Humuslijst buitenlands collectief geheugen

9/11

Op 11 september 2001 vonden een reeks terroristische aanslagen plaats in de VS. Deze aanslagen werden uitgevoerd door de extremistische islamitische groepering Al-Qaeda en hadden verwoestende gevolgen. (Onder andere werden er enkele vliegtuigen door de WTC gevlogen)

apartheid

de rassenscheiding (segrgatie) van blanken en zwarten in Zuid-Afrika in de periode van 1948 tot 1990. Het was een politiek systeem dat door de blanke overheid in Zuid-Afrika opgelegd werd en waarbij de blanken zichzelf als een beter/hoger ras zagen dan de inheemse zwarte volken. Daardoor was er erg veel racisme naar zwarte mensen. In het Internationaal recht is apartheid als politiek systeem aangemerkt als misdaad tegen menselijkheid. Blanken en zwarten werden van elkaar gescheiden, er verschenen bordjes met "whites only". Nelson Mandela kwam op voor de zwarte bevolking maar moest uiteindelijk na de gevangenis. Nadat de apartheid werd afgeschaft was hij gekozen tot president

arabische lente

reeks opstanden in de Arabische wereld die zijn begonnen in december 2010 in Tunesie. Mensen kwamen in opstand in Arabische landen tegen hun leiders omdat ze vonden dat die te weinig deden tegen de werkloosheid, armoede en corruptie in de Arabische landen. (= een breed gedragen protest tegen de zittende autocratische regimes in grote delen van de Arabische wereld)

brexit

Het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie verlaten. Brexit is het uittreden van het VK uit de EU. De naam Brexit komt van de Engelse woorden Great-Brittain en exit (Groot-Brittannië en vertrek). Op 31 januari 2020 heeft het VK de EU verlaten op basis van het terugtrekkingsakkoord

cambridge-analyticaschandaal

Het was een privaat Brits-Amerikaans databedrijf dat datamining, data-analyse en direct marketing bundelde met strategische communicatie voor verkiezingscampagnes. In 2018 ontwikkelde zich in de VS een schandaal rond Cambrigde Analytica en Facebook-organisatie. In 2018 werd duidelijk dat een databroker, Cambridge Analytica, gegevens van miljoenen Facebook-gebruikers kon gebruiken voor politieke doeleinden. Volgens critici heeft dit schandaal de verkiezingscampagne van Donald Trump aanzienlijk beïnvloed.

cubacrisis

politieke confrontatie tussen de VS en de Sovjet-Unie in oktober 1962 tijdens de Koude Oorlog, die bijna tot een kernoorlog leidde. De crisis ontstond als gevolg van het conflict tussen de VS en de SU over Cuba. De SU plaatste kernraketten op Cuba, wat leidde tot dreigende atoomoorlog. De crisis werd opgelost door een geheime deal tussen de VS en SU, waardoor een nucleaire oorlog werd voorkomen

iran-contra-affaire

Een politiek schandaal in de VS dat onthuld werd in 1986. De affaire/schandaal bestond uit de illegale financiering van de Contra's uit de inkomsten van geheime wapenleveringen aan Iran. De contra's waren de tegenstanders van de links-nationalistische sandinisten in Nicaragua

Kamp Abu Ghraib (+schandaal)

Abu Ghraib was een Iraakse gevangenis onder het bewind vna Saddam Hoessein. Na de VS invasie in 2003 werdt de gevangenis voor Amerikaanse soldaten gerund. Zij hebben vreselijke martelingen uitgevoerd bij de kreigsgevangenen. In 2006 werd de gevangenis weer overgedragen aan de Iraakse overheid, die hem in 2014 sloot.

koude oorlog

Een periode van gewapende vrede tussen de communistische en kapitalistische wereld na de tweede wereldoorlog. Het was een conflict tussen 2 machtsblokken, kapitalistische westen en het communistische Oosten. Het was voornamelijk een verbal en militair conflict, waarbij wapens koud bleven en er vooral via radio, tv en propaganda geprobeerd werd om de tegenstander te imiteren

panama papers

De Panama Papers zijn gelekte documenten van het advocatenkantoor Mossack Fonseca die onthulden hoe politici, beroemdheden en bedrijven via offshorebedrijven belasting ontweken of vermogen verborgen hielden. De documenten toonden aan hoe wereldwijde netwerken van banken, lawyers en tussenpersonen hielpen bij het opzetten van schimmige constructies. Dit leidde tot wereldwijde ophef, onderzoeken en politieke gevolgen in meerdere landen.

rote armee fraktion

(=Baader-Meinhofgroep) De actiefste naoorlogse links-extremistische terreurgroep in de Bondrepubliek Duitsland. De groep ontstond aan het einde van de jaren 60 van de 20ste eeuw en stond tijdelijk ook wel bekend onder de naam Baader-Meinhofgroep. In de jaren 70 veroorzaakte ze een golf van terreur

