1/73
Flashcards with vocabulary terms and definitions related to applied research, design, and the scientific method.
Name | Mastery | Learn | Test | Matching | Spaced |
---|
No study sessions yet.
Onderzoek in design
Essentieel om onderbouwde en doordachte ontwerpbeslissingen te nemen.
Systematisch onderzoek
Het onderzoek is logisch opgebouwd van probleemstelling naar conclusie.
Transparant onderzoek
Het is duidelijk waarom je een bepaalde methode, steekproef of bron kiest.
Onderbouwd onderzoek
Je keuzes zijn gebaseerd op theorie en bestaande literatuur.
Repliceerbaar onderzoek
Andere onderzoekers kunnen het proces herhalen.
Inductie
Van observatie naar theorie; gebaseerd op ervaringen.
Deductie
Van theorie naar hypothese en toetsing; toegepast in toetsend onderzoek.
Objectivisme
Er bestaat één objectieve waarheid; typisch voor natuurwetenschappen en kwantitatief onderzoek.
Constructivisme
Kennis is afhankelijk van perspectief, context en betekenis; typisch voor sociale wetenschappen en kwalitatief onderzoek.
Kwantitatief onderzoek
Gaat uit van een objectieve werkelijkheid; maakt gebruik van cijfers, metingen en statistiek; resultaten zijn generaliseerbaar.
Kwalitatief onderzoek
Focus op betekenis, beleving, context; data in vorm van woorden, beelden, tekeningen; analyse gebeurt via interpretatie.
Praktijkontwikkelend onderzoek
Toegepast onderzoek dat kennis inzet om de praktijk te verbeteren; gericht op interventie en verbetering; vaak multidisciplinair.
Betrouwbaarheid
Geeft een meetinstrument steeds hetzelfde resultaat?
Validiteit
Meet je wat je wil meten?
Confounding variable
Een derde variabele beïnvloedt zowel de oorzaak als het gevolg.
Extraneous variable
Onbekende invloeden die verstoren.
Pretest-sensitisatie
Deelnemers worden beïnvloed door een eerdere meting.
Zelfmonitoring
Deelnemers veranderen hun gedrag door zelfobservatie.
Hawthorne effect
Mensen gedragen zich anders omdat ze onderzocht worden.
Experimenter characteristics
Demografie of houding van de onderzoeker beïnvloedt uitkomst.
Survivorship bias
Conclusies trekken op basis van de overlevers, en negeren degenen die zijn uitgevallen.
Populatie
De volledige groep waar je iets over wil zeggen.
Steekproef
De groep die je effectief onderzoekt.
Representativiteit
De steekproef weerspiegelt de populatie.
Wetenschappelijke methode
Systematische manier van kennisverwerving die logische redenering en zintuiglijke waarneming combineert.
Vasthoudendheid / fixatie
Geloven omdat het altijd zo was.
Autoriteit
Vertrouwen op uitspraken van experts.
Intuïtie
Iets geloven omdat het goed aanvoelt.
Rationalisme
Logische redenering vanuit aannames.
Empirisme
Kennis op basis van directe observatie.
Inductie
Van specifieke observaties naar algemene uitspraken.
Deductie
Van algemene theorie naar specifieke voorspelling.
Afhankelijkheid (dependability)
Is het proces goed gedocumenteerd en reproduceerbaar?
Geloofwaardigheid (credibility)
Kloppen de interpretaties met ervaringen van deelnemers?
Overdraagbaarheid (transferability)
Zijn de resultaten bruikbaar in andere contexten?
Onderzoeksstrategie
De algemene aanpak om een onderzoeksvraag te beantwoorden.
Beschrijvend onderzoek
Brengt een momentopname van een variabele in kaart.
Correlationeel onderzoek
Zoekt relaties tussen twee variabelen.
Experimenteel onderzoek
Onderzoekt oorzaak-gevolgrelaties door manipulatie en randomisatie.
Experimenteel onderzoek
Deelnemers worden willekeurig toegewezen aan condities.
Quasi-experimenteel onderzoek
Groepen worden niet random gevormd, maar verschillen worden toch onderzocht.
Facebook Emotional Contagion
Manipulatie van nieuwsfeeds om invloed op stemming te testen.
UK Donor Register A/B-test
Verschillende pagina’s getest om donorregistratie te verhogen.
Informed Consent
Deelnemers geven vrijwillig en goed geïnformeerd toestemming.
Fraude
Verzinnen of vervalsen van data.
Plagiaat
Overnemen van werk zonder bronvermelding.
Enquête
Gestructureerde manier om data te verzamelen via vragen.
Human-Centered Design (HCD)
Aanpak waarbij de mens centraal staat in elk stadium van het ontwerpproces.
Empathie
Begrip tonen voor gevoelens en ervaringen van gebruikers.
Participatie
Gebruikers actief betrekken als co-creators.
Iteratie
Herhaald testen en bijsturen.
Systemisch denken
Het grotere geheel meenemen in beslissingen.
Inclusiviteit
Rekening houden met diversiteit in gebruikersgroepen.
Evidence-Based Design (EBD)
Ontwerpbeslissingen baseren op empirisch bewijs i.p.v. alleen esthetiek of aannames.
Persona’s
Realistische gebruikersprofielen gebaseerd op onderzoek.
User Journey Maps
Stappen die gebruikers doorlopen.
User-Centered Design (UCD)
Iteratief ontwerpproces waarbij beslissingen gebaseerd zijn op grondig begrip van de eindgebruiker.
Exploratief onderzoek
Verkennen van context en latente behoeften.
Generatief onderzoek
Ideeën ontwikkelen via co-creatie.
Evaluatief onderzoek
Testen of iets werkt (bv. prototypes).
Confirmatief onderzoek
Verifiëren van aannames met kwantitatieve data.
UX (User Experience)
De totale ervaring van de gebruiker met een systeem, inclusief bruikbaarheid en emotionele reactie.
Zichtbaarheid
Elementen moeten duidelijk zichtbaar zijn.
Feedback
Gebruiker krijgt reactie op acties.
Conceptuele modellen
Aansluiten bij verwachtingen.
Affordances
Vorm suggereert gebruik.
Mapping
Logica tussen actie en effect.
Beperkingen
Voorkomen van fouten.
Toegepast onderzoek in design
Systematisch en kritisch nadenken over je eigen ontwerppraktijk met als doel die te verbeteren én er kennis uit te halen.
Reflectie
Terugkijken op ontwerpkeuzes: wat werkte wel/niet? ➝ leerproces.
Reflexiviteit
Nadenken over je eigen rol, aannames en perspectief. ➝ bewustwording.
Practice-based research
Artefact (object, prototype, installatie) = drager van kennis; gaat altijd gepaard met reflectieve tekst.
Practice-led research
Onderzoekt hoe je ontwerpt en welke inzichten dat oplevert; nadruk ligt op processen, methodes, samenwerking en aanpassing.
Action Research
Een iteratief leerproces van plannen, handelen, observeren en reflecteren.