Romeins recht

Romeins adagium

Korte spreuk

Def recht

Het geheel van leefregels en normen die uitgaan van de gemeenschap of van een algemeen erkend gezag in die gemeenschap. Die moeten nageleefd worden door alle leden van die gemeenschap en afdwingbaar zijn met sancties en die orde en het algemeen welzijn bevorderen.

Pater familias

Koning in het klein, van het gezin. Heeft gezag of leven en dood binnen in de familie. Sui iuris (rechts zelfstandig)

Gentes

De belangrijkste familiegroepen van Rome

Actio

Rechtsvordering op basis vd wet

Formula

Document met samenvatting vd zaak en instructies.

Iudex

De rechter

Advocati

GEEN advocaat! Een steunpersoon in de zaak die gewicht geeft aan de zaak.

Defensor

Advocaat

Non bis in idem

Niet tweemaal in dezelfde

Je kan iemand maar 1 keer aanklagen voor hetzelfde

Audacitur et altera pars

Er moet geluisterd worden naar de andere kant

Cogitationis poenam nemo patitur

Niemand verdraagd een straf voor het nadenken

Alleen daden kunnen bestraft worden

Unus testis, nullus testis

1 getuige is geen getuige

Altijd meerder getuigen nodig

Nemo iudex idoneus in propria causa

Niemand is een geschikte rechter in eigen zaak

Dura lex sed lex

Het is een harde wet maar het is de wet

Summum ius summa iniuria

Het hoogste recht, het hoogste onrecht

Als men geen rekening houdt met de menselijke situatie, dan kan de toepassing van het recht, onrecht worden.

Qui tacet, consintire videtur

Wie zwijgt, schijnt toe te stemmen

Res iudicata pro veritate accipitur

Een geoordeelde zaak wordt als waarheid aangenomen

Cuius regio, eius religio

Wiens bodem, diens godsdienst

Cuius solu eius caelum

Wiens bodem, diens hemel

Pater est quem nuptiae demonstrant

Het huwelijk toont aan wie de vader is

Wettelijke vader > biologische vader

Semel malus, semper praesumitur malus

Eenmaal slecht, altijd als slecht verondersteld

Res derelicta est res nullius

Een achtergelaten zaak is niemands zaak.

Exceptio non adimpleti contractus

Een uitzondering op een niet uitgevoerd contract

Als contract niet volledig wordt nageleefd, betaald de huurder niet volledig

Intuitu personae - overeenkomst

Het zicht op de persoon

Als je een afspraak maakt, mag iemand anders dat niet overnemen

Accesorium sequitur principale

Een bijzaak volgt de hoofdzaak

Nemo auditur propriam turpitudinem allegans

Niemand wordt gehoord die zijn eigen fout aanbrengt

Als je je fout toegeeft, ondergraaft je jezelf

In pari causa turpitudinis cessat repetitio

Als in zaken van gelijk slecht gedrag, is er geen plaats van teruggeven

Als er gedacht wordt dat er weer slecht gedrag gelaagd gaat worden, kunnen bezittingen achtergehouden worden.

Nemo consetur ignorare legem

Niemand wordt geacht de wet niet te kennen