Rwandese genocide

een volkerenmoord die plaatsvond in 1994 in het Afrikaanse land Rwanda. Gedurende de genocide werden naar schatting 500 000 tot 1 miljoen Tutsi's en gematigde Hutu's in een periode van 100 dagen vermoord. Het was de periode van 7 april tot 15 juli 1994. De Rwandese Genocide is de som van decennialange processen van politieke legitimatie en besluitvorming, diepgewortelde opvattingen over etniciteit, een cultuur van sociale uitsluiting en straffeloosheid, en internationale tweeslachtigheid en hypocrisie

skolstrejk för klimatet

Dat is de Zweedse betekenis voor "Schoolstaking voor het klimaat". Het is bekend als spijbelen voor het klimaat of klimaatmars voor een betere toekomst. Het is een actie van scholieren die de regeringen oproept om maatregelen te nemen tegen de opwarming van de Aarde. De acties kregen internationale aandacht toen de jonge Zweedse milieuactiviste Greta Thunberg begon met staken van school om te protesteren tegen de klimaatverandering. In augustus 2018 begon Greta met haar eenzame protest, zittend buiten het Zweedse parlement met een bord waarop stond "Skolstrejk för klimatet". Het heeft een heel aantal studenten geinspireerd om deel te nemen aan klimaatstakingen en te pleiten voor actie tegen klimaatverandering

Srebrenica 1995 (+Balkanoorlog)

in juli 1995 vond in Srebrenica, een door de VN als "veilig gebied" aangewezen stad in Bosnië, een massamoord plaats waarbij Servische troepen meer dan 8.000 Bosnische moslimmannen en -jongens vermoordden. Deze genocide gebeurde tijdens de Balkanoorlog (1992-1995), een etnisch conflict dat volgde op het uiteenvallen van Joegoslavië en waarin Serviërs, Kroaten en Bosniakken om territoriale controle vochten, vaak gepaard gaand met etnische zuiveringen. De tragedie van Srebrenica wordt gezien als een van de grootste misdaden in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog en leidde tot langdurige juridische en politieke nasleep, waaronder internationale rechtszaken en reflectie over VN-vredesmissies.

the troubles

Het is de term die wordt gebruikt om de periode van conflict in Noord-Ierland te beschrijven. Het conflict duurde van eind jaren 1960 tot eind jaren 1990. Het conflict draaide voornamelijk om nationalistische katholieken (rooms-katholieke), die wilden dat Noord-Ierland deel zou uitmaken van de Republiek Ierland. Unionistische protestanten (protestanten) wilden dat Noord-Ierland deel zou blijven uitmaken van het Verenigd Koninkrijk. De verhouding tussen beide groepen bereikte het dieptepunt tijdens The Troubles, gewelddadig conflict, toen 100-den mensen hun leven verloren

tsjernobyl

Kleine stad in de oblast Kiev, in het noorden van Oekraine, niet ver van de grens met Wit-Rusland. Op 26 april 1986 heeft de grootste kernramp ooit plaatsgevonden. Reactor 4 van de kerncentrale explodeerde bij dit ongeluk. Sinds de kernramp is de stad zeer verlaten en woont er niemand meer. De omgeving rond de kerncentrale is nog steeds gevaarlijk door de giftige stoffen die er rondzweefde

val van de Berlijnse muur

Verwijzing naar de gebeurtenis op 9 november 1989 toen de Oost-Duitse regering aankondigde dat haar burgers de grens met West-Berlijn mochten oversteken. Het leidde tot een massale volksbeweging waarbij duizenden mensen de Muur overstaken en de grensposten tussen Oost en West-Berlijn werden geopend. De val van de Berlijnse Muur wordt beschouwd als een symoblisch keerpunt in de geschiedenis van de Koude Oorlog en de Duitse hereniging. De Muur scheidde Oost en West-Berlijn sinds 1961 en stond symbool voor de verdeeldheid van Duitsland en Europa tijdens de Koude Oorlog

varkensbaai-incident

Mislukte invasie van Cubaanse ballingen. Dit met steun van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA, bedoeld om de regering van de Cubaanse leider Fidel Castro omver te werpen. De invasieplannen waren onder verantwoordelijkheid van de Amerikaanse president Eisenhower door de CIA opgesteld. De plannen voor de militaire landing in de Cubaanse Varkensbaai lekten uit en de inval werd in korte tijd afgeslagen

watergate schandaal

Het Watergate-schandaal begon in 1972 toen inbrekers verbonden aan de herverkiezingscampagne van president Nixon werden betrapt in het hoofdkwartier van de Democratische Partij in het Watergate-gebouw. Het bleek dat de regering betrokken was bij het afluisteren van politieke tegenstanders en het verdoezelen van bewijs. Het schandaal leidde uiteindelijk tot het aftreden van president Richard Nixon in 1974.