NL VOC - theater

sleutelrol

een belangrijke rol

repliek

een antwoord

freelancer

iemand die geen vast contract heeft

regisseur

de artistieke leiden (acteurs sturen, nadenken over rekwisieten, zorgt ervoor dat het verhaal duidelijk wordt voor het publiek)

dramaturg

een expert in het theater die fungeert als artistiek adviseur en onderzoeker. De rol is veelzijdig: ze geven achtergrondinformatie over stukken, helpen bij de selectie en bewerking van teksten, en fungeren als “eerste toeschouwer” die de regisseur en het team ondersteunt om een visie te realiseren

costumier

zorgt voor de visie rond de kostuums en maakt die ook af en toe zelf

lichtman

verantwoordelijke voor de belichting

machinist

verantwoordelijke voor alles wat kan bewegen op het podium

toneelmeester (inspiciënt)

verantwoordelijke voor alle technische aspecten (licht, geluid, decor)

theaterdirecteur

zorgt voor de zakelijke aspecten, het dagelijks bestuur

orkestbak

de ruimte tussen het publiek en het podium, iets lagen gelegen zodat ze niet gezien worden, waar het orkest zich bevindt

coulissen

ruimte naast het podium, achter de schermen, met dikke gordijnen

generale repetitie

de laatste repetitie voor de eerste opvoering

productie

het maakproces van een toneelstuk

plankenkoorts hebben

zenuwachtig zijn voor je met iets begint

komedie spelen

zich anders voordoen dan men is

tragisch doen

overdrijven

voor het voetlicht treden

openbare aandacht op iets vestigen

zijn zwanenzang op het toneel

zijn laatste optreden

van iets een drama maken

iets opschroeven

zijn rol kennen

weten wat men moet doen

de rollen omkeren

verhoudingen omdraaien

stommetje spelen

zwijgen

een masker opzetten

zijn ware aard verbergen

voetlicht

een rij lampen aan de voorkant van een toneel die acteurs of sprekers belichten, letterlijk bij hun voeten op het podium

planken

het podium

scènes

een afgeronde eenheid van handeling in een toneelstuk of film, die zich afspeelt op één specifieke locatie en binnen een bepaalde tijdsperiode

souffleur

iemand die de tekst van de toneelspeler influistert als dit nodig is

podium

een verhoogd platform waar artiesten, sprekers of objecten zichtbaar zijn voor een publiek

decor

de omgeving en de uitrusting van een theater

lichtorgel

elektronisch apparaat dat een audiosignaal omzet in ritmische lichteffecten, waarbij de intensiteit, kleur of timing van de lampen wordt beïnvloed door de muziek of andere geluiden

repertoire

de verzameling van alle stukken die een persoon of groep kan uitvoeren

rekwisieten

alle voorwerpen die tijdens een voorstelling, zoals een toneelstuk, film of televisieproductie, worden gebruikt om de scène te creëren of de verhaallijn te versterken

inspeciënt

toneelmeester

musical

een theater- of filmgenre dat gesproken tekst, zang en dans combineert in een samenhangend verhaal

loge

en afgescheiden zitruimte voor een klein gezelschap in een theater

recensent

iemand die een beoordeling geeft van een culturele uiting, zoals een boek, film, muziekstuk of toneelvoorstelling

figurant

iemand die op de achtergrond verschijnt in een film, toneelstuk, serie of reclamespot zonder een specifieke inhoudelijke rol of tekst

côté jardin

de linker kan van het podium vanuit de zaal gezien, rechts voor degene op het podium

parterre

de zitplaatsen op de begane grond, vaak wat duurdere plekken

monoloog

een moment waarop een personage zijn innerlijke gedachten hardop uitspreekt

vestiaire

een ruimte waar bezoekers van een openbare gelegenheid zoals een theater, bioscoop of restaurant hun jassen, mantels en andere kledingstukken tijdelijk kunnen afgeven

programma

gedrukte of geschreven lijsten van de delen (aktes, scènes, gekozen stukken) waaruit een toneelvoorstelling is opgebouwd, inclusief de namen van de acteurs

première

de eerste openbare uitvoering van een productie, zoals een toneelstuk, film, ballet of muziekstuk

foyer

grote ontvangst- of lobbyruimte in een openbaar gebouw zoals een theater

balkon

een rang van zitplaatsen op een bovenverdieping die een vrij uitzicht op het podium of toneel biedt

côté cour

rechter kant van het podium vanuit de zaal gezien, links voor degene op het podium

doublure

een speler die de rol van een andere acteur invult, bijvoorbeeld als die ziek is of afwezig