‘Oktoberrevolutie’: de staatsgreep van Lenin en de bolsjewieken

🟥 1. De Oktoberrevolutie (1917)

• Lenin wil de macht grijpen; op 10 oktober krijgt hij steun van de bolsjewieken.

• Op 25 oktober (7 november nieuwe stijl) nemen de bolsjewieken Sint-Petersburg over.

• De Voorlopige Regering valt, Kerenski vlucht, het Winterpaleis wordt bezet.

• Lenin roept een nieuwe bolsjewistische regering uit.

2. Decreten en machtsovername

• De bolsjewieken voeren hun beleid in via:

  • Het Decreet over de Vrede → oproep tot einde van WO I.

  • Het Decreet over het Land → verdeling van het land onder boeren.

• Boeren beginnen op eigen initiatief grond van grootgrondbezitters te verdelen.

• In november verliezen de bolsjewieken de verkiezingen.

• De Grondwetgevende Vergadering wordt op 6 januari 1918 met geweld gesloten.

3. Burgeroorlog en terreur (1918–1922)

• Lenin rekent op een wereldrevolutie, maar die blijft uit.

• Op 3 maart 1918 tekenen de bolsjewieken vrede met Duitsland (Verdrag van Brest-Litovsk).

• Ze regeren voortaan alleen, met terreur als middel.

• De Tsjeka (geheime politie) wordt eind 1917 opgericht.

• Burgeroorlog tussen de Roden (bolsjewieken) en Witten (tegenstanders van het communisme).

• Het Rode Leger onder Trotski verslaat de Witten (die verdeeld zijn).

• De tsaar en zijn gezin worden vermoord.

4. Oorlogscommunisme (1918–1921)

• Strenge economische maatregelen om de oorlog te winnen:

  • Rantsoenering van voedsel.

  • Graanopeising bij boeren.

  • Nationalisatie van bedrijven.

• De economie stort volledig in en er ontstaat hongersnood.

5. Oprichting van de Sovjet-Unie & de NEP

• In 1922 richten de communisten de Sovjet-Unie (USSR) op.

• Rusland ligt in puin; economie en landbouw zijn ingestort.

• Lenin voert de Nieuwe Economische Politiek (NEP) in:

  • Particuliere handel tijdelijk toegestaan.

  • Graanopeisingen stoppen.

  • Boeren betalen belasting in natura.

• Politiek verandert er niets: de dictatuur blijft, de Tsjeka onderdrukt elke oppositie.

Wie dringt aan op het grijpen van de macht in oktober 1917

Lenin.

Wat gebeurt er op 25 oktober 1917 in Sint-Petersburg?

De bolsjewieken grijpen de macht, bezetten strategische plaatsen, nemen het Winterpaleis in en roepen een nieuwe regering uit.

Wat doet Kerenski tijdens de machtsgreep?

Hij vlucht uit de stad.

Wat houdt het ‘Decreet over de Vrede’ in?

Het bolsjewistisch plan om zo snel mogelijk vrede te sluiten in de Eerste Wereldoorlog.

Wat houdt het ‘Decreet over het Land’ in?

Land van grootgrondbezitters wordt verdeeld onder de boeren.

Wat gebeurt er met de Grondwetgevende Vergadering in januari 1918?

De bolsjewieken verlaten de vergadering en jagen die de volgende dag met geweld uiteen.

Waarom sluiten de bolsjewieken het Verdrag van Brest-Litovsk?

Omdat Lenin inziet dat de wereldrevolutie uitblijft en hij vrede wil met Duitsland.

Wat is de Tsjeka?

Een geheime politie, opgericht in december 1917, om oppositie met geweld uit te schakelen.

Wie zijn de Witten en wie zijn de Roden in de burgeroorlog?

• oden: de bolsjewieken (communisten).

• Witten: tegenstanders van het communisme (monarchisten, liberalen, enz.).

Wat gebeurt er met de tsaar en zijn gezin?

Ze worden vermoord door de bolsjewieken

Wat is ‘oorlogscommunisme’

• Graanopeisingen bij boeren.

• Rantsoenering van voedsel.

• Nationalisatie van de economie

Waarom mislukt het oorlogscommunisme op lange termijn?

: Omdat de economie volledig instort en hongersnood uitbreekt.

Wat is de NEP en waarom wordt die ingevoerd?

• De Nieuwe Economische Politiek is bedoeld om de economie te herstellen.

• Particuliere handel wordt tijdelijk toegestaan en boeren hoeven geen graan meer af te staan.