 & 9

Budgetlijn

= beschrijft limieten van huishoudens in hun consumptiekeuzes

Budgetvergelijking

P(cola)*Q(cola) + P(films)*Q(films) = inkomen

Budgetvergelijking: reëel inkomen

Y/Pc

= inkomen uitgedrukt in hoeveelheid goederen die ze zich kunnen veroorloven

Budgetvergelijking: relatieve prijs

Pf/Pc

= de prijs van 1 goed gedeeld door de prijs van een ander goed

= grootte van helling van budgetlijn

(hoeveelheid cola’s om bijkomende film te zien)

Verandering in prijs (prijs stijgt)

rotatie naar binnen

Verandering in prijs (prijs daalt)

rotatie naar buiten

Verandering van inkomen (inkomen daalt)

budgetlijn verschuift naar binnen

Indifferentiecurven

= lijn die weergeeft welke goederencombinaties voor een consument evenwaardig zijn

Preferentie indifferentiecurven

boven curve > op curve > onder curve

Liever

I1 > I0

Marginale substitutieverhouding

= mate waarin iemand een goed Y wil opgeven om een bijkomende eenheid van goed X te verkrijgen EN daarbij op dezelfde indifferentiecurve blijft

Helling indifferentiecurve = marginale substitutieverhouding

Indifferentiecurve = steil

MSV = hoog → grote hoeveelheid Y opgeven voor klein beetje meer X

Indifferentiecurve = vlak

MSV = laag → kleine hoeveelheid van Y opgeven om meer van X te verkijgen

Belangrijkste veronderstelling van consumptietheorie = dalende MSV

naarmate de hoeveelheid van goed X toeneemt daalt de MSV

Indifferentiecurven gewone goederen

Indifferentiecurven perfecte substituten

Indifferentiecurven perfecte complementairen

Indifferentiecurven perfecte complementairen

Best haalbare punt voor consument

1) Ligt op budgetlijn

2) Ligt op hoogste indifferentiecurve

3) Heeft een MSV tussen 2 goederen die gelijk is aan de relatieve prijsverhouding van beide goederen

Prijseffect

P ↓ → budgetlijn roteert naar buiten → nieuw haalbaar punt J → verschuiving langs vraagcurve naar rechts

Inkomenseffect

Y ↓ → budgetlijn schuift op naar links → nieuw haalbaar punt K → vraag verschuift naar links

Inkomenselasticiteit van normaal goed

ei >0

Inkomenselasticiteit van inferieur goed

ei < 0

Prijseffect = substitutie-effect + inkomens-effect

Substitutie-effect

Inkomenseffect (positief voor normale goederen, negatief voor inferieure goederen)

Doel van een onderneming

= winst maximaliseren

Economische winst

= Totale opbrengsten - totale kosten

• Expliciete kosten = in geldwaarde

• Impliciete kosten = kosten als gevolg van het gebruik van eigen kapitaal, eigen tijd, eigen middelen

totale kosten = opportuniteitskosten van productie

Opbrengst

= Q x P

Productiekosten

= som van kosten verbonden aan het gebruik van middelen (productiefactoren: arbeid, kapitaal, grondstoffen, ondernemerschap)

• die aangekocht worden door de onderneming

• die in eigendom zijn van de onderneming

• die ingebracht worden door de eigenaar

Normale winst

= deel van totale kosten van een onderneming, namelijk de vergoeding voor ondernemerschap → economische winst = winst bovenop normale winst

Technische efficiëntie

= bereikt bij productie van een bepaalde output met de inzet van de laagst mogelijke hoeveelheid inputs

Hoeveelheid inputs

Economische efficiëntie

= bereikt wanneer een bepaalde output geproduceerd wordt tegen de laagst mogelijk e kost

Kosten van ingezette inputs

Marktvormen

	Volkomen concurrentie	Monopolistische concurrentie	Oligopolie	Monopolie
aantal bedrijven	veel	veel	enkele	een
product	identiek	verschillend (= productdifferentiatie)	identiek of verschillend	geen substituten
concurrentie	aanwezig	/	andere elementen dan prijs	afwezig
toegangsbarrières	geen	geen	licht	hoog
controle over prijs	geen	beetje	aanzienlijk	aanzienlijk of gereguleerd
concentratie ratio	0	laag	hoog	100
HHI	<100	101 - 999	>1000	10 000
Voorbeelden	maïs	voeding, kleren	computer chips	lokale watervoorziening

Identificeren van marktvorm: concentratiemaat = 5 ondernemingen concentratiepercentage

= percentage van de verkoop van de totale industrie dat gerealiseerd wordt door de 5 grootste ondernemingen in die industrie

Identificeren van marktvorm: HHI

= Herfindahl - Hirschman Index

= som van het kwadraat van de marktaandelen van de bedrijven actief in de markt